Gerda van Erkel
Als de bergen huilen
"Het oog kijkt terug. Rond en glimmend en even zwart als een van de nachten waarin hij ijskoud van angst aan zijn bed vastgevroren ligt. [...] van het oog gaat iets betoverends uit, zoals toen hij als kleine jongen het ventje achter de spiegel zocht. Waarom zou hij nu bang zijn? Het is klaarlichte dag en hartje zomer. Bij het ontbijt kroop er zelfs een lieveheersbeestje over tafel, wat altijd een goed voorteken is. Het oog is ook overduidelijk niet dat van een mens. Dat zou heel wat anders zijn.
Het oog kijkt en wacht af. De jongen doet precies hetzelfde, zonder dat ze elkaar ook maar een seconde loslaten, zodat hij opnieuw aan spiegelbeelden moet denken. We peilen de diepte van elkaars ziel, denkt hij."
De jongen uit dit bovenstaande citaat is Sune en het oog is van een woerd. De eend schenkt hem troost. Als alles hem teveel wordt dan gaat hij tellen of vlucht hij weg, soms gaat hij dan naar het water en praat met de woerd die altijd naar hem luistert en hem nooit pest en hem nooit teveel vindt.
Sune woont in Norrland, het noordelijkste landsdeel van Zweden. Hij kent de omgeving op zijn duimpje, weet alles van de natuur, als mensen het wilden dan kon hij ze veel vertellen. Maar alleen zijn vader Mikhail en Saimi, het meisje van de supermarkt, nemen hem serieus. Zijn vader zegt dat hij alleen wat traag in zijn hoofd is en Saimi neemt boeken uit de bibliotheek voor hem mee, zoals boeken over het Noorderlicht. Sune wil later met haar trouwen.
Maar voor Ida zijn vijf jaar oudere zus is Sune bang. Zo is ze lief, zo is ze gemeen. "Als hij aan haar denkt, rent zijn hart als een opgejaagde wezel die zijn hol niet meer vindt." Hij wil dat Ida weggaat, maar Ida kookt aardappels, maakt het huis schoon en doet de was. Ida snerpt en snauwt, haar stem hakt en hakt maar, Ida is een trol. Hij wilde dat Ida een man vond en trouwde want Ida is overal.
Sune's moeder ging dood toen hij geboren werd. Daardoor voelt hij zich altijd schuldig. Maar elke avond wenst mama hem goedenacht, dan knipoogt de ster boven hun huis... maar dat kan niet zegt Ida. Toch blijft Sune het geloven.
Maar die dag is het allemaal anders. Die dag ontmoet hij Borr, die net als Sune met de woerd in gesprek is. Sune is bang, hij hoort Borr aan komen lopen en denkt dat het de Pojkarna (de jongens) zijn die hem altijd pesten. Hij is zo bang dat hij begint te krijsen, 'als een pasgeboren blinde big'. Borr probeerde hem gerust te stellen vertelt hij later aan de politieagent.
Borr is met zijn moeder mee op vakantie, zijn vader is weg en woont nu bij Astrid. Zijn moeder is zwaar depressief, ze wil niets, alleen maar wat lezen en bij het wembad zitten. Borr speelt in een band en schrijft zelf muziek, vaak met Helga in zijn achterhoofd, zij was zijn muze, zijn vriendin, maar ook dat is nu voorbij. Het gemis is enorm, en nu zit hij dan in Norrland een bijna verlaten gebied, het dorp heeft 34 huizen, een kerk, een supermarkt, een school, een een hotel. Borr verveelt zich enorm en is eigenlijk was hij blij dat hij iemand zag waarmee hij eventueel zou kunnen optrekken. Kiruna is de meest dichtsbijzijnde stad waar de slimste kinderen na hun vijftiende jaar op internaat gaan.
Sune is bijna achttien, met achttien word je een man weet hij. En een man heeft een liefje en geld en dat heeft Sunne alle twee niet. Hij besluit werk te zoeken bij Lasse, de vriendelijke man die boten verhuurt en een terrasje heeft en daar ontmoet hij Borr opnieuw. Borr wil naar de waterval en vriendelijk als Sune is, wil hij hem wel de weg wijzen. Geen betere gids dan jij, zegt Lasse, en zo gebeurt het en zo ontstaat de vriendschap tussen Borr en Sune.
Alles gaat goed, Sune vindt een baantje bij Lasse en is blij met zijn nieuwe vriend Borr. Hij laat Borr zelfs zijn geheime schuilplaats zien en ze worden bloedbroeders. Maar Sune weet donders goed dat de vriendschap niet blijft. Borr zal teruggaan naar Stockholm en 's winters is er geen werk voor Sune. Maar toch alles gaat nu goed, Sune is gelukkig... totdat ze de meisjes tegenkomen. Dan verandert alles, dan stapelen steeds meer dingen zich op in het hoofd van Sune, en rest hem nog maar één ding.
Vanaf het begin voel je de dreiging. Halverwege het verhaal ontdek je zelfs tot je schrik dat het verhaal deels door Borr aan een politieagent verteld wordt, die alles keurig noteert. Wat is er gebeurd? Waar is Sune?
Het andere deel wordt door de lieve, zuivere, intelligente, unieke Sune zelf vertelt. Hij geeft weer hoe hij de wereld ziet. Hij vindt het erg dat hij kennelijk iedereen een blok aan het been is en niemand hem serieus neemt, en dat terwijl hij zoveel weet! Écht heel veel weet dankzij zijn vele observaties en vele denkwerk. Hij doorziet iedereen, voelt feilloos het karakter van iemand aan en houdt enorm rekening met iedereen. Al zijn problemen bespreekt hij met de woerd en de ster van zijn moeder, die luisteren tenminste....
Prachtig psychologisch verhaal over twee jongeren die zich staande moeten houden in een wereld die soms behoorlijk zwaar voor ze is. Beiden zijn vrij eenzaam maar ieder op zijn eigen manier. Ze krijgen veel te verstouwen maar blijven oplossingen zoeken. De karakters zijn erg goed neergezet, de jongens komen echt tot leven, vooral de licht autistische Sune. De mooie taal en zinnen die gebruikt worden passen perfect bij de karakters. Grote pluim voor de schrijfster die zich zo fantastisch heeft weten in te leven. Het is een boek dat nog even na zal zinderen.
ISBN 9789059088177 | Paperback | 243 pagina's | Davidsfonds Infodok | augustus 2016
Leeftijd: 14+
© Dettie, 09 september 2016
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
