Anne Voorhoeve

Toon alleen recensies op Leestafel van Anne Voorhoeve in de categorie:
Anne Voorhoeve op internet:

  Categorie: Recensies 13-15jr

Lilly Marlene Lilly Marlene


Het is 1988 en Lilly’s wereld is zojuist ingestort. De persoon die ze het meest lief heeft is overleden. Haar beste vriendin, haar alles, haar mammie. Lilly’s moeder heeft het gevecht tegen kanker verloren. De dertienjarige Lilly staat er alleen voor want ook haar vader leeft niet meer. De enige familie die ze nog heeft zijn oom Rolf, tante Lena en hun kinderen Till en Katrin. Lilly heeft hen nog nooit ontmoet want zij woont in de BRD (West-Duitsland) en haar familie in de DDR (Oost-Duitsland). De grenzen van de DDR zijn gesloten en niemand komt er zomaar in of uit.

Op de begrafenis van haar moede ziet Lilly een engel. Tenminste, zo lijkt het. Het is tante Lena. Lena heeft hemel en aarde bewogen om afscheid van haar zus Rita te kunnen nemen maar ondanks al haar moeite is het niet gelukt.  Ze heeft haar zus niet meer in haar armen kunnen sluiten maar in plaats daarvan houdt ze nu Lilly stevig vast. Lilly ontmoet haar tante voor de eerste keer en is onmiddellijk dol op haar. Wanneer Lena weer terug moet naar de DDR stromen de tranen bij allebei rijkelijk.

Lilly woont op een internaat en de Raad voor de Kinderbescherming heeft haar een voogd toegewezen, mevrouw Gubler. Mevrouw Gubler doet haar uiterste best voor Lilly en komt op een dag met een pleeggezin op de proppen. Lilly raakt in paniek. Ze geen nieuwe ouders, ze wil naar haar familie in de DDR. Naar tante Lena. Haar vriendin Meggi verklaart haar voor gek. Het leven in de DDR moet allesbehalve een pretje zijn. Het land wordt geleid door een communistische partij en het leven is er armoedig. De overheid bepaalt waar de mensen wonen en werken, wat ze eten en nog veel meer. Wie zich niet als een voorbeeldig burger gedraagt, zal de gevolgen hiervan al snel merken. Iedereen houdt iedereen in de gaten en misstanden worden onmiddellijk gemeld volgens Meggi. Het maakt Lilly allemaal niets uit, ze wil bij haar familie zijn.

Met hulp van dierbare vrienden wil Lilly uit het internaat weglopen en stiekem naar de DDR gaan. Het is een gevaarlijke en risicovolle onderneming om Lilly op haar eindbestemming te krijgen. Lilly heeft het gevaar dat haar vrienden lopen flink onderschat. En ook tante Lena en haar gezin kunnen de dupe worden van Lilly’s plan.

Rita – de moeder van Lilly – is als jonge vrouw van de DDR naar de BRD gevlucht. Voor de liefde. Ze wilde bij de man zijn die later Lilly’s vader zou worden. Rita’s vlucht was heel gevaarlijk en ze heeft waarschijnlijk niet beseft dat haar verdwijnen grote gevolgen zou hebben voor de achterblijvers. Lena heeft zwaar geboet voor de vlucht van Rita. Wanneer Lilly het verhaal uiteindelijk te horen krijgt, is ze diep geschokt.

Opnieuw heeft Anne Voorhoeve een zeer geslaagd boek geschreven waarin een deel van de Duitse geschiedenis is verwerkt. Dit keer gaat het over de tijd van het IJzeren Gordijn, de tijd dat Duitsland in tweeën was gedeeld. De voor- en nadelen van het leven in de DDR worden door middel van de ervaringen van Lilly belicht. Lilly ziet met eigen ogen dat Lena en haar gezin gelukkig zijn. Ook al is hun bestaan eenvoudig, ze hebben elkaar. Daar kan geen luxe apparaat tegenop. Het altijd wakende oog van de Stasi is minder prettig en overal hangen posters met negatieve teksten over het westen.

Lilly Marlene is een zeer ontroerend verhaal waarin de liefde centraal staat. De liefde tussen twee zussen en de liefde tussen moeder en kind. Ook gaat het over opoffering. Een ander thema is het ergens bij willen horen, een thuis missen. Lilly weet dat haar thuis bij haar familie is en nergens anders. Ook de manier waarop Lilly met de dood van haar moeder omgaat is treffend beschreven. Het leverde me regelmatig een brok in mijn keel op. Anne Voorhoeve schrijft prachtige boeken en dit is opnieuw een beeldschoon én boeiend verhaal.


ISBN 9789026606007 | Hardcover | 264 pagina's | Uitgeverij Callenbach | oktober 2012
Vertaald door Hilke MakkinkVanaf 14 jaar

© Annemarie, 29 oktober 2012


Lees de reacties op het forum en/of reageer:

 

21 juli 21 juli


Stel je voor: Je bent veertien jaar en zojuist teruggekeerd van een locatie op het platteland waar je met andere jongeren bent onderwezen om zo een zo goed mogelijke Duitse burger te zijn en Hitler te eren. Stel je daarbij ook voor dat het 1944 is en dat je terugkeert naar Berlijn waar je merkt dat Hitler door je eigen familie helemaal niet zo vereerd wordt.

Het bovenstaande overkomt Fritzi. Op het platteland is iets naars gebeurd en daarom is ze teruggekeerd naar huis in Berlijn. Ze heeft haar moeder al twee jaar niet gezien en het weerzien verloopt dan ook nogal stroef. De straten en de huizen van Berlijn zien er erbarmelijk uit. Alles is kapot, het luchtalarm gaat om de haverklap af en de mensen leiden honger. Fritzi en haar moeder zijn van elkaar vervreemd. Het lijkt ook wel alsof moeder helemaal niet blij is met haar terugkeer. Fritzi ontdekt al snel dat moeder zich met stiekeme zaken bezighoudt, dingen die Hitler beslist niet goed zou keuren.

Wanneer het te gevaarlijk wordt in Berlijn, wordt Fritzi door haar tante Lexi naar het familielandgoed gebracht, slot Lautlitz. Fritzi stamt namelijk af van een adellijke familie. Haar ooms vechten allemaal in het Duitse leger en tante Lexi vliegt zelfs in gevechtsvliegtuigen. Het is dan ook behoorlijk verwarrend dat de familie zich onderling helemaal niet lovend over Hitler uitlaat. Eigenlijk zou ze haar familie aan moeten geven, dat heeft ze immers op het platteland geleerd. Toch doet ze dat niet.

Dan, op 20 juli 1944, overleeft Hitler op het nippertje een bomaanslag. Fritzi is er flink van geschrokken. Vooral ook omdat ze een vreemd gesprek tussen een oom en haar tante Lexi heeft opgevangen. Ze zouden toch niet…? Al snel wordt het nieuws bekend gemaakt dat leden van de familie Lautlitz verantwoordelijk zijn voor de moordaanslag. Alle familieleden worden door de SS opgepakt en afgevoerd naar de gevangenis. Iedereen moet mee, ook Fritzi. Er wordt niet naar leeftijd of gezondheid gekeken. De gevangenis is nog maar het begin. Vele malen zullen ze vervoerd worden naar weer een nieuwe gevangenis of een concentratiekamp. Hoe meer Fritzi meemaakt, hoe meer ze gaat twijfelen aan de goede bedoelingen van Hitler. Ze begint te begrijpen waarom er een poging is gedaan hem van het leven te beroven.

Dit boek gaat over Operatie Walküre, een poging van dappere mensen om Hitler om het leven te brengen en een staatsgreep te plegen. De mensen achter de aanslag werden lange tijd beschouwd als vijanden van het Duitse volk. Het personage Fritzi is verzonnen evenals haar ouders. De rest van het verhaal is grotendeels waargebeurd. De familie heet in werkelijkheid Von Stauffenberg. Twee familieleden hebben toestemming gegeven voor het boek, hun medewerking verleend en informatie beschikbaar gesteld.

Tijdens hun gevangenschap werd de familie steeds opnieuw verplaatst. Dit is opgenomen in het verhaal evenals namen en beschrijvingen van mede-gevangen die zij ontmoetten. Omdat er zo veel informatie te delen is met de lezer doet het verhaal soms wat rommelig en chaotisch aan. Dat is echter ook precies hoe de periode door de familie moet zijn ervaren. Wel leest het verhaal hierdoor niet altijd soepel. Het is boeiend om te lezen hoe Fritzi worstelt met haar opvattingen. Haar is jarenlang voorgehouden hoe geweldig Hitler is maar alles wat ze meemaakt rijmt totaal niet met deze veronderstelling. Is haar familie wel een vijand van het volk? Of zijn het in werkelijkheid helden?

21 juli is een mooi, indringend en leerzaam boek. Het benadert de oorlog van een heel andere kant dan in Liverpool Street – een ander boek van auteur Anne Voorhoeve – waarin een tienjarig Duits meisje van Joodse afkomst centraal staat. Het zijn twee op zich staande boeken maar samen vormen ze een mooi tweeluik over opgroeien in de Tweede Wereldoorlog.


ISBN 9789026601903 | Hardcover | 368 pagina's | Uitgeverij Callenbach | maart 2012
Vertaald door Hilke MakkinkVanaf 14 jaar

© Annemarie, 07 mei 2012


Lees de reacties op het forum en/of reageer:

 

Liverpool Street Liverpool Street


Voor Ziska staan de zaken behoorlijk op zijn kop als blijkt dat zij, en haar familie, niet meer echt welkom zijn in het Duitsland van de jaren 30 in de vorige eeuw. Hun gezin is niet eens Joods, zij zijn protestant! Maar omdat hun afkomst wèl joods is, wordt zij weggestuurd van de school waar ze op zit, en wordt ze ineens nagejouwd en gemolesteerd als ze zich op straat durft te vertonen.
Al snel heeft ze dan ook samen met haar ook joodse vriendin Bekka allerlei verstopplekjes gevonden, en Bekka laat haar zelfs zien hoe ze uit het raam in de boom naast hat huis durft te springen.
Later, als de vervolging erger en erger wordt, volgt Ziska dit voorbeeld; haar vader wordt opgepakt, ze zal hem nooit meer terugzien. Haar moeder lijkt druk bezig met een uitwijkmogelijkheid naar China, maar voor Ziska goed begrijpt wat er gebeurt, wordt ze meegestuurd op een kindertransport: naar Engeland. Bekka zou ook gaan, maar is niet uitverkoren, terwijl zij zich nog wel aan het voorbereiden was! Omdat Ziska zelf tegen haar moeder had verteld wat de plannen voor Bekka waren, voelt ze zich schuldig, en eenmaal in Engeland doet ze dan ook haar best om behalve haar ouders ook een plaats voor Bekka te vinden. Helaas…dat is dan net te laat. De oorlog breekt echt uit.
Ook haar ouders komen niet, die zijn uitgeweken naar Groningen.

Intussen gaan het in Engeland ook niet allemaal naar wens. De veronderstelde pleegouders van Ziska komen niet, en nu moet ze wachten tot er iemand anders opdaagt. In een overmoedige bui spreekt ze op een dag  - haar verjaardag, ze wordt elf – zelf iemand aan. Ze mag mee met de vrolijke jongeman en zijn vader, en dan ontdekt Ziska dat ze terecht is gekomen in een orthodox Joodse familie.
Dat was de bedoeling niet! Gelukkig is er Gary, de zoon. Hij maakt het leven draaglijk, en na een gewenningsperiode omarmt Frances, zoals ze dan heet, het nieuwe geloof. Mede doordat haar pleegmoeder, Amanda, aangeeft dat er joods-christelijke kerken bestaan.
Ook in haar nieuwe leven in Londen is de oorlog niet voorbij: er zijn bombardementen, kinderen, ook Frances, wordt geëvacueerd, en komt weer terug. Gary neemt dienst bij de marine, en pleegvader Mathew vertrekt naar Frankrijk.
Het leven wordt behoorlijk spannend, en onzeker, maar door al deze gebeurtenissen groeien Amanda en Frances wel naar elkaar toe.
Naast de jongeman die ze tijdens het transport heeft leren kennen, maakt Frances nog meer vrienden. En ze onderhoudt zolang het lukt een briefwisseling met haar moeder en met Bekka.
Intussen groeit ze op, met alle onzekerheden en verwarrende gevoelens die bij een puber horen.
In haar geval komt ook de twijfel er nog bij, bij wie ze nu eigenlijk hoort.
Wie is haar familie? Misschien kunnen ze allemaal bij elkaar wonen als de oorlog voorbij zal zijn?
Kan ze nog van Mamu houden zoals ze dat deed, voor die haar ‘verraden’ heeft? Na een tijd begrijpt ze wel waarom dat gebeurd is, maar toch…

Een prachtige coming-of-ageroman, met de tweede wereldoorlog en vooral de Jodenvervolging op de achtergrond.
Anne Voorhoeve kan meeslepend vertellen. Dat doet ze vanuit het opgroeiende meisje, waarbij je haar  haast persoonlijk leert kennen. Haar zielenroerselen worden zeer overtuigend neergezet, het maakt niet eens uit dat er oorlog is. Volwassen worden is niet niks, en in een periode als deze is het nog moeilijker. Aanrader, voor jong en oud.


ISBN 9789077942437 | Hardcover | 518 pagina's | Uitgeverij Callenbach | maart 2010
Vertaald door Hilke Makkink Vanaf 14 jaar

© Marjo, 26 april 2012


Lees de reacties op het forum en/of reageer:

 

Liverpool Street Liverpool Street


Ik word vervolgd en weet niet eens wie ik zelf ben
Anne Voorhoeve

De tienjarige Ziska mag niet langer naar haar eigen school en de kinderen met wie ze voorheen speelde slaan haar nu in elkaar. Ziska, die protestants is opgevoed, heeft namelijk Joodse voorouders. En dat is in het Berlijn van 1938 niet gunstig. De ouders van Ziska doen verwoede pogingen om Duitsland te verlaten maar Ziska’s vader wordt gevangen genomen en de hoop vervliegt.

Ziska’s beste vriendin Bekka staat op de wachtlijst voor het kindertransport. Met het kindertransport reizen Joodse kinderen vanuit het gevaarlijke Duitsland naar Engeland om hier tijdelijk bij pleegouders te gaan wonen. Ziska kan niet begrijpen dat Bekka hier enthousiast over is. Zelf wil ze haar familie voor geen goud verlaten. Maar wanneer Ziska het geheim van Bekka aan haar moeder verklapt reageert deze niet zoals ze had verwacht. Haar moeder geeft Ziska ook op voor het kindertransport en tot Ziska’s grote schrik wordt ze uitgekozen. Bekka helaas niet, iets waar ze zich altijd schuldig over zal blijven voelen. Nu is het net alsof ze een plaats in de trein heeft verworven ten koste van haar beste vriendin.

Ziska reist naar Engeland met de zwaarwegende taak alles in het werk te stellen om ook haar ouders over te laten komen. Hoe ze dat aan moet gaan pakken weet ze nog niet. Ze is erg boos op haar moeder en begrijpt niet waarom ze haar heeft laten gaan. Houdt haar moeder niet van haar? De aankomst in Engeland begint met een grote tegenslag. De pleegouders van Ziska komen niet opdagen en Ziska belandt in een tehuis. Er worden nieuwe pleegouders gezocht maar de mensen die het tehuis bezoeken kiezen allen een jonger kind. Ziska geeft niet op en weet op geheel eigen wijze pleegouders te bemachtigen: De familie Sheppard.

De Sheppards zijn orthodoxe joden en het is voor beide partijen even wennen aan elkaar. Ziska is boos en opstandig en heeft moeite zich aan te passen aan haar nieuwe leven. Een nieuw bestaan, ook al is het maar tijdelijk, dat ze helemaal niet wil. De Sheppards zijn goede mensen en ze doen enorm hun best om het Ziska naar de zin te maken. Zal dit boze, kleine meisje haar hart openen voor deze lieve mensen? Ziska mist haar ouders en Bekka enorm en voelt zich hevig verward. Bovendien lukt het haar niet om werk voor haar ouders te vinden.

Dit prachtige en hartverscheurende boek zou waargebeurd kunnen zijn. De kindertransporten hebben namelijk echt bestaan. Kinderen als Ziska zijn naar Londen gekomen. Ook andere gebeurtenissen in dit verhaal zijn gebaseerd op waargebeurde feiten. Ziska zal nog jaren in Londen blijven want, ook al hoopten de mensen dat het op tijd goed zou komen, de Tweede Wereld Oorlog brak zoals wij allemaal weten wel degelijk uit. Ziska groeit op in vertwijfeling. Waarom heeft haar moeder haar weggestuurd? Het zal jaren duren voor ze begrijpt dat het een daad uit liefde is geweest. Ook vindt ze het moeilijk om aan haar gevoelens voor de Sheppards toe te geven. Dat voelt als verraad naar haar ouders toe.  Daarbij blijft ze worstelen met haar afkomst. Waar hoort ze thuis? En wie is ze eigenlijk?

“In Duitsland was ik uitgescholden omdat ik Joods was, in Engeland had ik mensen ontmoet die mij niet joods genoeg vonden en nu, nu al mijn banden met Duitsland verbroken waren, zou ik plotseling dat zijn wat de nazi’s mij mijn hele leven ontzegd hadden: Duits!”

Dit dikke boek beschrijft vele jaren en gebeurtenissen. Het is te uitgebreid en te mooi verteld om even kort samen te vatten. Ik moet me beheersen om niet ellenlang uit te wijden over dit boek. Behalve dat er nare, tragische en verdrietige dingen gebeuren zijn er ook hartverwarmende, liefdevolle en ontroerende momenten te lezen in dit verhaal. Liverpool Street is een prachtige vertelling. Iemand haten om zijn of haar afkomst kan tot grote, mensonterende ellende lijden. Hopelijk wordt dat ooit door iedereen beseft.


ISBN 9789077942437 | Hardcover | 518 pagina's | Uitgeverij Callenbach | maart 2010
Vertaald door Hilke Makkink Vanaf 14 jaar

© Annemarie, 14 februari 2012


Lees de reacties op het forum en/of reageer: