Daniel Hobbins
Categorie: Waargebeurde Verhalen
Jeanne d’Arc
Het proces
Als je het zo bekijkt is er niet veel veranderd ten opzichte van de tijd waarin Jeanne d’Arc leefde (ca. 1412 –1431). Jeanne werd ook beschouwd als iemand die, volgens de kerkbroeders van destijds, heel ver was afgedwaald van het ware geloof. Daarom werd zij veroordeeld voor ketterij en op 30 mei 1413 in Rouen als ketter op de brandstapel gebracht. Het proces daaraan voorafgaand startte op 9 januari daaraan voorafgaand.
Daniel Hobbins heeft in zijn boek het procesverslag dat leidde tot deze veroordeling in het Engels vertaald en heeft zich daarbij gebaseerd op de Latijnse tekst van het proces van Pierre Champion, Procès de condamnation de Jeanne d’Arc uit 1920 en de editie van Pierre Tisset, Procès de condamnation de Jeanne d’Arc uit 1960. In dit boek is voor het eerst het procesverslag via de Engelse bron in het Nederlands vertaald en kunnen wij kennis nemen van dit verslag.
Het belang van dit boek voor historici lijkt voor de hand te liggen, maar waarom is het voor een leek ook interessant of zelfs leuk om dit boek te lezen? Ten eerste omdat de persoon van Jeanne d’Arc, ook wel de Maagd van Orléans genoemd of kortweg De Maagd, tot veler verbeelding spreekt. Een heks die op de brandstapel werd gebracht, maar later tot nationale held van Frankrijk is uitgeroepen! Een sterke vrouw (eigenlijk nog een meisje) dat de gevestigde orde van het katholieke geloof een aardige deuk bezorgt in een tijd dat dit verre vanzelfsprekend was. Het volk schaarde zich achter haar en zo zien wij onze helden graag, als die van het volk zelf. In het boek van Hobbins komt, zoals op de voorkant te lezen valt, Jeanne d’Arc zelf aan het woord, zoals opgetekend tijdens het proces.
Bij het lezen van het boek valt vooral op hoe vasthoudend Jeanne is in haar verklaringen en ook steeds hetzelfde blijft verklaren. Een enkele keer wordt melding gemaakt dat zij zwicht voor de extreme druk, vaak veroorzaakt door martelingen, en dat zij haar verhoorders tegemoet komt. Daarna echter verklaart zij weer standvastig steeds dezelfde dingen. Zij hoort stemmen, van twee heiligen, Catharina en Margaretha, van de aartsengel Michaël en van God zelf. Met name dit laatste is voor de kerkbroeders onaanvaardbaar. Hoe kan een gewone burger en dan ook nog een vrouw, rechtstreeks contact onderhouden met God? Jeanne draagt mannenkleren, wat handig is bij haar strijd tegen de Engelsen, en weigert om deze af te leggen en vrouwenkleren te gaan dragen, ook een doorn in het oog van de kerk. Zij proberen haar te dwingen dit toch te doen met de belofte dat zij dan een kerkdienst mag bijwonen en zelfs biechten. Zoals eerder gemeld zwichtte Jeanne af en toe tegenover haar verhoorders, maar op 28 mei 1431 trekt zij toch haar afzweringsverklaring in en wordt de volgende dag aan het wereldlijke gezag uitgeleverd...
Wie de mythe Jeanne kent, raad ik zeker aan dit procesverslag van Hobbins te lezen.
Daniel Hobbins is associate professor geschiedenis aan de University of Notre Dame. Zijn specialisatie is de Franse Middeleeuwen, met name de tijd waarin Jeanne d'Arc leefde. Hij heeft verschillende boeken en artikelen op zijn naam staan, en werd onderscheiden met een flink aantal belangrijke prijzen voor zijn werken.
ISBN 9789046812471 | Paperback | 296 pagina's | Nieuw Amsterdam | 2012
Nederlandse vertaling: Gabriëlle Dekker en Leen Van den Broucke op basis van de oorspronkelijk Engelse uitgave en met gebruikmaking van de oorspronkelijke Latijnse en Franse teksten
© Ria, 18 oktober 2012
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
