Hoge bomen in Hanoi
Carolijn Visser

De schrijfster is inmiddels geen onbekende meer, ze reist de hele wereld af en vertelt ons op haar eigen, persoonlijke manier over haar ervaringen. Haar boeken zijn geen afstandelijke registraties over een land en wat er allemaal te zien is maar het gaat vooral om de ontmoetingen met de lokale bevolking. Daardoor worden haar boeken ook levendig en komt ze op plekken waar andere reisboeken niet over reppen.

Voor dit boek verbleef ze een aantal maanden in Vietnam. Het mysterieuze land dat veel mensen alleen maar kennen door de televisieserie M.A.S.H. en/of de Vietnamoorlog (een oorlog tussen het op de Verenigde Staten georiënteerde Zuid-Vietnam en het op de Sovjet-Unie en China georiënteerde Noord-Vietnam). Deze oorlog blijkt ook nog steeds sterk aanwezig in de geest van de Vietnamezen. Deze oorlog wordt overigens in Vietnam de Amerikaanse oorlog genoemd.

Het boek begint met een verhaal over meneer Hanh, die vocht aan de Amerikaanse kant, hij was in dienst van het Zuidvietnamese leger. Daarvoor heeft hij zwaar moeten boeten. Hij werd enkele maanden naar een heropvoedingskamp gestuurd en daarna werd hij voor elke baan geweigerd. Om zijn kost toch te verdienen verkocht hij jaren lang varkensvet op de markt. Zijn vrouw en kinderen leefden in grote armoede. Maar sinds kort is hij als Engelssprekende gids werkzaam bij een reisbureau en verdient hij tien dollar per dag. Een bedrag dat hij voordien per maand niet eens verdiende! Van deze man leert ze veel over het reilen en zeilen in Zuid-Vietnam. Hoewel hij schijnbaar openhartig is, merkt Carolijn Visser hoe omzichtig en zorgvuldig meneer Hanh zijn woorden kiest, vrijuit praten is nog steeds moeilijk.
Meneer Hanh begeleidt Carolijn Visser naar Sadec, de geboortestad van Marguerite Duras. Samen met hem zoekt ze naar het huis van Duras' Chinese minnaar. Ze belanden uiteindelijk bij het nichtje van de minnaar!

Zo reist de schrijfster met diverse gidsen door Zuid Vietnam en overal heeft ze haar bijzondere verhalen over te vertellen. Ze ontmoet een Amerikaan die in de Vietnamoorlog gevochten heeft. Hij vertelt: "Een heel enkele keer kwam ik iemand tegen die ik kende uit Vietnam, dan keken we allebei uit schaamte de andere kant op. We wilden liever vergeten wat we elkaar hadden zien doen."
Ze ontmoet Bao Dinh een enorm chagrijnige schrijver en oud-Vietcongstrijder. Maar ook de Amerikaanse condoomverkoper Andrew zorgt voor een bijzonder verhaal in dit boek.

Later reist Carolijn Visser naar Noord-Vietnam dat veel stijver en stugger is dan het meer kapitalistische Zuid-Vietnam. De straten in de hoofdstad Hanoi zijn 's avonds stil, in tegenstelling tot het bruisende Saigon dat veel meer westers georiënteerd is. Carolijn geniet van de prachtige Franse huizen in Hanoi en via allerlei foefjes probeert ze meer informatie over Noord-Vietnam en haar bewoners los te peuteren maar het verloopt allemaal zeer moeizaam. Veel mensen zijn huiverig iets te vertellen, wat dat betreft blijft dat landsdeel een gesloten boek.

Omdat Carolijn Visser de landstaal niet machtig is, is ze in beide landsdelen afhankelijk van mensen die Frans of Engels spreken. Het is mogelijk dat ze daardoor niet echt tot de bevolking is doorgedrongen hoewel ze wel al het mogelijke heeft gedaan om meer over hen en hun leefwijze te weten te komen. Het blijft toch veelal een mysterie hoe de mensen leven, het blijft bij anekdotes en persoonlijke verhalen die niet spreken voor de rest van de Vietnamezen. Wel maak je uit de verhalen op dat alle Vietnamezen een zeer sterk, buigzaam karakter hebben, ze komen altijd weer overeind, ongeacht wat er met ze gebeurt.
Maar toch is het dankzij Vissers ontmoetingen met de meest bijzondere mensen een meeslepend boek geworden dat je achter elkaar uit leest.

ISBN 9789046704875 | Paperback | 235 pagina's | Uitgeverij Atlas Contact | augustus 2015

© Dettie, 31 augustus 2015

Lees de reacties op het forum en/of reageer: