Philip Howse
Categorie: Natuur
Het grote vlinderboek
Philip Howse
Dit boek is niet zomaar de zoveelste gids om vlinders en rupsen te determineren, in dit boek gaat het vooral om hoe het komt dat vlinders zulke onwaarschijnlijk prachtige kleuren en patronen hebben.
Sinds Darwin is algemeen bekend dat de verscheidenheid aan soorten op onze aarde het gevolg is van, wat in het kort wordt aangeduid met, ‘survival of the fittest’. De best aangepaste weet te overleven en voor vlinders betekent dat vooral dat zij zich zo goed mogelijk tegen hun natuurlijke vijanden, vooral vogels, weten te beschermen. De relatie tussen predator en prooi heeft in de loop van miljoenen jaren evolutie geleid tot een enorme hoeveelheid soorten vlinders, ieder met hun eigen karakteristieke kleuren en patronen. Al in de 19e eeuw schreef één van de pioniers in de entomologie Henry Walter Bates, geïnspireerd door Darwins A Naturalist’s Voyage round the World , over de vleugels van vlinders: ‘Op deze ontplooide vliezen schrijft de natuur, zoals op een lei, het verhaal van de aanpassing van de soorten, zó waarlijk [...] staan alle veranderingen daarop geregistreerd.’
Reeds lang bestaat dus al het besef dat het patroon en de kleuren van vlinders verband houden met de overlevingskansen. Door Howse worden belangrijke nieuwe inzichten, met betrekking tot die overlevingskansen, op overtuigende wijze in dit boek over kleuren en patronen naar voren gebracht. De conventionele verklaring was altijd dat de patronen bestonden ten behoeve van de soortherkenning om kruising met andere soorten te vermijden. Howse laat zien dat deze kleurpatronen juist ook heel erg belangrijk zijn om predatoren (natuurlijke vijanden) te misleiden en daarmee de overlevingskans te verhogen. De manier waarop vlinders dit doen is van een verbluffende verscheidenheid en schoonheid, dat op prachtige wijze wordt getoond door de vele illustraties waaraan het boek rijk is.
Nieuwe technologische ontwikkelingen, zoals supersnelle camera’s en wetenschappelijke inzichten in hoeverre verschillende vogels het lichtspectrum waarnemen, laten zien dat de wereld voor vogels heel anders ervaren wordt dan bijvoorbeeld voor de mens.
Het is de verdienste van Philip Howse dat hij als het ware door de ogen van vogels naar vlinders kijkt en vanuit die hoek op overtuigende wijze kan verklaren hoe de wonderbaarlijke vormen op hun vleugels zijn ontstaan.
Wie Het grote vlinderboek heeft gelezen en vooral ook de prachtige illustraties heeft bestudeerd zal nooit meer op dezelfde manier naar vlinders kijken. Dit boek is letterlijk en figuurlijk een eyeopener.
Zie ook het inkijkexemplaar
ISBN 9789050115483 | Paperback | 176 pagina's | KNNV Uitgeverij | april 2015
© Cavendish, 21 juni 2015
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
