William Easterly
Categorie: Mens en Maatschappij
The White Man’s Burden Waarom heeft ontwikkelingshulp meer kwaad dan goed gedaan?
Waarom heeft ontwikkelingshulp meer kwaad dan goed gedaan?
The White Man’s Burden, de titel is afkomstig van het gelijknamige gedicht van Rudyard Kipling, een fervent aanhanger van het imperialisme waarin het de taak van de westerse wereld is de rest van de wereld op te voeden en te beheersen.
Nadat Afrika eind negentiende- en begin twintigste eeuw in sneltreinvaart werd gekoloniseerd door de Europeanen, waren zij door de veranderde omstandigheden na de tweede wereldoorlog gedwongen tot versnelde dekolonisatie, waarbij een continent werd achtergelaten met onnatuurlijke grenzen en een bevolking die geen enkele scholing had genoten, omdat zij daarvan werd uitgesloten.
Het machtsvacuüm dat daarop volgde werd snel opgevuld door dictators, die alleen op eigenbelang en die van hun naaste medewerkers uit waren. Een situatie die tot op de dag van vandaag voor de meeste landen in Afrika geldt.
In andere delen van de wereld vond min of meer iets vergelijkbaar plaats nadat, na de tweede wereldoorlog, veel landen hun onafhankelijkheid verwierven ten opzichte van hun voormalige kolonisators. Sindsdien heeft de Westerse wereld een bedrag van 2,3 biljoen dollar aan ontwikkelingshulp uitgegeven.
Easterly, die zelf zestien jaar lang als econoom aan de wereldbank was verbonden, probeert in zijn boek te achterhalen wat deze hulp voor degenen waar deze hulp voor is opgezet, de allerarmsten van de wereld, heeft opgeleverd. De uitkomst, deskundig onderbouwt met alle relevante statische gegevens, is ontluisterend; namelijk niets. Of landen nu relatief veel, weinig of geen ontwikkelingshulp, in de vorm van geld, ontvangen het blijkt dat er, gemeten over een groot aantal jaren, nauwelijks verschil in economische ontwikkeling bestaat.
Easterly wijt dit gebrek aan resultaat vooral aan wat hij planners noemt, die alles grootschalig willen aanpakken maar uiteindelijk strandt dat altijd in dikke rapporten waarvan nooit duidelijk wordt gemaakt wat het daadwerkelijk oplevert voor de allerarmsten.
Tegenover de planners stelt hij de zoekers, mensen die op een kleinschalig niveau samen met diegenen waar het om draait op zoek gaan naar oplossingen van specifieke problemen. De resultaten van dit soort projecten zijn veel beter te volgen wat betreft het beoogde doel.
Easterly pleit dus absoluut niet voor het stoppen met ontwikkelingshulp maar, met zijn kritische beschouwing over de afgelopen vijftig jaar, bepleit hij serieus na te denken hoe ontwikkelingshulp wel bij kan dragen aan de noden van allerarmsten op deze wereld. Er bestaat geen eenduidige manier om ontwikkelingshulp aan te pakken, maar dat de huidige methode niet helpt moge duidelijk zijn. Dit boek is een hartstochtelijk pleidooi om ontwikkelingshulp te verbeteren, zodat het er écht iets toe doet.
ISBN 9046803015 | Paperback | 432 pagina's | Nieuw Amsterdam | september 2007
© Cavendish, oktober 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
The white man’s burden
Waarom heeft ontwikkelingshulp meer kwaad dan goed gedaan?
The White mans burden is een kritisch boek waarin Easterly op zoek gaat naar wat er vaak mis gaat, en ook hoe het dan beter kan.
Meteen al in het begin van het boek pareert hij een stevige stelling... De derde wereld heeft te maken met twee tragedies, de eerste tragedie omvat de armoede, de honger, de ziektes etc. En de tweede tragedie is dat de wereld ommachtig is alle biljoenen dollars ontwikkelingsgeld op de juiste plaats te krijgen. Over die tweede tragedie gaat dit boek.
Easterly verdeelt de hulpverleners meteen al in twee categorieën. Om te beginnen heb je de planners. De planners zijn de grote beleidsmakers van bovenaf. Ze maken utopische plannen om álle armoede op te heffen, alle kinderen ingeënt en naar school te krijgen, maken millenniumdoelen , geven big pushes, enorme bedragen ineen, aan arme landen om ze op de been te krijgen.
Tegenover de planners stelt Easterly de zoekers. De zoekers staan niet boven de derde wereld maar er midden in. Ze maken geen utopische allesomvattende wereldverbeterende plannen die nauwelijks te realiseren zijn, maar pakken één klein probleem aan. Ze leggen geen Westerse denkbeelden of filosofieën van buitenaf op maar werken van binnen uit, en het belangrijkste naar mijn mening, ze komen niet met kant en klaar van buitenaf bedachte plannen, maar vragen aan de mensen daar ter plekke wat het probleem is en wat er aan gedaan zou kunnen worden. Ze werken niet bottom- up, van boven af, maar bottom-down, vanaf de bodem, de werkvloer, de hulpvraag. Deze laatste vorm, dat moge duidelijk zijn heeft Easterly’s voorkeur.
William Easterly is een econoom en het boek behandelt dan ook economische thema’s. Af en toe waren die mij- een leek- iets te detaillistisch. Maar de taal is helder, en het was ook voor mij goed te volgen.
Het goede van dit boek vond ik dat er duidelijk aangegeven wordt waar het vaak, zeer goed bedoeld, toch misgaat in de ontwikkelingshulp, maar tegelijkertijd wordt er anders dan in bijvoorbeeld “De hulpverlenerkaravaan” wel een alternatief geboden... minder groots en utopisch werken, niet de hele wereld verbeteren van bovenaf, maar een klein stukje van binnenuit, vanuit een hulpvraag, met feedback en evaluatie van de hulpvragen, mét eigen verantwoordelijkheid voor de hulpvrager, zonder het idee alle problemen op te lossen maar vanuit de visie dat alle verschil in ieder geval een beetje verschil is.
Een zeer realistische visie die mij zeer aansprak. Verplichte kost voor hulpverleners en hun organisaties.
ISBN 9789046803011 | Paperback | 432 pagina's | Nieuw Amsterdam | september 2007
Vertaald door Ed Lof
© Willeke, 02 december 2009
Lees de reacties op het forum en/of reageer: