Hugo Verkley
Estamos bien en el refugio los 33
Hugo Verkley
Hugo Verkley is journalist en antropoloog. Ter afronding van de master Culturele Antropologie deed hij begin 2012 drie maanden onderzoek vlakbij de Chileense stad Copiapó waar 5 augustus 2010 een mijnramp plaatsvond. 33 mijnwerkers kwamen vast te zitten op een diepte van zevenhonderd meter onder de grond. Na 69 spannende dagen werden zij bevrijd. In dit onderzoek bekijkt Hugo Verkley deze ramp vanuit verschillende invalshoeken.
Na de inleiding vertelt Hugo Verkley in het kort over de mijnramp zelf. Hiervoor gebruikt hij o.a. informatie die hij verkregen heeft door te spreken met vier mensen die de ramp meemaakten en vragen aan hen te stellen. Achterin het boek staat het profiel van deze vier en aangeraden wordt deze eerst te lezen.
De schrijver vertelt over de dag dat de ramp plaatsvond, bijvoorbeeld hoe mensen zich die dag herinneren en hoe bizar het is dat één man die nooit ziek was zich uitgerekend die dag ziek meldde. Hij geeft weer wat er daarna aan acties werd ondernomen en welke mensen - o.a. een geoloog die de mijn goed kende en een mijningenieur - ingeschakeld werden om de 33 mannen uit de San José mijn te bevrijden. Allereerst moest natuurlijk vastgesteld worden waar de mannen zaten en of ze nog in leven waren. Gelukkig wordt na zeventien dagen bekend dat ze inderdaad allemaal nog leven.
Nadat ze de mannen gelokaliseerd hadden en de boor hun schuilplaats bereikte, stuurden de mijnwerkers namelijk een briefje, vastgemaakt aan de boor, naar boven waarop zij 'Estamos bien en el refugio los 33' (Het gaat goed met ons 33 in de schuilplaats) Heel Chili vierde feest, iedereen was opgelucht en blij.
Natuurlijk is dit bovenstaande een mooi en goed verhaal met gelukkige afloop maar het bijzondere in dit boek is, dat ook de rol van de media en de overheid wordt besproken. Hugo Verkley bekijkt hoe belangrijk de media is geweest bij deze hele gebeurtenis en hoe deze de ramp benaderden. Hij komt met voorbeelden van de houding van de pers bij andere rampen waardoor een beeld over een land of bevolking volkomen vertekend werd.
In het geval van de mijnramp stelt hij o.a. vast dat de mannen aanvankelijk constant als groep, Los 33, werden gepresenteerd. Langzamerhand, toen er foto's en televisiebeelden van de mijnwerkers kwamen, verandert dat en werden ze onze mijnwerkers genoemd. Ze werden dus onderdeel van de gemeenschap, om vervolgens na de ramp weer Los 33 te worden. Het waarom van dit alles wordt goed uitgelegd. Ook laat hij de vier mijnwerkers zelf aan het woord hierover. Waar de een flink last van de media heeft en aangeeft dat hij zich nog ellendiger is gaan voelen door die media, heeft de ander er juist zijn voordeel uit gehaald en bedankt hij de media, dankzij hen is hij gered.
De media blijkt allesbepalend voor het beeld over de geredde mijnwerkers, nadat deze een schadeclaim indienden maakt diezelfde media van die heldhaftige mannen een stelletje geldwolven. Achterin het boek zijn via de bijlages diverse krantenberichten en foto's rondom deze ramp te zien.
Hugo Verkley constateert dat de rol van de overheid tijdens de reddingswerkzaamheden voor de buitenwereld geweldig leek. Chili maakte grote sier met de reddingsoperatie en de overheid deed er ook alles aan om dit staaltje vakmanschap te benadrukken. Over de aanleiding van de ramp, de slechte toestand van de mijnen, werd angstvallig gezwegen. Na de bevrijding van Los 33 werd door diezelfde overheid allerlei beloftes gedaan die niet nagekomen zijn. Door vreemde beslissingen van de overheid is helaas onder de geredde mijnwerkers, die een goed team vormden onder de ontberingen tijdens de ramp, nu verdeeldheid ontstaan.
Ook de beloofde verbetering van de veiligheid in de mijnen blijft uit. Door steekgeld en corruptie worden de mijnen na ‘onderzoek’ veilig verklaard. Alle mijnwerkers blijken na de ramp een nóg lagere dunk van de overheid te hebben dan ze al hadden.
In het boek Zeitoun van Dave Eggers worden ook de gebeurtenissen na een ramp (orkaan Katrina) besproken, maar waar Eggers er meer een roman van heeft gemaakt, is Hugo Verkley beschouwend en onderzoekend. Persoonlijk vind ik dat prettiger lezen dan het geromantiseerde verhaal van Eggers.
Kortom, een zeer prettig leesbaar onderzoek dat goed inzicht geeft in de oorzaak-en-gevolg problematiek die zich naar aanleiding van deze ramp voordeed.
ISBN 9789036103336 | Paperback | 102 pagina's | Rozenberg Publishers | december 2012
© Dettie, 09 februari 2013
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
