Nathalie Bondil
Rodin Genie aan het werk
Genie aan het werk
Samenstelling Nathalie Bondil
Als je aan Rodin denkt dan zie je gelijk zijn grootse, bijna dramatische beeldhouwwerken voor je. Natuurlijk zijn De Denker, De Kus en het beeld van Balzac Rodins meest bekende werken. Maar, zo lezen we in deze enorme catalogus, in feite blijkt het ontwerp voor 'De Hellepoort', bestaande uit gebeeldhouwde deuren bestemd voor het nieuw te bouwen Mussée des Arts Decoratifs zijn allerbelangrijkste werk te zijn. Het mussée werd overigens nooit gebouwd maar de latere werken van Rodin vinden wel veelal zijn oorsprong in een van de beelden die hij voor daarvoor maakte. De figuren uit de Hellepoort waren voor hem in feite een soort oerfiguren.
Maar voordat Rodin die opdracht voor de Hellepoort kreeg, had hij al een lange weg afgelegd. De in 1840 in Parijs geboren Auguste Rodin kwam uit eenvoudig milieu, hij kwam pas geleidelijk in aanraking met kunst. Achteraf was het een zegen dat hij niet toegelaten werd bij de Academie voor beeldende kunsten, daardoor kwam hij terecht op de Petite École, waar hij veel uit het hoofd moest leren tekenen. Iets waar hij later veel profijt van heeft gehad.
Mijn romantische beeld van een arme beeldhouwer, vanaf zijn jonge jaren ploeterend in een atelier en vechtend voor erkenning moest ik wel bijstellen. Tot circa zijn veertigste levensjaar werkte Rodin gewoon. Hij werkte zelfs tot 1882 in de porseleinfabriek van Sèvres terwijl hij in 1880 al de opdracht voor De Poort van de Hel/ De Hellepoort had gekregen.
Ook een ander romantisch beeld over Rodin moest ik bijstellen tijdens het lezen van deze uitgebreide catalogus. Omdat ik zelf niet bekend ben met de werkwijze van een beeldhouwer had ik het idee dat elk beeld eigenhandig uitgehakt werd door de grote meester. Ik zag hem met zijn 'hamer en beitel' in de weer om de meest mooie creaties uit bijvoorbeeld uit een brok marmer te toveren. Maar Rodin had het een en ander opgestoken bij de porseleinfabriek, o.a. de reproductie van belangrijke stukken. We zien in het boek dan ook een atelier van Rodin vol afgietsels van armen, benen, hoofden, torso's etc. van bijvoorbeeld beelden uit De Hellepoort. (Delen van) Die beelden werden, al dan niet uitvergroot, veel gebruikt voor nieuwe kunstwerken. Het is zelfs zo dat Rodin onderdelen van beelden samenvoegde en zo nieuwe, vaak aangrijpende beelden creëerde.
Het is vooral dit aspect van Rodins werk dat in de catalogus getoond en besproken wordt. In woord en beeld kunnen we zien hoe Rodin bestaande, eerder gebruikte ideeën omwerkte naar nieuwe beelden die frappant genoeg, stuk voor stuk een heel eigen, prachtige uitstraling hebben. Het is fascinerend om te zien. De tekst levert erg duidelijk uitleg over het proces en de vele foto's erbij illustreren het geheel uitstekend.
We zien zelfs gipsen afgietsels van bestaande lessenaars, oud aardewerk etc. waar Rodin delen van beelden op of aan had geplaatst. We lezen dan ook dat hierdoor veel van Rodins werk lange tijd als afgietsel beschouwd werd. Pas in 1980 werden deze afgietsels erkend als origineel werk. - Hij maakte zijn beelden immers eerst van gips of klei en daar werd door de gieter een afgietsel van gemaakt in een holle gietvorm. -
Maar dit alles neemt niet weg dat Rodin een groot kunstenaar en harde werker was. Hij had diverse ateliers en werkte gemiddeld 14 uur per dag. Hij werkte het liefst met levende modellen. 'Ik heb voor naakt een oneindige bewondering en verering,' zei hij daarover. Ook was hij gevoelig voor discipline in zijn vak en zag erop toe dat die werd gerespecteerd.
Rodin heeft ook heel korte tijd les gegeven op het Rodin instituut maar hield dat niet vol. Hij kon geen formeel onderwijs geven, wél in zijn atelier op zijn manier. Sommige bewonderaars wilden zelfs geen les van hem want 'Er groeit niets onder de schaduw van een boom'. Rodin was een te groot kunstenaar.
Kortom, alle aspecten van Rodins kunstenaarschap worden in deze uitgebreide catalogus behandeld. Zijn privéleven wordt wel genoemd maar niet uitgebreid besproken. Het draait dus vooral om het werk van Rodin. Ook zijn marmeren en bronzen beelden krijgen ruim aandacht.
Deze zeer fraai vormgegeven en rijk geïllustreerde catalogus, verschenen naar aanleiding van de tentoonstelling Rodin - Genius at work - gehouden van 19 november 2016 tot en met 30 april 2017 in het Groninger, toont ons wat Rodin dreef, hoe zijn kunstwerken tot stand kwamen, in opdracht van wie of waarom zij gemaakt zijn, maar vooral hoe bijzonder en enorm de genialiteit van Rodin was. Een rijk bezit om nog vele malen open te slaan.
Zie ook het inkijkexemplaar
ISBN 9789462581579 | Hardcover | 208 pagina's | WBOOKS | november 2016
Afmeting 2,5 x 36,3 x 25,3 cm | Uitstekend vertaald door Judith Wesseling
© Dettie, 27 januari 2017
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
