Paul Wilkes
Categorie: Geestelijke Gezondheid - Psychologie
Eerlijk
De kracht van echte openheid
Thomas Merton
Het is tegenwoordig heel gewoon dat mensen op televisie of in een chatroom hun wangedrag bekennen. Iedereen is dan vol bewondering en blij dat diegene zo openhartig was. Maar... stelt Paul Wilkes, diegene heeft dan wel zijn hart gelucht maar in feite heeft het helemaal geen inhoud. Er wordt verder niets mee gedaan. Het wangedrag wordt 'vrolijk' toegegeven en dat moet genoeg zijn. Het is een excuus, uit eigenbelang of uit zelfverdediging. Net als Bill Clinton die uiteindelijk zijn affaire toegeeft uit eigenbelang, gewoon omdat hij er niet meer onderuit kan. Het is een excuus, geen biecht. Biechten is ruimte maken voor iets beters, als we maar bereid zijn om onze zogenaamde onschuld en zelfverdediging op te geven. Eerlijk zijn naar jezelf is belangrijk en geeft die ruimte.
Wilkes pleit dus voor de biecht, niet de biecht op televisie, niet de biecht van de kerk waarbij je van je fouten verlost wordt door een aantal gebedjes. Maar een échte biecht in de vorm van eerlijk zijn naar jezelf en daar dan ook iets mee doen. Erkennen dat er iets niet goed is of niet goed gaat. Dat is ook de kracht van bijvoorbeeld de Anonieme Alcoholisten (A.A.) Het inzien dat je teveel alcohol gebruikt en dat ook eerlijk toegeven is de eerste en erg belangrijke stap en geeft bevrijding. Want verborgen geheimen hebben macht, die macht verdwijnt dan evenals alle energievretende leugens om, zoals in dit geval, het alcoholgebruik te verdoezelen. Dan pas komt er ook ruimte om daadwerkelijk iets aan het probleem te doen.
Wilkes vertelt dat de kracht van de biecht altijd heeft bestaan. Bij de Indianen en Egyptenaren was er al een vorm van biechten. Er waren stammen waarbij de mannen voor een belangrijke jacht hun zonden bekenden en bespraken. Hierdoor leerden ze elkaar goed kennen en vertrouwen en kon de aandacht volledig naar de jacht gaan. Joodse mensen doen op Jom Kipoer boete voor hun zonden. Jom Kipoer is de dag van de rekenschap. Katholieke mensen gaan naar de kerk om hun zonden op te biechten.
Freud zorgde voor een ommekeer. Hij bedacht de praattherapie (ook een vorm van biechten?) en stelde dat ook de omstandigheden van de persoon en het geweten meetelden. De kerk moest na aanvankelijk verzet hierin wel meegaan. Het geweten ligt buiten de rede stelt Paul Wilkes. We weten diep in ons hart wat wel en niet goed is ook al kunnen we dat niet verklaren. En hiermee komen we weer terug bij het eerlijk naar jezelf kijken.
Maar... moet je eigenlijk altijd eerlijk zijn? Moet de man die een eenmalige intieme relatie met een andere vrouw had en daar enorme spijt van heeft, zijn vrouw belasten met dit gegeven? Vaak wordt zo'n bekentenis gedaan om zijn eigen hart te luchten. Moet hij niet zelf met zijn geweten in het reine zien te komen, zonder zijn vrouw daarbij de ellende aan te doen die zo'n bekentenis teweeg brengt?
Ook de vraag of schuldgevoel wel terecht is, wordt besproken. - Als een vrouw bijvoorbeeld bruut verkracht is, hoeft zij zich niet schuldig te voelen. - Als je willens en wetens een ander leed berokkent dan is het schuldgevoel terecht maar als je er niets aan kon doen waarom dan toch je schuldig voelen?
Paul Wilkes stelt dat niet naar jezelf kijken je een steeds 'schuldiger' gevoel geeft. Schuldgevoel verlamd en beheerst je leven. Maar schuldgevoel kan ook leiden naar verantwoordelijkheid nemen en daar zijn veel mensen bang voor. Maar hoe kun je naar jezelf kijken zonder in valkuilen te trappen. Hoe kun je de verantwoordelijkheid voor je gedrag nemen, dat is allemaal nog niet eens zo makkelijk. Uitgaande van diverse geloven, oosterse leefwijzen en psychotherapeutische behandelingen geeft Paul Wilkes richtlijnen en adviezen hoe je dit aan kunt pakken.
Al met al is het een boeiend boekje geworden. Het geeft inzicht over de kracht van eerlijk zijn, van inzien wat je kunt veranderen, van bekennen dat je fout zat of iets verkeerd hebt gedaan, hoe groot of klein zoiets ook is of was. De kracht is ook om met dat inzicht daadwerkelijk iets te doen. 'Want', zegt Wilkes, 'eerlijk kijken naar jezelf maakt dat je groeit en je dat mens wordt waarmee je graag bevriend zou willen zijn. Geen schijnmens maar een écht mens.'
ISBN 9789025903312 | Paperback | 125 pagina's | Uitgeverij Ten Have | juni 2013
© Dettie, 24 juli 2013
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
