Onze laatste jaren van vreugde & verdriet
Olivia Ames Hoblitzelle

Onze laatste jaren van vreugde & verdriet
mindful omgaan met Alzheimer
Olivia Ames Hoblitzelle

“Dans me naar het einde van de liefde tot ik veilig ben geland”

Olivia Ames Hoblitzelle is schrijfster, therapeute en docent.
Als therapeute integreerde ze als een van de eerste meditatie, yoga en cognitieve therapie in de behandeling van chronisch zieken en stress gerelateerde aandoeningen. Op het moment waarop het boek begint geeft ze samen met haar man cursussen, meditatie en counseling rondom het thema ouderdom, spiritualiteit en bewust ouder worden. Ze had toen denk ik niet kunnen denken dat ze een boek als dit zou gaan schrijven, weliswaar over hetzelfde thema, maar niet over haar werkervaringen maar over haar privésituatie. Olivia’s man Harrisson Hoblitzelle, bijgenaamd Hob, krijgt op 72 jarige leeftijd de diagnose de ziekte van alzheimer. Dit boek gaat over de laatste vijf jaar van zijn leven, van het moment van de diagnose tot zijn dood. Het beschrijft zijn aftakeling, zijn omgaan met deze afschuwelijk degeneratieve ziekte, en het voorbereiden op het sterven. Het beschrijft ook hoe het is om je gezonde sterkte man beetje bij beetje zijn functies te zien verliezen, hoe hartverscheurend het is om dat als partner aan te moeten zien, en hoe uitputtend het leven met een alzheimerpatiënt fysiek en geestelijk is.


Olivia en haar man Hob hebben hun leven lang gemediteerd, oosterse wijsgeren bezocht, en mindful proberen te leven. Ze besluiten die levenswijze meteen na de diagnose dat ook zoveel mogelijk in het ziekteproces te integreren. Kernwoorden van Mindfulness zijn erkennen, aanvaarden en loslaten. Met een open blik, zonder oordeel kijken wat er op je pad komt, en van daaruit vanuit mildheid handelen. Bij je lichaam blijven, bij je adem blijven, en dan zo open en mild mogelijk de situatie te benaderen.
Spirituele termen, maar deels is het boek ook gewoon heel aards... Het gaat over de vermoeidheid, de confrontatie met je eigen ongeduld en woede, en de machteloosheid waar je als partner van een alzheimerpatiënt mee te maken krijgt. Over het zoeken naar wegen van communicatie, het als een detective speuren naar wát er gecommuniceerd wordt betekent, en daar met een open milde blik naar luisteren, ook als je er niets van begrijpt, óók als je het al duizend keer gehoord hebt.
Het gaat ook over de voorbereiding op de naderende dood. Er wordt erg benadrukt dat je dit soort processen niet alleen kan, dat je andere mensen nodig hebt die me je mee gaan in dat proces en hardop met je mee denken en zoeken om wegen te vinden die tot contact leiden. En die je ontlasten, want je kunt alleen maar voor een ander zorgen als je het zelf vol kunt houden. Ontroerend zijn de passages waarin Hob geconfronteerd word met zijn eigen beperkingen en hoe hij daar mee om gaat. De scene die het meest bij blijft is hoe hij tijdens een les niet meer begrijpt wat hij staat te vertellen en dat, midden in zijn wanhoop, deelt met degene aan wie hij zijn les geeft. Juist die openheid blijkt op zijn leerlingen een verpletterende indruk te maken. Ook in breekbaarheid zit soms kracht.

Af en toe was het boek voor mij, die wel een beetje van mindfulness weet maar weinig van boeddhisme een beetje vaag, maar de strekking van het boek vond ik wel mooi. Een manier zoeken om, soms buiten taal om, om te gaan met het proces van rouw en machteloosheid van de patiënt, en van zijn partner. Om te gaan met het verlies van je leven samen, en met het zoeken naar dingen die nog wel kunnen, en die je misschien wel beter ziet dan vroeger omdat je anders leert kijken. Ieder hoofdstuk eindigt met praktische en spirituele overwegingen, suggesties en kerngedachten, wat het boek geschikt maakt voor degene die met hun partner in een soortgelijk proces doormaken. Énige affiniteit met spiritualiteit , boeddhisme of mindfulness is denk ik wel noodzakelijk.

ISBN 9789025961411 | Paperback | 302 pagina's | Uitgeverij Ten Have | juni 2011
Vertaling Ronald Hermsen

© Willeke, 29 juni 2011

Lees de reacties op het forum en/of reageer: