Berthold Gunster
Categorie: Geestelijke Gezondheid - Psychologie
Ja Omdenken als levenshouding
Omdenken als levenshouding
Berthold Gunster
- Bij ons in de flat wonen sinds kort een aantal vluchtelingen. Als we er naar vragen vertellen ze hun verhaal. Ontzet luisteren we ernaar en zeggen wat afschuwelijk, wat vreselijk, hoe ga je daar mee om? Eén van hen gaf als antwoord, het is niet alleen ellende, ik heb er ook heel veel van geleerd... waardoor ik dingen anders heb leren bekijken en verder kan. Na het lezen van dit boek weet ik... Dát is omdenken. -
De schrijver van dit boek, vertelt ons wat omdenken is en benadrukt dat omdenken niet hetzelfde als positief denken is. Omdenken is een levenshouding. Bij omdenken wordt het probleem de inspiratiebron. Maar hoe kun je dat leren? In feite is het, nuchter bekeken, eenvoudig, maar toch kost het veel mensen grote moeite. Berthold Gunster laat ons zien hoe je je het omdenken eigen kunt maken.
Waar het vooral op neer komt, stelt hij, is het Doen. Aan dat doen gaan twee stappen vooraf, namelijk waarnemen en accepteren dat er een probleem is. Ontwijk het probleem niet, loop er niet voor weg. Het probleem is een feit, een gegeven, is er nu eenmaal. Kijk er naar.
En dan volgt het accepteren, en dat is lastig. "omdat we het verschil moeten kunnen maken tussen de dingen die we kunnen veranderen en de dingen die we niet kunnen veranderen." Als je de dingen niet kunt veranderen dan zal je je verwachtingen moeten loslaten of bijstellen en accepteren dat wat jij wilde of voor ogen had niet kan. Die acceptatie kan heel bevrijdend werken en je uitdagen tot actie. Het laat je kijken naar wat wél kan. En doe het vervolgens.
Veel mensen sputteren tegen bij het horen of lezen van deze woorden en zeggen 'ja, maar...' en komen met verhalen waarom ze het niet doen, stelt Berthold Gunster.
Dat is omdat we het toch vaak niet aandurven om in actie te komen. 'Diep in ons hart twijfelen we niet maar durven we niet' zegt de schrijver. We weten het dus eigenlijk wel maar dan ook nog actie ondernemen is wat anders. Voluit ja zeggen is moeilijk. Maar ook voluit nee zeggen vraagt moed.
Toch is het wel belangrijk om te doen want 'Als jij niet besluit, besluit het leven voor je.'
'Niet omdat de dingen moeilijk zijn durven wij niet, maar omdat wij niet durven, zijn de dingen moeilijk.' staat er groot afgedrukt op een aparte pagina.
Berthold Gunster behandelt allerlei punten waardoor wij tegensputteren en geen ja! maar er 'ja, maar...' van maken in aparte hoofdstukken, getiteld Doen, Zie de kans, Durf, Angst, Nee is ja, Shit happens, Riding the waves, Dat hoort niet enz.
Is het angst wat je tegenhoudt? Angst overwin je niet door te begrijpen, te bevechten, van weg te lopen etc. Accepteer dat je die angst hebt, stelt Berthold Gunster. Acceptatie kan het begin van verandering betekenen. Omarm de angst, duw hem niet weg, ga de angst aan ofwel 'steek je hoofd in de bek van de draak'.
Beweeg mee met wat zich aandient (Riding the waves) raadt de schrijver ons aan.
Veel mensen zeggen 'ja maar' of 'zo ben ik nu eenmaal' of 'nou en?' en daarmee werpen ze een grote belemmering op, zowel voor zichzelf als hun omgeving. Steeds 'ja maar' etc. zeggen betekent dat je dingen wil voorspellen, controleren, beheersen. Het gooit de boel vast, zet de boel stil.
'Ja' zeggen creëert beweging, is onvoorspelbaar, is spannend en gooit dingen open, leidt tot nieuwe dingen. Omarm de problemen, bekijk ze. Problemen dagen uit, zetten je in beweging, grijp die kans! is de boodschap.
Via verhalen van mensen die - vaak onbewust - het omdenken hadden toegepast kunnen we zien, hoe prettig dat kan zijn. De verhalen variëren van aangrijpend, ontroerend tot luchtig.
Een leuk voorbeeld is het verhaal van de schrijver zelf in het hoofdstuk Dat hoort niet. Hij had een periode dat hij slecht sliep en al om 5 uur wakker was. Hij bleef dan in bed liggen draaien tot de wekker ging. Tot hij bedacht, waarom doe ik dat eigenlijk? Waarom sta ik niet op? Omdat het niet hoort! Dat doe je niet! Zoals zoveel dingen ons ingeprent zijn, dat het niet hoort. Wat een onzin eigenlijk, bedacht de schrijver zich en vanaf die tijd zat hij heerlijk in alle rust en stilte te schrijven. Ook dát is omdenken.
Het is gelukkig niet zo'n boek met een belerend vingertje, in de trand van als je maar doet wat er gezegd wordt, dan komt alles goed. Berthold Gunster laat ons zien hoe het leven makkelijker kan worden door omdenken en onderbouwt dat op een erg prettige, bijna nuchtere manier. Hij is realistisch, weet dat sommige mensen worstelen met grote trauma's en/of zware depressies en geeft aan hoe omdenken mogelijk ook hen kan helpen. Hij toont ons hoe het omdenken werkt en legt uit wat er zich in jezelf afspeelt waarom je geen ja zegt maar ja-maar blijft zeggen. Maar het allerbelangrijkste is, benadrukt hij, als je eenmaal volmondig ja gezegd hebt tegen iets, ga het dan ook doen!
Het boek is modern vormgegeven en door de verhalen heen staan pagina's met een enkele zin die de tekst bekrachtigen.
Een fijn boek, dat je inderdaad dingen op een andere manier anders laat zien, je laat nadenken over hoe je naar dingen kijkt en je uiteindelijk ook een schop onder je kont geeft, ga het eindelijk ook eens doen! Geen 'ja maar... ' maar JA!
'Het niet-bedachte avontuur is het échte avontuur'.
ISBN 9789400508101 | Paperback | 202 pagina's | Lev. Uitgevers | oktober 2016
© Dettie, 30 december 2016
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Omdenken is stom
Berthold Gunster
De manier waarop we kijken naar een probleem, is het probleem.
(Stephen Covey)
Omdenken is van een probleem een feit maken en daarmee een nieuwe mogelijkheid creëren.
Omdenken gaat om wat er is, en niet om wat er zou moeten zijn.
Dit bovenstaande staat te lezen op de website omdenken.nl waar ook uitgelegd wordt wat omdenken nu precies is met de daarbij horende 15 strategieën. Het komt er in feite op neer dat met dingen die problemen kunnen opleveren op een andere, positieve manier omgegaan wordt. Vooral positief (om)denken dus.
Berthold Gunster stelt dat kinderen van nature omdenkers zijn. Kinderen staan open en onbevangen in het leven. Kinderen stellen spontaan en aan de lopende band vragen en dat is iets wat wij als volwassenen van kinderen kunnen leren. 'Het leven draait niet om antwoorden om om het stellen van vragen, zegt de schrijver.
Kinderen accepteren vaak de situatie zoals hij is en zijn creatief. Er is wat er is en dat is meer dan genoeg. Bijvoorbeeld een glas water kun je leeg drinken, maar je kunt het glas ook tegen het licht houden en er doorheen kijken, of voelen hoe koud het glas is, of het water in het glas laten draaien. Kinderen zijn van nature positief. Ze benaderen zaken die voor volwassenen moeilijk zijn op een heel andere manier.
Zoals bijvoorbeeld het kind dat haar dementerende overgrootoma bezocht die verzorgd werd door Truus, haar dochter. Het kind hoopte dat tante Truus eerder dood zou gaan want als oma eerst sterft dan is tante Truus lang verdrietig. Maar als tante Truus eerst sterft, dan is oma het tóch gelijk weer vergeten.
Berthold Gunster vroeg ouders en andere mensen die veel met kinderen omgaan om omdenksels van de kinderen te sturen. Het resultaat van deze oproep is dit boekje 'Omdenken is stom' geworden. Het boekje staat vol met mooie, lieve, grappige, ontroerende, diepzinnige uitspraken van kinderen zoals:
'Kan ik je blij maken met een boterham?
Teun: 'Nee, want ik ben al blij.'
Ik ben dat niet kwijt. Ik heb gewoon nog niet gezocht op de plek waar het ligt.
Je bent alleen verdwaald als je per se ergens heen wilt.
Wie boos is op een ander is eigenlijk verdrietig op zichzelf.
Cas over een ouderwetse typmachine met inktlint. 'Tjee opa, da's handig, een computer die gelijk kan printen.'
Moeder tegen haar zoontje: 'Stop daarmee, ik word er echt een beetje moe van.'
Zoontje: 'Dan moet je even gaan slapen.'
Het geheel doet denken aan de rubriek Prietpraat, een rubriek vol kinderuitspraken, die altijd in de Libelle stond (staat?). Berthold Gunster noemt het echter omdenken en heeft in dit boekje de ingestuurde omdenksels in categorieën ingedeeld zoals taal, logica, oorzaak en gevolg etc. Er zijn ook enkele jeugdervaringen van de schrijver zelf te lezen.
Een boekje dat je met een glimlach leest, een boekje om cadeau te geven aan bijvoorbeeld ouders of leerkrachten.
ISBN 9789400502734 | Hardcover | 144 pagina's | A.W. Bruna Uitgevers | april 2013
© Dettie, 30 december 2016
Lees de reacties op het forum en/of reageer: