Ineke Everts-Kuik
Categorie: Algemeen
Indische Brieven
Bewerkt en ingeleid door: Ineke Everts-Kuik en Philip Everts
In dit boek, voorzien van veel foto’s, situatietekeningen, landkaarten en kopieën van de originele brieven, is een selectie van de brieven opgenomen geschreven door Bouwe Kuik en zijn echtgenote Riek Teeselink gedurende hun verblijf in Nederlands-Indië. Bouwe was sinds 1921 ambtenaar bij het Binnenlands Bestuur en hij trouwt, zoals vaker in die tijd met de handschoen, in 1937 met Riek.
Naast de vele zakelijke beschrijvingen van Bouwe over zijn werkzaamheden als ambtenaar heb ik met name genoten van de meer persoonlijke beschrijvingen van de omstandigheden waarin Bouwe en Riek in deze tijd verkeerden. Bouwe geniet in eerste instantie van zijn vrijgezellenbestaan in Nederlands-Indië en hij schrijft niet veel op te hebben met het instituut huwelijk. Hij realiseert zich wellicht dat het niet gebruikelijk is in ‘zijn tijd’ en misschien met zijn functie niet te huwen en vraagt alsnog Riek, een zus van zijn destijds toekomstige zwager Egbert Teeselink, met hem in het huwelijk te treden en hem te komen vergezellen tijdens zijn leven in Nederlands-Indië. Door de nog gebrekkige communicatiemiddelen van die tijd lijken de ouders van Bouke gepikeerd dat zij niet tijdig en niet rechtstreeks geïnformeerd zijn over het voorgenomen huwelijk. Als goedwillende aanstaande schoondochter probeert Riek dit in een brief weer glad te strijken door eerst haar schoonmoeder van harte te feliciteren met haar verjaardag, ook namens haar ouders en daarna te beschrijven dat zij niet begrepen had dat zij nogmaals naar Appelscha, de woonplaats van de ouders van Bouwe, zou schrijven. Ze zegt dat er toch zeker sprake moet zijn van een klein misverstand dat bij het overige nieuws in de vorige brief per ongeluk het grote nieuws van het voorgenomen huwelijk er bij ingeschoten is.
Voor wie er van houdt, de brieven zijn geschreven met uitgebreide gedetailleerde beschrijvingen van de omstandigheden, zoals in een brief die geschreven is een dag voordat Bouwe wordt overgeplaatst naar Atjeh:‘Om elf uur gingen we naar huis en natuurlijk direct naar bed want behalve de bedden en de koffers was er haast niets meer in huis, geen stoel om even op te zitten.’ Met name die laatste toevoeging zul je in brieven, als die vandaag de dag nog geschreven zouden worden, niet meer terugvinden. Daarvoor hebben we tegenwoordig geen tijd meer, alhoewel veel mensen elkaar via twitter en faceboek wel weer minutieus van bepaalde zaken uit hun dagelijkse leven op de hoogte stellen. Ik vrees echter dat deze beschrijvingen niet zoals de brieven van Bouwe en Riek voor de eeuwigheid bewaard zullen blijven.
Mooi zijn ook de brieven die geschreven worden door Bouwe na de geboorte van hun eerste kind, een meisje, Ineke genaamd. Hier zien we eveneens een gedetailleerde beschrijving om van te genieten: ‘Toen moest het wicht gewogen worden en nu had de dokter ons al een meisje voorspeld dat niet te groot was maar ik zei al tegen Riek toen het kind al weggebracht was om gewassen te worden dat het helemaal niet klein was en dat bleek ook juist te zijn. Het woog ruim zeven en een half pond en ziet er zeer gezond uit, niet overdreven dik maar toch met kuiltjes op de handen.’
Het laatste hoofdstuk in het boek beschrijft de trieste situatie van de oorlogsjaren, waarbij Bouwe Kuik op 9 februari 1942 samen met twee van zijn collega’s wordt vermoord door de Japanners. Riek wordt met haar twee kinderen, Ineke en Jan, aan het einde van 1942 naar een interneringskamp gebracht. Pas op 28 september 1945 kan Riek de familie in Nederland laten weten dat Bouwe niet meer leeft. Riek komt op 25 april 1946 met haar kinderen terug in Nederland. Een indrukwekkend laatste hoofdstuk van een boek in brieven over een voor Nederland zeer aansprekende tijd.
Drs. Ineke Everts-Kuik (1938) is een dochter van de schrijvers van de in dit boek gebundelde brieven. Zij is sinds 1990 betrokken bij het werk van de Stichting Pelita als bestuurslid en lid van de Raad van Advies. Vanaf 1992 is zij in het kader van de Pensioen- en Uitkeringsraad medeverantwoordelijk voor de uitvoering van de wetten voor verzetsdeelnemers en oorlogsgetroffenen.
Dr. Philip Everts (1938) werkte bij de Universiteit Leiden. Hij publiceerde een reeks boeken over de internationale en buitenlandse politiek en de publieke opinie over internationaal geweldgebruik.
ISBN 9789057309007 | Paperback | 320 pagina's | WalburgPers | maart 2013
© Ria, 03 april 2013
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
