Ignaz Matthey
Het Duel in de Nederlandse Geschiedenis
Ignaz Matthey
In het 624 pagina’s tellende “Het duel” beschrijft Ignaz Matthey de geschiedenis van het ereduel binnen Nederland. Nederlanders hebben altijd bekend gestaan om hun afkeer van duels, maar Matthey laat zien dat deze wel degelijk hebben plaatsgevonden in Nederland.
Het tweegevecht was vooral bestemd voor de adel, die na een belediging met een gevecht hun eer konden herstellen en hun militaire capaciteiten ten toon konden spreiden. Een duel vond dan ook altijd plaats tussen mannen van dezelfde sociale klasse, want bij een gevecht met iemand van een lagere klasse was geen eer te behalen.
De vraag rijst waarom Nederlanders in vergelijking met andere Europese landen minder geneigd waren tot duelleren. Volgens Matthey is het klimaat geen goede verklaring waarom in Zuidelijke Europese landen meer gevochten werd dan in het koude Nederland, immers in Ierland werd ook zeer veel geduelleerd. Een verklaring die Matthey naar voren brengt is dat Nederland van oudsher gewend is om compromissen te sluiten. Ten tijde van de zeven Republieken was men genoodzaakt samen te werken bijvoorbeeld tegen een groter kwaad: het water. Door een grotere gemeenschappelijke vijand was vechten onderling nauwelijks een optie. Een andere verklaring die Matthey geeft is dat Nederlanders weerstand tegen geweld hadden en dat het de sociale norm was om niet te vechten.
Matthey’s boek biedt een boeiende inkijk in een stukje van de Nederlandse geschiedenis waar weinig over geschreven is. Soms hebben de voorbeelden een haast sprookjesachtige stijl, die wel past bij een verhandeling over de Middeleeuwen. Maar het zijn ook heel veel, zeer gedetailleerde voorbeelden waardoor het voor de lezer moeilijk is om alle duels uit elkaar te houden. Het boek had in dat opzicht ingekort kunnen worden: vaak heeft Matthey zijn punt allang gemaakt maar moet dit toch nog geïllustreerd worden met een aantal voorbeelden.
Dit gezegd hebbend, vond ik het een zeer leesbaar en interessant boek en zeker een aanrader voor een ieder die geïnteresseerd is in geschiedenis en duelleren.
ISBN 9789057308727 | Hardcover | 640 pagina's | WalburgPers | november 2012
© Renske Visser, 24 januari 2013