Barbarij en Beschaving
Bernard Wasserstein

In een helder betoog schetst Wasserstein de aanloop naar de Eerste Wereldoorlog, waarin zowel de strijd in het Westen en het Oosten in gelijke mate behandeld wordt. In de geschiedschrijving over de Eerste Wereldoorlog wordt in de West-Europa uitgebrachte boeken vooral de nadruk gelegd op hetgeen zich in het Westen afspeelde, terwijl de strijd in het Oosten van dezelfde ontzagwekkende waanzin getuigde.
Na deze oorlog vonden er vele grensverschuivingen plaats wat allerminst tot een stabielere situatie leidde. Dankzij de economische crisis en de komst van Hitler in de jaren dertig, werden andermaal Europa en grote delen van de wereld in een oorlog gestort. Als gevolg van deze oorlog scheurde Europa letterlijk in tweeën o.a. door de aanleg van het ijzeren gordijn, waardoor hele volksstammen van elkaar gescheiden werden, of op de Balkan waar, door grensverschuivingen, vlak na de oorlog verschillende etnische groeperingen in nieuwe staten werden opgenomen. De onderhuidse spanningen die dit met zich meebracht zouden na de val van de Sovjet-Unie plotseling tot uiting komen toen er, tot verrassing van velen, een heuse bloedige oorlog in Joegoslavië uitbrak.
Na de Tweede Wereldoorlog probeerde men door de oprichting van de Verenigde Naties mondiale veiligheid bereiken, maar, eveneens tot de val van de Sovjet-Unie, zou er een Koude Oorlog heersen die voornamelijk buiten Europa werd uitgevochten.
Tot zover de barbarij die zijn weerga in de geschiedenis niet kent.

Van beschaving zou men kunnen spreken als men na de Tweede Wereldoorlog gaat inzien dat het koloniale tijdperk zijn tijd gehad heeft, al zal het nog lang duren voordat alle koloniën zijn opgeheven. Zo had bijvoorbeeld Nederland grote problemen met Indonesië en Frankrijk met Algerije.
De burgers in West-Europa zouden het allengs beter krijgen, betere gezondheidszorg, huisvesting, onderwijs etc. De bomen leken wat de welvaart betrof tot in de hemel te groeien, tenminste voor degenen waarvoor genoeg nooit genoeg is, totdat ook deze luchtbel uit elkaar spatte. De situatie waarin wij ons anno 2008 bevinden.

Barbarij en Beschaving leest als een trein, geeft een goed overzicht en is een uitstekend gedocumenteerd werk, het prikkelt je om de talloos beschreven onderwerpen nader te bestuderen.

ISBN 9789046804063 | Gebonden | 960 pagina's | Nieuw Amsterdam | oktober 2008

© Cavendish, 21 april 2009

Lees de reacties op het forum en/of reageer: