Angela Dekker
Categorie: Algemeen
Diplomaat van de Tsaar
Angela Dekker
Toen in oktober 1917 in Rusland de revolutie uitbrak, kreeg de Russischegezant in Den Haag een zenuwinzinking en de eerste secretaris vertrok naarWashington om de Amerikanen tegen de bolsjewieken te mobiliseren. Tweede secretarisPaul Poustochkine moest het fort houden. Hij zette zich aan zijn memoires omgreep te krijgen op wat hem was overkomen, op wat hij was verloren en wat ernog restte. Het boek van AngelaDekker is onder andere gebaseerd op deze memoires en bevat foto's uit het familiealbum,die het geschreven verhaal ook nog eens in een prachtig tijdsbeeld uitdrukken.
Angela Dekker ging op zoek naar meerdere nazaten van de Russische emigrégemeenschap, het 'Russisch strandgoed', zoals de stateloze ballingen werden genoemd. Ze beschrijft ook in het kort de dossiers van de familie Poustochkine en andere Haagse Russen.
Soldaat Dudewski trouwde een Scheveningse koffiejuffrouw, de kamerheer vande tsaar begon een Russische tearoom en de zoon van een graanhandelaar uitKrasnodar opende galerie Kunst van Onzen Tijd. Klein Rusland in Den Haag.
Dat mensen er niet zo maar voor kiezen naar het buitenlandte vluchten of door omstandigheden niet terug te keren naar hun vaderland maaktdit vlot geschreven boek van Dekker ook nog eens duidelijk.
Russische soldaten die mee hadden gevochten in de Eerste Wereldoorlog en terugmoesten keren naar Rusland, waar intussen de revolutie was begonnen, verkozeneen andere weg, zoals de vader van Wilma Iwanoff.
Dekker schrijft op bladzijde 96:
'Kom toch mee naar huis', zeiden zijnkameraden. Hij [Iwanoff] vroeg ze hem eerst te schrijven zodra ze thuiswaren aangekomen. Nooit heeft hij bericht ontvangen. Toen ook hij werdopgeroepen het land te verlaten, is hij ondergedoken. Hij was jurist maar ishier niet verder gekomen dan een baantje bij zuivelfabriek De Sierkan. Als hijheimwee had, speelde hij op de balalaika.
Het mooie is dat Dekker zelfs in deze tijd veel sporen van dezegeschiedenis achterhaald heeft en opnieuw tot leven brengt, waaronder eenfysiek herinnering in de vorm van een schilderij van Jacques Chapchal, die in1925 vanuit Moskou met zijn Hollandse vrouw naar Den Haag is gevlucht. In deTweede Wereldoorlog beschilderde hij voor zijn broodwinning lampenkampen, maarzijn schilderijen werden ook regelmatig ten toon gesteld in Galerie Kunst vanOnzen Tijd. Een van zijn iconen vindt Dekker terug aan de wand van de werkkamer van RutgerPerzonius, een kleinzoon van galeriehouder Loujetzky. Het schilderij hingaltijd bij de ouders van Perzonius aan de wand. Hijvertelt dat hij en zijn zusje tijden een opening koffie mochten serveren en thee tappen uit de samowar.
Dat niet alle Russische immigranten de Nederlandse taal goed leerde sprekenblijkt uit de herinnering van Rutger Perzonius aan grootvader Loujetzy die inplaats van “Lang zal ze leven” zong “Langzamer leven” en bij de groenteman om“een pond echtgenoten” vroeg als hij okkernoten wilde kopen.
Dekker beschrijft ook het levensverhaal van Katja Zaregorodsew in het hoofdstuk Mijn leven is gerafeld,overal ligt een stukje (wat een mooie uitspraak!), dat Katja zelf ontvouwt aande schrijfster. Vooral aangrijpend is het stuk waarin zij vertelt over eenleraar die haar toesnauwt: 'Waarom leer je een vreemde taal? Je kunt tochnergens heen, je bent stateloos.' Katja meldt dat zij haar examen haalt,maar geen diploma kreeg omdat zij geen nationaliteit had. We hebben weiniggeleerd in die tussentijd!
De Russische emigrés ontkwamen ook na de Tweede Wereldoorlogniet aan verhoren door de Politieke Recherche Afdeling, in het leven geroepenom te achterhalen wie 'goed' dan wel 'fout' was geweest tijdens de oorlogsjaren.Oma Loujetzky moest eveneens de vraag beantwoorden of zij gedurende debezettingsjaren de Nederlandse zaak had gediend? In het dossier is te lezen datzij wegens hulp aan Joden in de strafgevangenis in Scheveningen heeft gezetenen begin mei 1943 weer is vrijgekomen.
Het onderzoek van Dekker heeft geleid tot een gedetailleerd en heerlijk boekjeom te lezen. Ik vond het heel interessant om kennis te nemen van dit stukjegedeelde Russische vaderlandse geschiedenis.
Eigenlijk kan ik niet ophouden over dit boek te schrijven,daarom heb ik maar één advies, namelijk om het boek zelf te lezen!
ISBN 9789045024998 | Paperback | 192 pagina's | Uitgeverij Atlas Contact | 2013
© Ria, 23 april 2014
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
