Michael Bockemühl
J.M.W. Turner, 1775-1851
J.M.W. Turner, geboren in Londen, werd beroemd als schilder van licht en sfeer in een tijd, dat een academische benadering nog populair was. Hij was een voorloper, een wegbereider. Turner was één van de belangrijkste kunstenaars van de Engelse romantische school. Aanvankelijk was Turner werkzaam als topografisch tekenaar en bezocht hij de Koninklijke Academie. Op zijn reizen door Engeland schetste Turner stadjes, gebouwen en landschappen.
De belangrijkste thema's van William Turner waren landschappen, zeegezichten en bijbelse en geschiedkundige voorstellingen.
In dit boek zijn veel voorbeelden te zien van zijn werk. Ze worden besproken door de schrijver op een manier die toch wel een bepaalde achtergrondkennis vereist.
‘Juist bij Turner is de nuance van kleur en structuur, evenals de fijne verschillen tussen opvallende en slechts vluchtige strepen van de pennen en het penseel van een wezenlijk belang. De ten dele weergaloos fijne laagjes van lazuurverf het vluchtige of markante van de tekening, zijn in directheid ervan uitsluitend rechtstreeks aan het materiaal af te lezen – op het gedeeltelijk gegrondverfde, naderhand met de nagels weggekraste, opzettelijk verkreukelde en dan weer gladgestreken en enkele keren in de jaszak opgerolde papier van de schetsen, of op de met alle schema’s spottende, dik opgebrachte of met lazuurverf geschilderde vlakken van de originele olieverfschilderijen. Het aanschouwelijke wezen van de schilderijen laat zich niet automatisch ontsluieren.’
Nee, inderdaad. Bij een tekst als deze ben ik het helemaal kwijt. Ik begrijp wel wat er staat maar leg geen relatie met de afgebeelde schilderijen. Ik begrijp dat Turner aanvankelijk begon met naschilderen van meesterwerken, of met nieuwe schilderijen in de stijl van die meesters, en gaandeweg een eigen stijl ontwikkelde, die in de loop van de jaren veranderde. Hij reisde veel, en maakte onderweg schetsen voor zijn landschappen. Omdat de tekst van dit boek aan mij voorbij gaat, kan ik als leek alleen maar zeggen dat ik die mooi vind. Turner maakte vaak gedichten of korte tekstjes bij zijn schilderijen, om nog meer te vertellen dan het geschilderde al doet. Enkele daarvan staan ook in dit boek.
Tegenwoordig zijn de schilderijen te zien in de Tate Gallery in Londen.
ISBN 9783836513739 | Hardcover | 96 pagina's | Taschen | 2011
Vertaald uit het Duits door Ronald Noppers
© Marjo, 07 januari 2013