John Carlin
Rafa Mijn verhaal
Rafa, zoals hij door iedereen genoemd wordt, woont met zijn familie op Mallorca en tekenend voor Mallorcanen is dat ze zich niet snel bloot zullen geven. Alles wordt met de familie besproken en blijft ook binnen de familie. Het mag dan ook vrij uniek genoemd worden dat dit boek is verschenen. De biografie is opgesplitst in hoofdstukken waarin om en om Rafa's persoonlijke biografie en een tennisbiografie te lezen zijn. In deze laatste vertelt Rafa wat hij voelde en dacht tijdens zeer belangrijke wedstrijden.
Oom Toni is de coach van Rafa en deze man doet denken aan Amy Chua, de Chinese vrouw die veel opschudding deed opwaaien vanwege haar extreem strenge opvoedingswijze. Oom Toni is nietsontziend, Rafa wordt keihard behandeld, hij beult de jongen af. Geen gezeur, geen smoezen, werken, werken, werken moet Rafa. Ook al wint hij dan nog zal oom Toni zijn opmerkingen hebben.
Toni vindt dat de er veel te veel rekening gehouden wordt met kinderen, ze worden veel sterker door ze streng aan te pakken. Bovendien moeten kinderen nederigheid leren...
"Ik zie het overal om me heen gebeuren. En als ze dan geld gaan verdienen en een beetje beroemd worden en alles gemakkelijk voor ze wordt gemaakt en niemand ze ooit tegenspreekt en ze alles hebben wat hun hartje begeert, nou... dan krijg je dus ongelooflijk onuitstaanbare verwende krengen;
In professionele sporten kom je dat fenomeen zo vaak tegen dat iedereen verbaasd is, volgens Toni, als een briljante jonge sporter zich niet als een verwende snotaap gedraagt maar als een gewoon, aardig mens. "
Toni ziet zichzelf dus als een soort Dreverhaven uit Bordewijks boek Karakter. Dreverhaven zit in dat boek de hoofdpersoon constant dwars maar als deze eindelijk verhaal komt halen en zegt dat Dreverhaven hem constant tegenwerkte antwoord Dreverhaven: 'Of geholpen!' Want dankzij die tegenwerking ging de hoofdpersoon door om te laten zien dat hij zich niet klein liet krijgen.
Maar je krijgt eigenlijk een behoorlijke hekel aan die oomToni met zijn spartaanse manier van optreden. Toch heeft Rafa veel aan deze man te danken en dat weet hij ook. De jongen die niet in het donker wil slapen en bang is voor honden, niet zonder zijn familie kan en een enorme controlefreak is, had waarschijnlijk wel deze aanpak nodig.
Buiten de tennisbaan is Rafa dus een zeer bescheiden, vriendelijke, verlegen jongen maar eenmaal op de baan verandert hij in de ongelooflijke klassespeler die de ene na de andere grote overwinning behaalt met als kroon op zijn werk, de gewonnen wedstrijd in 2008 op Wimbledon tegen Federer, zijn eeuwige tegenstander.
'Als Nadal, met geaderde biceps, het toonbeeld was van elementaire brute kracht, was Federer - slank en elegant, en met zijn zevenentwintig jaar vijf jaar ouder - een en al natuurlijke gratie.
Als Nadal, net tweeëntwintig geworden, de fanatieke huurmoordenaar was, was Federer de aristocraat die over de baan slenterde en luchtigjes naar de menigte zwaaide alsof Wimbledon van hem was, alsof hij de gasten op zijn tuinfeest verwelkomde.
Federers afwezige, bijna hooghartige houding tijdens de warming-up leek totaal niet te passen bij de voorspelling dat dit een titanenwedstrijd zou worden; Nadals donderende intensiteit was een briesende karikatuur van een PlayStation-actieheld. Nadal slaat forehands alsof hij een geweer afschiet: hij heft een denkbeeldig geweer, richt op het doel, haalt de trekker over. Maar bij Federer [...] zie je geen enkele pauze, geen duidelijk mechanisme. Hij is een en al ongedwongen souplesse. Nadal was de superfitte, selfmade sportman van de moderne tijd; Federer was iemand die je in de jaren 1920 had kunnen zien, toen tennis nog een tijdverdrijf was voor de welvarende hogere stand, een geanimeerde lichaamsbeweging voor heren na afloop van de middagthee.
Dat was wat de wereld zag.'
Je leest hoe Rafa steeds opnieuw probeert Federer uit zijn spel te halen, hoe hij strategieën bedenkt om de koele zelfverzekerde man minder zeker te maken. En dat lukt uiteindelijk ook gezien de zege.
Toen de ouders van Rafa na dertig jaar huwelijk in 2009 uit elkaar gingen stortte Rafa's wereld in wat onmiddellijk zijn weerslag had op het tennissen. De scheiding was zo onvoorstelbaar dat het iedereen grote moeite kostte om dat te verwerken. Bij Rafa had het ook een fysieke weerslag. Hij kreeg enorme last van zijn knieën wat naderhand gelukkig weer goed kwam.
Vader Nadal wordt afgeschilderd als de rustige, wijze, bedachtzame man die altijd op de juiste momenten, de juiste dingen weet te zeggen of te doen. Zoals de keer dat Rafa's carrière voorbij leek door een ernstige en zeldzame voetblessure. Vader wist de oplossing, door schoenen te ontwerpen die niet op de plek drukte kon Rafa weer spelen.
Moeder is de zorgzame vrouw die in Rafa altijd haar - angstige- jongetje blijft zien. Rafa heeft een vriendin maar die gaat zelden mee naar wedstrijden. Vader, moeder, zus, coach etc. gaan bijna allemaal wel altijd mee. Tijdens de wedstrijden in Wimbledon wonen ze met zijn allen in een huurhuis vlakbij de All England Club (Wimbledon).
Op Mallorca woont Rafa bij zijn moeder, zij waakt over zijn rust en privacy.
Al met al is het een aardige biografie, niet heel goed geschreven maar wel goed genoeg om te boeien. Wel jammer dat in het eerste hoofdstuk enkele lelijk vertaalde zinnen staan. Bijvoorbeeld: "Meestal was het hier druk, maar nu alleen wij tweeën nog waren overgebleven, was ik hier alleen."
Het is een biografie waarin je vooral veel te weten komt over wat de wedstrijden met Rafa doen, wat er door zijn hoofd gaat als hij speelt. Verder kom je niet echt veel te weten over zijn privéleven. Je leest alleen over de sterke band met zijn familie, de invloed van oom Toni en dat de exploderende jongen die we van de wedstrijden kennen in het dagelijks leven precies het tegenovergestelde is. Veel meer wordt er niet verteld. Voor liefhebbers van tennis of tennisspelers is het een interessant boek omdat Rafa uitgebreid zijn speltactiek bespreekt.
ISBN 9789400500686 | Paperback | 281 pagina's | A.W. Bruna Uitgevers | augustus 2011
Vertaald door Jolande te Lindert
© Dettie, 27 september 2011