Edith Tulp
De bushsoldaat
Edith Tulp
Het was vanaf het begin al een bijzondere vriendschap, die tussen Thomas van Bakel en Mozes Owech.
Thomas is een Nederlander, werkzaam in Oeganda en getrouwd met Josi, een Oegandese vrouw. Toen het leven in Nederland niet helemaal liep zoals Thomas voor ogen stond, verhuisde het echtpaar naar Oeganda om daar diverse projecten op te zetten. Niet tot vreugde van Josi, die juist was vertrokken om de corruptie uit haar land te ontvluchten.
Thomas ontmoet, nog in Nederland, Mozes, een voormalig kindsoldaat, die daar enigszins ontheemd rondloopt, op sleeptouw genomen door een Nederlandse weldoener, die via hem publiciteit en fondsen zoekt. Het klikt meteen tussen de mannen en als Thomas en Josi zich in Oeganda vestigen, worden Thomas en Mozes onafscheidelijk. Samen zetten ze zich in tegen de corruptie en controleren ze ontwikkelingsprojecten die met Nederlands geld zijn opgezet. Hun onorthodoxe aanpak blijkt opvallend succesvol.
Het verleden van Mozes als kindsoldaat blijkt vanaf het begin veel internationale aandacht te trekken, kindsoldaten zijn ‘hot’ en zowel vanuit Nederland als vanuit Amerika melden zich invloedrijke mensen met belangstelling voor hem. Hij vertelt zijn geschiedenis dan ook veelvuldig en met verve voor de internationale camera’s, maar nooit het héle verhaal. ‘s Nachts in zijn slaap worstelt hij met de demonen uit zijn verleden. Na een confronterende aanvaring, die alles met die demonen te maken heeft, komt hij in aanraking met een Amerikaanse evangelische kerkleider, die in hem een perfect boegbeeld ziet tegen homoseksualiteit, in zijn ogen hét kwaad van de wereld.
Via de connecties van deze prediker, die juist in Oeganda, waar de homo-haat welig tiert, veel gehoor vindt, komt Mozes in steeds invloedrijker kringen. Hij wordt een belangrijke parlementariër en hét gezicht van de anti-homo campagne van het land. In deze functie weet hij een wet door te voeren waarin homoseksualiteit strafbaar wordt gesteld en je er zelfs de doodstraf voor kunt krijgen. Thomas begrijpt niets van de draai Mozes heeft gemaakt en verbreekt hun vriendschap, maar als hij dringend hulp nodig heeft, wendt hij zich toch weer tot zijn oude vriend.
De Bushsoldaat is geïnspireerd op ware gebeurtenissen. De personages in dit boek zijn fictief, maar de anti-homowetgeving zoals in dit boek beschreven is inderdaad eind 2013 door het Oegandese parlement geloosd en begin 2014 in werking gesteld. Onder internationale druk werd daarbij de doodstraf vervangen door levenslange gevangenisstraf. Ook de invloedrijke artikelen die in dit boek aangehaald worden en de Amerikaanse evangelische inmenging in dit homo-debat, zijn in de werkelijkheid ook echt verschenen en gebeurd.
Wat mij, naast het verhaal, beviel aan dit boek, is het engagement waarmee het geschreven is. Niet alleen ageert het tegen de manier waarop in Oeganda tegen homoseksualiteit wordt aangekeken en tegen de Amerikaans-evangelsiche invloed op dat gebied, maar tussen de regels door klinkt ook ferme kritiek op de corruptie bij ontwikkelingsprojecten en vooral ook op de Nederlandse donateurs, die bij aan het licht gebracht onrecht, veel liever de andere kant op kijken dan het aan de kaak stellen, omdat dat wel eens van invloed zou kunnen zijn op de gulle gaven van hun achterban.
Edith Tulp reist als journaliste sinds 1989 veel naar Afrika en woonde een tijdje in Namibië en Zuid-Afrika. Zij schreef veel over Oeganda en het Verzetsleger van de Heer, wat veel kindsoldaten ronselt, voor HP/De Tijd en Trouw. De Bushsoldaat is haar romandebuut.
ISBN 9789062659197 | Paperback | 320 pagina's | Uitgeverij In de Knipscheer | april 2016
© Willeke, 22 april 2016
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
