De eenling
Cathelijn Schilder

‘De wereld is te groot voor deze tent. Ik fluister tegen mezelf. Mijn stem stelt me gerust. Ik ben er nog.’

Debuutroman van Cathelijn Schilder, die daarna zoals het vele debutanten vergaat, niet echt doorgebroken is. Jammer, want dit boek is de moeite waard.
De openingszin intrigeert meteen:

‘Ik was achttien toen er voor het eerst in mijn leven niemand naar mij keek.’

Wat steekt hier achter? Wie is ‘ik’?
Om met de laatste vraag te beginnen: dat is Elian, een gevoelig, kwetsbaar meisje. Ze praat tegen haar spiegelbeeld, en met beroemde figuren, die er natuurlijk niet echt zijn: de koningin, Huub van der Lubbe, Jimi Hendrix…
Elian is de helft van een tweeling, die vanaf haar achttiende als een eenling door het leven moet. Haar zus Anna wil een zelfstandig leven leiden, maar zij is beter in staat dat te doen - zo lijkt het althans - dan Elian. Anna was altijd al de sterkste, altijd de meest populaire, zelfs bij hun ouders.
Elian heeft er moeite mee. Het begint er al mee dat ze haar studie in Amsterdam, waar ze ook op kamers is gegaan, laat schieten. Ze gaat werken, in een café ‘omdat ik er anders niet naar binnen durf’.  
Maar haar omgeving – en natuurlijk familie - wil niet accepteren dat haar keuze misschien wel de beste keuze is die zij maken kan. Ze kan meer, vinden ze, waarom doet ze dat dan niet? Het maakt Elian steeds onzekerder. Haar relaties helpen ook niet. Ze gaat om met jongens, maar duidelijk niet van harte. Bas bijvoorbeeld.

‘Ik kom maar niet van het idee af dat bekende en rijke Nederlanders aardiger zijn dan onbekende, arme Nederlanders. Bas is duidelijk een onbekende, arme Nederlander.’

Haar baas stuurt haar op vakantie. Iedereen gaat immers, en ze heeft er recht op. De week op Jersey is ook geen succes natuurlijk. De kaarten die ze in het klad schrijft naar het thuisfront zijn duidelijk (een mooie vondst om dat zo te doen overigens).
Niets is een succes, ze voelt zich nog het prettigst bij Erik en Harry, in het café. Maar dat keurt 'men' af. Wat moet ze…
Een prachtige psychologische schets van een meisje dat zich in de steek gelaten voelt. We maken haar innerlijke strijd mee; hoe ze wil doen, hoe ze zou moeten doen en hoe ze uiteindelijk doet zijn vaak tegenstrijdige dingen.
Mooie ironische stijl, waardoor het zware, sombere thema toch iets luchtigs en vrolijks houdt. Knap!

ISBN 9789020402148 | Paperback | 191 pagina's | L.J. Veen | januari 2005

© Marjo, 11 april 2013

Lees de reacties op het forum en/of reageer:

Eerst een huis
Cathelijn Schilder

De schrijfstijl in het boek Eerst een huis van Cathelijn Schilder kan naar mijn mening worden omschreven als humoristisch met een satirische ondertoon. Je krijgt niet meteen goed hoogte van de hoofdpersoon Marijn, een jonge vrouw die op het eerste gezicht een wat ondoorgrondelijk leven lijkt te leiden. Ze heeft een slecht contact met haar moeder en helemaal geen contact met haar vader. Wat dit heeft veroorzaakt wordt in het boekje aanvankelijk niet duidelijk en aan de gedachten van de lezer overgelaten. In de loop van het boekje wordt dit echter wel steeds duidelijker, maar niet heel expliciet. Marijn werkt als vrijwilliger in een verzorgingshuis en wandelt met een aantal bejaarden door de stad. Wat ze daar van vindt of waarom ze dat doet wordt eveneens niet helemaal duidelijk, maar dat is er ook wel weer grappig aan. De oudjes lijken wel heel erg gesteld op hun wandelmaatje. De lezer stelt zich in het begin van het boek voortdurend vragen als waar gaat dit heen en wat is er precies met Marijn aan de hand?

Marijn woont in een gekraakt huis in de buurt van een kunstnaar waarop ze verliefd lijkt te zijn. Het enige wat ze wil is in zijn nabijheid verblijven, ook al besteedt hij geen aandacht aan haar. Of is ze toch verliefd op David haar oude klasgenoot, die haar heeft “gered” tijdens een skiongeval op school? Door het hele boek heen is Marijn op zoek naar een geschikt huis. Dit doet zij met, hoe kan het ook anders, een ietwat louche aannemer, die zelf ook zijn leven niet geheel op orde lijkt te hebben. Je krijgt het gevoel dat dit het uiteindelijke levensdoel van Marijn is of haar enig houvast in het leven. Na elke bezichtiging laat ze de aannemer weten dat haar man (die er in werkelijkheid niet is!) de trap te steil vindt of de slaapkamer te klein. Kortom er moet opnieuw een huis bezichtigd worden in de stad.

Het boek en daarmee het leven van Marijn is doorspekt van radioberichten over de stijgende zeespiegel en andere berichten die onheil voorspellen. Dit gebeurt op zo’n subtiele manier dat je een vergelijk kunt trekken met het “echte” leven, waarin nieuwsberichten met onheilstijdingen eveneens een dagelijks onderdeel vormen van ons leven, waar we weinig of geen aandacht aan besteden. De mens en ook Marijn wordt onbewust geconfronteerd met het zaaien van angst door de media. De angst voor het stijgen van de zeespiegel wordt in het boek van Schilder uiteindelijk werkelijkheid, iets wat ze op zeer hilarische manier beschrijft. Op dat moment komt alles en iedereen samen in het boek.

Is de zoektocht naar het huis, de zoektocht naar de liefde en de zoektocht naar haar vader een metafoor voor de zoektocht naar veiligheid van Marijn? Is het lopen met bejaarden, het goed willen doen, de weg die Marijn moet afleggen? Uiteindelijk als Marijn genomineerd is voor een prijs voor haar vrijwilligerswerk, die uitgereikt zal worden door prinses Maxima valt alles alsnog letterlijk in het water. De vraag is of dit uiteindelijk allemaal zo erg is als de nieuwsberichten hebben doen verwachten?
Dit boekje leest als een trein en naast dat het je vermaakt met de nodige humor, zet het je ook aan tot nadenken.

Cathelijn Schilder (1980) is docent en tekstschrijver. Ze was de eerste winnares van de Hollands Maandblad schrijversbeurs voor proza. Er volgden meer korte verhalen, voor o.a. Hollands Maandblad en het radioprogramma De Avonden. In 2005 verscheen haar debuutroman De eenling.

ISBN 9789046812938 | Paperback | 176 pagina's | Nieuw Amsterdam | oktober 2012

© Ria, 01 oktober 2012

Lees de reacties op het forum en/of reageer: