Carl Stellweg
Mijn beeldschone aandoening
Het verhaal speelt zich aanvankelijk af in de jaren zeventig. Jacobs ouders hebben een haat-liefde verhouding met elkaar. De ruzies en verzoeningen volgen elkaar in gestaag tempo op. Jacob laveert er tussendoor en probeert zich staande te houden en zijn eigen leventje te leiden. Vader heeft enkele Playboys weggeborgen in zijn werkkamer liggen en natuurlijk kijkt de dan dertienjarige Jacob daar stiekem in. Maar dan ziet hij afbeeldingen van Modèle de Reynolds.
"Mijn belangstelling voor de playmates met hun goedaardige mamaborsten en hun toegegeven, soms wat goedkope smoeltjes, verflauwde al snel nadat ik Modèle de Reynolds had ontdekt. Ik vond haar niet in een afgelegen lade in het werkvertrek van mijn vader, maar gewoon, in een van de boekenkasten in de huiskamer, tussen naslagwerken van impressionistische meesters en dergelijke. Ze werd, kortom, niet in verband gebracht met seks maar met Kunst."
Modèle de Reynolds wordt zijn hoop, zijn profetie.
Het gezin verhuist (van Libanon?) terug naar Nederland. Het boek met de foto's blijft achter maar Modèle de Reynolds staat in Jacobs geheugen gegrift.
Op zijn veertiende gaan ze op vakantie naar Karintië en daar ontmoet Jacob de Duitse Hans-Jürgen. Het klikt onmiddellijk tussen de twee jongens, Hans-Jürgen heeft een filosofische inslag en wil de wereld beter maken. De jongens spelen enkele partijen schaak en Jacob, door Hans-Jürgen Jacko genoemd, verneemt dat er drie meisjes gearriveerd zijn in het hotel.
De meisjes blijken van dezelfde leeftijd als de jongens. Aanvankelijk draaien Livia, Ulrike en Frauke om de jongens heen maar uiteindelijk wordt er contact gemaakt. Livia is vreemd vindt Jacko, later zal ook blijken dat er inderdaad iets vreemds met haar is. Rondborstige Ulrike is aardig en wil maar dat Jacko haar opzoekt in haar kamer maar Frauke is het helemaal. Ze is vrijgevochten en erg volwassen in haar doen en laten.
Ze stelt zich voor als 'Frauke de Verschrikkelijke'. Het groepje gaat veel naar een verlaten zwembad dat opmerkelijk genoeg heel goed onderhouden wordt. Hans-Jürgen en Frauke zonnen naakt. Ze noemen het Frei Körper Kultuur. Waarom Jacko zich speciaal tot Frauke aangetrokken voelt en speciaal als ze op haar buik bij het zwembad ligt, begrijpt hij zelf niet.
De vijf pubers trekken dagelijks met elkaar op, na alle pesterijen op school is de vriendengroep een zegen voor Jacko. Groot is dan ook zijn teleurstelling als hij ontdekt dat Hans-Jürgen en de drie meisjes zonder hem zijn weggeweest. Op de vraag waar ze geweest zijn krijgt hij het geheimzinnige antwoord: 'Een glaasje drinken, een plasje plegen en met een flinke zak geld naar huis.' De keer daarop mag hij mee en maakt kennis met drie bizarre volwassen mensen, het Kakenmonster, de Koeienkop en de Glimlachende diepzeevis. Daar ziet hij wat die geheimzinnige zin betekent. In zijn latere leven zullen deze drie mensen nog invloed hebben op bepaalde gebeurtenissen...
In die vakantie heeft Jacko ook seksuele 'les' en heeft hij zijn eerste seksuele ervaring.
Eenmaal thuis volgen de meisjes in gestaag tempo elkaar op. Het probleem is dat Jacko een lichamelijke afwijking heeft.
"Mijn motoriek bleef mijn handicap. Die was alleen maar deerniswekkender geworden. Ik liep hobbelend, als een dronkenman. Ik leunde of hing altijd ergens tegenaan, dat gaf een beetje verlichting. 'Hé, zatlap.' werd mij toegeroepen. maar 'zatlap' vond ik een vooruitgang op 'telganger' en bovendien minder bezijden de waarheid, want ik nam stevig in.
Een grote bek had ik ook al niet. Ik zei niet zoveel, en als ik iets zei, dan vrij zacht. Misschien was dat het wel. Er zat een slinkse dwang in mijn geprevel, en in mijn blik, een blik als een schroef, liet ik me vertellen. Het kostte meisjes moeite me af te wijzen, ze moesten stevig in hun schoenen staan, zelfs als ze me niet echt wilden. Wat ze voor mij voelden zal een mengeling van medelijden en nieuwsgierigheid zijn geweest, een nieuwsgierigheid naar het onbekende.
De bultenaar strelen. De bultenaar strelen om te weten hoe dat voelt. Zoiets."
Het gedoe met de ouders en zijn handicap breken Jacob op maar hij gaat er niet aan ten onder, hij heeft zijn trots! Dat houdt hem overeind. Natuurlijk wil hij een meisje, natuurlijk wil hij liefde en hij weet dat er zijn meisjes genoeg die hem dat ook willen geven, maar er zit in hem zelf iets, er zit iets in de weg... wat dat is weet hij nog niet.
Dertig jaar later, op zijn vijfenveertigste, kijkt Jacob terug. Hij googelt op 'Modèle de Reynolds'. Hij vindt zelfs een exemplaar van het boek dat hij kwijtgeraakt is. Hij vindt eveneens de namen van Livia, Ulrike en Hans-Jürgen op internet. Waar zijn zij gebleven? Wat is er van hen geworden? Hij googelt op de naam Frauke Jensen...
Opnieuw beïnvloeden deze mensen én Modèle zijn leven, overigens op een andere manier dan hij verwacht had.
Met het bovenstaande doe ik geen recht aan dit boek. Het is namelijk een boek dat zich moeilijk na laat vertellen, je moet het gewoon lezen. Het is een bijzonder boek, alles haakt in elkaar, het een kan niet zonder het ander. Je voelt een constante dreiging. Eigenlijk wil je steeds het boek wegleggen omdat je iets heel akeligs verwacht en toch lees je maar door en door omdat je wilt weten of je gevoel klopt. Het akelige valt mee, maar wel zijn sommige gedeeltes vrij bizar.
Normaal gesproken houd ik niet van dikke boeken, vaak wordt daarin enorm uitgeweid over omgeving, uiterlijk etc. De verveling slaat bij mij dan snel toe. Tot mijn verbazing was ik in zeer korte tijd al op de helft van het boek en wilde ik het liefst verder lezen.
Enkele keren neemt het boek een onverwachte wending wat even vervreemdend werkt maar al snel heeft het verhaal je weer in zijn greep. Modèle de Reynolds loopt als een rode draad door het boek heen en is van grote invloed op het leven van Jacob. Eigenlijk is Jacob steeds maar naar haar op zoek en daardoor mist hij dingen of ziet hij dingen niet die positief voor hem hadden kunnen uitpakken.
De schrijver laat steeds zinnetjes vallen die naar de toekomst verwijzen, dat maakt het spannend en dreigend.
Het verhaal is, zoals al gemeld, soms bizar, zeker als de jonge mensen bij het Kakenmonster, de Koeienkop en de Glimlachende diepzeevis zijn. Dat gedeelte was heel vreemd en ik begreep het ook niet helemaal maar misschien wil ik het niet helemaal begrijpen.
Er komt veel seks voor in het verhaal, is het niet de daad dan wel de gedachte aan de daad en ik vraag me af waarom dat is. Om het verhaal aantrekkelijker te maken? De geschetste personen zijn interessant genoeg. De vreemde ouders van Jacob, Frauke met haar geheimzinnige ziekte, de drie bizarre volwassenen, de zeer interessante Hans-Jürgen... allemaal sterk neergezette karakters die je voorlopig nog wel bijblijven.
Hoewel het niet platvloers geschreven is, had al die seks of verwijzingen naar seks er voor mij niet zo veel bij gehoeven
Toch ben ik zwaar onder de indruk van dit boek. Het is heel goed geschreven en het verhaal zit knap in elkaar.
Lees het!
ISBN 9789490374181 | Paperback | 549 pagina's | Compaan Uitgevers | mei 2011
© Dettie, 21 mei 2011
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
