Willem van Zadelhoff
Holle haven
"Nu is het stil. Het geratel van de boordmitrailleurs is weggestorven. Ik lig op mijn buik. Naast me ligt de Duitse soldaat, de hand waarmee hij me onder de legertruck heeft getrokken en op de grond geduwd, ligt zwaar op mijn schouder. Ik voel zijn krachtige vingers zelfs door de twee jassen die ik over elkaar draag. Het doet pijn. Ik zeg niets. We moeten stil zijn. Stil en onbeweeglijk"
Zo begint het boek. Je bent er meteen gevangen: wie is die jongen? Wie is die soldaat? Welke betekenis heeft dit voorval? Wat gebeurt er eigenlijk precies? Er is niet meteen een antwoord. Dit is een inleiding, een gebeurtenis uit het verleden.
De jongen is nu volwassen. Hij is een bekend architect geworden, Victor Vonk.
Hij opent in Arnhem een overzichtstentoonstelling van zijn werk. Helaas kunnen zijn vrouw en dochter er niet bij zijn. De dochter woont in Oostenrijk, en zijn vrouw Ada gaat naar haar toe. Onderweg komt ze langs Traulburg, een stad die Victor grotendeels ontworpen heeft. Ze moet hem beloven dan uit het raam van de trein te kijken. Maar Ada gaat niet zomaar weg. Ze is niet van plan terug te komen. Ze weet al jaren dat Victor een minnares heeft en ook een dochter bij die vrouw. Die notabene bij hem op kantoor werkt ...
De trein waar de Duitser Bernhard Mortenbock in zit, kruist haar trein. Hij komt om een toespraak te houden op de tentoonstelling. Helaas komt hij tot de ontdekking dat zijn jas en koffer gestolen zijn. Daar zat ook de tekst van zijn toespraak in. Maar hij verzekert Victor, als hij hem ontmoet -voor het eerst na een lange briefwisseling - dat hij wel kan improviseren. Hij kent het werk van Victor door en door, kent ook zijn verleden, en zelfs kent hij raakpunten in hun beider leven, waar Victor nog niet van op de hoogte is. Zo zal het geschieden.
In flashbacks wordt het verleden van de beide mannen verteld. Beide waren jongens in de oorlog, met zeer verschillende achtergrond en ervaringen. Toen jaren later de briefwisseling op gang kwam - Mortenbock is kunsthistoricus en journalist - ontdekten ze dat ze het een en ander gemeen hadden. Behalve dit verhaal over wat oorlog met mensen doet, is er ook veel informatie over architectuur. Van Zadelhoff heeft het over de buisstoel op twee poten. Daar heeft hij al eerder een boek ("Een stoel") over geschreven.
Het is een boek met veel inhoud, de moeite waard om nog eens te lezen, om alles beter te kunnen doorgronden.
Het heeft de shortlist van de Librisprijs niet gehaald, helaas ...
ISBN 908542044X | Hardcover | 160 pagina's | Meulenhoff|Manteau | 2006
© Marjo, maart 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
