Eilandgasten
Vonne van der Meer

 
Duinroos is een vakantiehuisje op Vlieland. De eigenaar woont elders en laat de zorg voor het huisje en de gasten over aan de werkster. Zij ziet de eilandgasten komen en gaan en leest iets van hun belevenissen en dromen in het gastenboek, maar de werkelijkheid is alleen voor de lezer duidelijk.

Als eerste gasten ontmoeten we een stel jonge ouders. De man heeft overspel gepleegd en de vakantie wordt gebruikt om te proberen hun huwelijk te redden. Na hen komt een weduwnaar die het plan heeft een eind aan zijn leven te maken. Dan ontmoeten we twee vrouwen, waar van de een net (ongewild) zwanger is en de ander in een ver verleden een abortus onderging. Het gezin dat enkele weken hoopte te genieten van een zorgeloze vakantie ziet daarvan twee weken verknoeid door de stress die ontstaat als de vader een telefoontje krijgt waaruit blijkt, dat hij voorbij gestreefd is door een jongere collega. Drie studenten komen naar het eiland om duidelijkheid te zoeken in hun onderlinge verhoudingen. En als laatste arriveert er een ernstig zieke vrouw om zich voor te bereiden op een beslissende operatie.
De tijdelijke bewoners van de Duinroos kennen elkaar niet, maar zonder het te weten en haast onmerkbaar beïnvloeden ze elkaars leven en voegen zich tot één verhaal. Het gastenboek speelt daarbij een rol. En de voorwerpen die ze achterlaten/vinden.
 
In elk van de zes verhalen komen de mensen met een probleem naar het eiland, maken een ontwikkeling door en keren met een andere kijk op het leven weer terug naar het vasteland . Het perspectief van de verschillende verhalen ligt steeds bij de betreffende hoofdpersonen. Zo zijn we bv. in het eerste verhaal getuige van zowel de overwegingen van de bedrogen vrouw, als van haar berouwvolle echtgenoot. Dat maakt iedereen heel menselijk en de problemen invoelbaar. Het gastenboek en het daarin gelegde veertje spelen een verbindende rol tussen de verhalen, net als de werkster.
Een verklaring van de titel kan heel eenduidig zijn: de gasten die in de zomer het eiland bezoeken. Maar een mogelijkheid is ook: dat wij hier op aarde allemaal maar gasten zijn, die ieder een eigen verhaal achterlaten.
De stijl waarin Vonne van der Meer het boek heeft geschreven is helder en toch suggestief. Vrij normale menselijke problemen worden zo vertaald naar spannende verhalen met een louterende afloop.
 
Ondanks dat het boek beslist niet expliciet religieus overkomt, heeft het wel die lading naar mijn gevoel. Aan het eind van het boek maken de hoofdpersonen schoon schip voor ze huiswaarts keren. De werkster stuurt na het seizoen het gastenboek per post naar Mijnheer Duinroos.
" Ik heb geen idee of hij het leest, maar het boek hoort bij het huis en het huis is door hem gebouwd, met zijn eigen handen, al ik weet niet hoe lang geleden.”
De schelpen gaan terug naar het strand.
“Kom, als ik de zak nu naar zee breng, ben ik nog op tijd bij het postkantoor. Ik noem het geen weggooien. Het zou toch kunnen dat alles wat ik dit jaar terugbreng naar zee – de schelpen, de scherven, het takje – volgend seizoen weer aanspoelt, en opgeraapt wordt door de volgende gasten? Dat steeds andere handen dezelfde dingen aanraken, bewonderen, een plaats geven. Dat niets ooit verloren gaat.”
Ze bekommert zich om de mensen en het huisje. Ze vormt een verbinding tussen huisje met gasten en Mijnheer Duinroos.
“Soms zou ik willen dat ik dit huis niet alleen schoonhield, maar dat mijn armen de muren waren en mijn ogen de ramen. Dan kon ik zien en horen wat Duinroos meemaakt.”
De gasten voelen stuk voor stuk een aanwezigheid.
“Help me”, hoorde ze zichzelf mompelen, ze wist niet tegen wie ze het zei, maar ze zei het, hardop: “Help me, Help me.”
“Als hij zich beklemd voelde, hielp het hem altijd te bedenken dat er in een ander huis, naast hem of tegenover hem, een man rondliep die dit allemaal al eens had meegemaakt, die hem begreep en hem vaderlijk zou kunnen toeknikken.”
En het vertrouwen dat de mensen mee naar huis nemen: “All shall be well” schreef een van de gasten in het gastenboek.
Ik heb dit warm menselijke boek met veel plezier gelezen.
 

ISBN 9025425569 | Paperback | 205 pagina's | Uitgeverij Contact | 2005

© Jannie Trouwborst, december 2006

Lees de reacties op het forum en/of reageer: