Vonne van der Meer
De avondboot
Opnieuw is het vakantiehuisje Duinroos op Vlieland het decor van een raam-vertelling over elkaar opvolgende zomergasten en hun afzonderlijke problemen. En net als bij Eilandgasten (dat twee jaar eerder verscheen) is de werkster weer aanwezig om een oogje in het zeil te houden en speelt ook het gastenboek een rol. Enkele gasten kennen we al uit het vorige boek, maar toch kan dit verhaal heel goed los daarvan gelezen worden.
Als eerste ontmoeten we de weduwnaar van de vrouw uit het laatste verhaal van Eilandgasten. Hij is naar het eiland gekomen om te proberen zich een beeld te vormen van het leven van zijn gestorven vrouw tijdens zijn verblijf in Duinroos, waar zij een jaar eerder in eenzaamheid haar laatste vakantie doorbracht. Ook Martine kennen we al. Ditmaal komt ze met haar moeder naar Duinroos. Het geheim dat de moeder na een leven lang zwijgen kwijt wil, brengt de dochter in grote verlegenheid. De moeder vertrekt, als zij op haar beurt het geheim van haar dochter verneemt. In het derde verhaal komt de vriend van Martine voor 1 dagje naar het eiland. Weer iemand met een geheim dat opgebiecht moet worden voor hij nog diezelfde dag vertrekt met de avondboot, Martine vertwijfeld achterlatend. De alleenstaande moeder met haar twee tienerzoons en het vriendje van één van hen komt voor het eerst naar het eiland. De zorgeloze vakantiesfeer verdwijnt, als het geheim van het vriendje duidelijk wordt. Ook bij de twee zussen die er samen een weekje tussenuit willen op het eiland speelt een geheim uit een ver verleden een rol. Als laatste ontmoeten we een kersverse grootvader die, door het missen van de middagboot, zonder zijn gezin verzeild raakt in een bizar geheim.
Net als bij Eilandgasten kunnen we de veronderstellingen van de werkster toetsen aan de belevenissen van de gasten, die vanuit hun perspectief verteld worden. De afzonderlijke verhalen worden met elkaar verbonden door de werkster, die ditmaal in elk verhaal een rolletje speelt: ze probeert bij alle gasten na te gaan of alles naar wens is. Ook het gastenboek speelt weer een verbindende rol: men leest er in over elkaar en over de mensen die niet in de verhalen opgevoerd worden. Ditmaal heeft de werkster een beukenblad (tot louter nerven vergaan) als bladwijzer in het boek gelegd. Het speelt een minder symbolische rol, dan het veertje in Eilandgasten. Het grootste verschil tussen de beide boeken is, dat de meeste gasten dit keer niet met een probleem naar het eiland komen, maar er tijdens de vakantie mee geconfronteerd worden.
Wat al deze verhalen echter tot èèn geheel maakt, is vooral het thema: het geheim. Zoals een der gasten schreef: For once a thing is known, it can never be unknown. It can only be forgotten. In elk verhaal speelt een geheim, dat vermoed of verraden wordt of juist verzwegen, een rol in de problemen die de hoofdpersonen tegenkomen tijdens hun verblijf op het eiland. En allemaal maken ze een persoonlijke ontwikkeling door door het betreffende geheim te aanvaarden en een plek in hun leven te geven. (Symbolisch is daarbij het kamertje boven: Privé en op slot. Het fascineert vrijwel alle gasten).
Recensie in Trouw (T.van Deel): “Het verblijf in Duinroos moet iets teweeg brengen bij de gasten, waardoor een verhaal kan ontstaan over menselijke betrekkingen. Alle verhalen sturen aan op een ontknoping, een catharsis, een inzicht, maar dan moet er eerst wel iets dramatisch zijn voorgevallen.”
Een verwant thema is: hoe goed ken je de mensen dichtbij je? Je denkt alles van ze te weten, ze te begrijpen, maar juist door de toegepaste perspectiefwisselingen wordt duidelijk, dat er zelfs tussen naasten veel miscommunicatie is.
Af en toe vond ik de geheimen wel een beetje ver gezocht of te ver uitgesponnen. Daardoor vond ik dit boek iets minder sterk dan Eilandgasten, maar toch zeker het lezen waard. Allerlei menselijke emoties komen op een indringende wijze aan bod. Door de heldere en suggestieve schrijfstijl voel je je als lezer sterk bij de hoofdpersonen betrokken.
(In 2002 is een derde en laatste boek verschenen in deze reeks: Laatste seizoen).
Hardcover | 205 Pagina's | Uitgeverij Contact | 2001 ISBN10: 9025411894
ISBN 9025413897 | Paperback | 203 pagina's | Uitgeverij Contact | 2005
© Jannie Trouwborst, december 2006
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
