Thomas Rosenboom
Publieke werken
Het boek begint als de familie Bennemin, die een grote rol in het boek speelt, moet verhuizen naar een nieuw stuk veenland. Dit speelt zich ongeveer af in 1840-1850. Het land waar zij nu turf steken is bijna uitgeput. Zij zorgen dat ze ‘s avonds laat op de nieuwe plek aankomen en bouwen een huis want zij moeten ‘s morgens “onder rook en vuur” zijn zonder dat zij betrapt worden, anders moeten zij betalen voor hun plek.
Hoofdpersonen
De twee hoofdpersonen zijn Walter Vedder, vioolbouwer te Amsterdam en Christof Anijs, apotheker in Hoogeveen. Het zijn neven. De structuur van het verhaal is helder. Elk ‘krijgt’ steeds een hoofdstuk. Het perspectief wisselt dus elk hoofdstuk.
Het taalgebruik is schitterend en past zo goed bij het verhaal. Zijn vorige roman “Gewassen vlees” heb ik nooit gelezen dus ik weet niet of hij het daar ook gebruikt.
Hoogeveen
In Hoogeveen staat een mooie apotheek, (hij heeft ook echt bestaan en de apotheker heette Radijs.) geëxploiteerd door Anijs die echter geen academische opleiding heeft maar een diploma. Dan komt er een tweede apotheek bij in Hoogenveen en deze apotheker heeft wel een academische opleiding, de bul hangt aan de muur, Anijs voelt zich bedreigd. Hij wordt als het ware ingehaald door de nieuwe tijd.
Amsterdam
Zijn neef Vedder, de vioolbouwer, die eerst kastenmaker of schijnwerker was, wordt ook geconfronteerd met de nieuwe tijd. Op de plek waar zijn huis staat gaat een groot hotel gebouwd worden. Tegenover het Centraal Station moet het Grand Hotel Victoria komen te staan. Hij krijgt een aanbod van twintigduizend gulden, wil daarover onderhandelen en overspeelt zijn hand. Hij vraagt vijftigduizend gulden, en houdt daar tijdens de hele onderhandelingsperiode aan vast. (Ook voor zijn oudere buren, die hem een volmacht tot onderhandelen geven.) Zo komen Vedder en de maatschappij “Hotel Victoria” natuurlijk nooit tot elkaar. De bouw van het hotel gaat dan ook door, ook al zijn zij niet tot overeenstemming gekomen.
Venstervrijen
Het is van het begin af duidelijk dat dit op een verschrikkelijke manier mis moet gaan maar onderweg heb je zoveel plezier. Prachtige beschrijvingen van de gebruiken in het veen, wat tot de ondergang is gedoemd. Echte gruwelijkheden, de woorden ‘venstervrijen’ en ‘kolden-vrijer’ krijgen een betekenis die je niet snel zult vergeten. En dan het gekonkel in een gemeente als Hoogeveen, waar rangen en standen verstikkend zijn. Alles volgens de regels, die in de nieuwe tijd hun kracht verliezen. En een prachtig beeld van de groei en bloei van de stad Amsterdam, die als je het een beetje kent echt heel erg leuk is om te lezen. De plaatsen die nog steeds bestaan, het idee dat het Concertgebouw toen nog buiten de stad lag.
Allemaal lezen
Het is een dik boek maar volgens mij staat er geen letter te veel in. De karakters van de twee hoofdpersonen worden mooi uitgewerkt, het is alsof je ze kent, ze zijn zo menselijk. Je kunt niet anders dan symphatie voor hen voelen. Zij willen grote daden verrichten. Goed doen, goed zijn. Op een vreemde manier lukt dat ook nog, maar eigenlijk per ongeluk. Ook de anderen personages komen goed uit de verf en de verhaallijnen, er zijn er behoorlijk wat worden allemaal zo mooi bij elkaar gebracht. Dit is een boek dat iedereen zou moeten lezen.
Kijken
Als je in Amsterdam bent moet je maar eens gaan kijken. Tegenover het Centraal Station staat een groot wit hotel en in de gevel zitten twee huisjes er in gebouwd. Een laag en breed, de ander smal en hoog. In de een zit een souvenierwinkel. De oplossing is schitterend. Als je dit boek gelezen hebt kijk je met andere ogen naar deze twee huisjes. Ik hoop dat het voor de echte eigenaren een beetje beter is afgelopen, je vraagt je af…..
ISBN 9021479788 | Ingenaaid | 488 pagina's | Querido | november 2001
© Lizzy, september 2002
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Publieke werken
Neef Vledder in Amsterdam, tegenover het Centraal Sation woont hij op de plaats waar het Victoriahotel gebouwd gaat worden, hij krijgt een bod op zijn huis...en neef Anijs in Hoogeveen, die boven zijn stand getrouwd is en een apotheek heeft, maar zich bedreigd voelt door de komst van een nieuwe, veel beter opgeleide apotheker, en die de aansluiting mist bij de notabelen, maar hoog in aanzien staat bij de arme sloebers in het veen. En nog een derde neef, een duister figuur, die bijna steels uit Amerika overkomt en weer verdwijnt...
Het wisselen van de verhaallijnen werkt altijd goed, geeft toch een soort cliffhanger-idee. In het middengedeelte vertraagt de boel, maar als je dan even doorbijt, wordt het laatste stuk ongemeen spannend.. Je weet dat die twee neven dingen bekokstoven die niet kunnen, je weet dat immers die huisjes daar in Amsterdam er nog steeds staan dus niet verkocht zijn, en toch..en toch..hoe loopt het af??
Jammer dat er dingen blijven hangen.
Pleegzoon Theo speelt een raar spelletje, je komt er het fijne niet van aan de weet. De viool waar zogenaamd de ruis in gevonden moest worden? Hoe zit dat?
Ook zou ik graag meer geweten hebben "van de andere kant", hoe de arme sloebers dachten over al dat gekonkel, hoe de hotelbouwer dacht over die koppige vioolbouwer. De onderhandelingen komen eigenlijk maar van één kant, alleen Vledder is aan het woord, wat denkt de tegenpartij?? En zijn er opmerkingen genoeg, maar: het was de moeite waard om door de soms archaïsche taal heen te bijten, die alleen maar vervelend was in het tragere stuk.
ISBN 9021479788 | Ingenaaid | 488 pagina's | Querido | november 2001
© Marjo, september 2005
Lees de reacties op het forum en/of reageer: