Stine Jensen
Turkse vlinders
Het is non-fictie, alles wat er in staat berust op ware gebeurtenissen. Alleen namen zijn veranderd en soms is wat met de tijd gefoezeld. Dit zegt Jensen in een nawoord.
Het leest dan ook niet als een roman, het is een verslag van wat er gebeuren kan als je verliefd wordt op iemand uit een andere cultuur. Het is hier toegespitst op een Nederlandse vrouw (Jensen dus) en een Turkse man, maar omdat ze wil weten hoe dat bij anderen gaat, gaat ze praten met anderen. Mensen die ze ontmoet op de taalcursus, en via hen weer met anderen. Zo krijgt ze ook informatie over een Turkse vrouw die trouwt met een Noorse man, over een Turkse die met een Engelsman gaat, en nog meer combinaties. Jensen gaat naar Istanbul, om de cultuur en de taal te leren kennen. Zo ontdekt ze al snel dat er ook binnen Turkije grenzen liggen: een verbintenis tussen Turken en Koerden is niet mogelijk, een relatie tussen een soenniet en een aleviet (verschil in religie) ook niet, en zelfs niet tussen arm en rijk.
De hoofdstukken van het boek behandelen steeds andere onderwerpen. Een gaat over het basisverschil tussen man en vrouw, zoals dat in Turkije bestaat. Een heel duidelijk voorbeeld is de besnijdenis. De jongen is degene die het ondergaat, maar hij wordt dan wel twee weken lang in de watten gelegd en krijgt veel cadeaus. Niet alleen is er niet zoiets voor het meisje weggelegd, zij is zelfs 'vies' als ze ongesteld is.
Het merendeel van de Turkse mannen zijn machomannen, met een zorgzame moeder, die zij op hun beurt in ere houden.
Een hoofdstuk over de seks: Turken gebruiken geen condooms. Als een man die bij zich heeft is dat voorbedachte rade. Een vrouw zou beledigd zij als de man dus met het idee van seks met haar om gaat. Een vrouw met een condoom op zak, dat is dan natuurlijk nog erger. Dus een Turk laat het over aan Allah: Kaderde varsa olur "als het lot het wil zal het gebeuren".
Er is een hoofdstuk over afspraken. Turken schenken geen aandacht aan tijd. Ze komen wanneer ze willen, het is lastig iets met hen af te spreken. Maar aan de andere kant zijn ze er altijd voor hun werk. Vrije tijd of weekend kennen ze niet.
"Vriendschap tussen man en vrouw is hier nu eenmaal niet normaal" zegt John (een Engelsman, met wie Jensen spreekt) "Turkse mannen vertrouwen het niet als een vrouw met een andere man op stap gaat. Ze vinden dat zij hen daarmee "tot schande" maakt. Andersom geldt dat net zo hard."
Aan de andere kant legt de Turkse man zijn vriendin in de watten, zeker zolang hij haar het hof maakt. Hij overstelpt haar met cadeaus, behandelt haar eerbiedig. Als ze zijn kinderen gebaard heeft is ze heilig... maar ze moet zich dan niet verder wagen dan hun huis...
Een zeer toegankelijk en interessant boek, waardoor je een andere cultuur goed leert kennen. Behalve dat ze met heel veel mensen gepraat heeft, bespreekt Jensen ook de film- en televisiecultuur, met voorbeelden. En ze is goed in relativeren.
ISBN 9044606697 | Paperback | 277 pagina's | Uitgeverij Prometheus | 2005
© Marjo, juni 2006
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
