Het onzichtbare leven van Ivan Isaenko
Scott Stambach

De zeventienjarige Ivan Isaenko heeft geen ouders. Uiteraard heeft een samenzijn tussen een man en vrouw ervoor gezorgd dat hij ter wereld kwam, maar niemand heeft het ouderschap opgeëist. Ivan woont zijn hele leven al in het Mozir Ziekenhuis voor Ernstig Zieke Kinderen in Wit-Rusland. Als gevolg van de Tsjernobyl-ramp is hij ernstig misvormd geboren. Ivans benen zijn niet meer dan stompjes en hij heeft slechts één arm waaraan twee vingers en een duim prijken. Zijn huid is doorzichtig en zijn gezichtsspieren zijn slap, waardoor hij er uitermate sloom uitziet. Zijn spraak is traag en slepend.

Ook al ziet Ivan er door zijn gelaatstrekken naar eigen zeggen uit als een “idioot”, in werkelijkheid is hij bijzonder intelligent. Ivan is dol op lezen en zuigt informatie als een spons in zich op. Veel meer is er ook niet te doen in het ziekenhuis. Een groot deel van de patiënten overlijdt binnen enkele maanden. Anderen, kinderen met een gaatje in hun hart, gaan na een operatie terug naar huis. Ivan haat deze geluksvogels. Aan de vaste kliek die in het ziekenhuis woont, heeft Ivan niets. Zij zijn niet tot het voeren van een gesprek in staat. Als de moederlijke zuster Natalja er niet was geweest, was Ivan aan verveling ten onder gegaan. Zuster Natalja voedt zijn leeshonger door hem keer op keer nieuwe boeken toe te stoppen.

Er worden regelmatig nieuwe patiënten in het ziekenhuis opgenomen. Ivan neemt vaak niet eens de moeite ze te leren kennen. De meesten gaan immers dood. Daarnaast schrikt het uiterlijk van Ivan zijn medepatiënten af. De zestienjarige Polina is anders. Polina leest. Ivan kent het boek. Hij heeft het zelf ook. Wanneer hij het tevoorschijn wil halen, blijkt het te zijn verdwenen. Het boek van Polina is Ivans boek. Ze heeft het van hem gestolen! Polina is niet erg onder de indruk van Ivans woede. Daarnaast laat ze hem onomwonden weten dat ze zijn uiterlijk afschrikwekkend vindt.

Polina is beeldschoon maar ook stervende. Ze heeft leukemie. Hoewel Ivan weet dat Polina in het ziekenhuis zal sterven, besteedt hij toch aandacht aan haar. Ze heeft immers zijn boek gestolen. Uit wraak leest hij haar dagboek. Vreemd genoeg vormen deze gebeurtenissen het begin van een vriendschap. Aanvankelijk communiceert het tweetal enkel via het dagboek met elkaar, later zullen ze bijzondere gesprekken met elkaar voeren. Tegen beter weten in wordt Ivan verliefd op de knappe Polina. Polina leert op haar beurt dat er achter het afschrikwekkende uiterlijk van Ivan een doodgewone puberjongen schuilgaat. De ziekte van Polina hangt echter als het zwaard van Damocles boven het hoofd van de nieuwbakken vrienden. De tijd tikt ongenadig door.

Het onzichtbare leven van Ivan Isaenko is de debuutroman van wiskunde- en natuurkundedocent Scott Stamback. Hoofdpersoon Ivan vertelt het verhaal. Na de dood van Polina is Ivan als een bezetene gaan schrijven. Dagen achtereen heeft hij verwoed zijn geschiedenis neergepend. Heel open en eerlijk vertelt Ivan over zijn leven in het ziekenhuis en zijn liefde voor Polina, waarbij hij zich niet laat afremmen door schaamte of verlegenheid.

Scott Stamback heeft voor een gedurfde, openhartige en hartverwarmende schrijfstijl gekozen. Ivan doet zijn gevoelens ongeremd uit de doeken waarbij het duidelijk wordt hoe lastig het voor een jongen kan zijn om zonder vaderfiguur op te groeien. Wie legt hem bijvoorbeeld uit waarom zijn lichaam zich op een bepaalde manier ontwikkelt? Ivans eerlijkheid, zijn gevoel voor humor en zijn inventieve geest zorgen voor een verhaal vol bijzondere maar ook tragische gebeurtenissen. Hoewel de lezer maar al te goed weet dat het verhaal hartverscheurend zal eindigen, spreekt er levenslust uit dit boek. Ieder leven, hoe kort of ongewoon ook, telt mee, en dat van Ivan Isaenko in het bijzonder! Het onzichtbare leven van Ivan Isaenko is een dijk van een debuut.

ISBN 9789044348286 | Paperback | 272 pagina's | The House of Books | november 2016
Vertaald door Jan Mellema

© Annemarie, 12 januari 2017

Lees de reacties op het forum en/of reageer: