Renée Vonk
Opgestroopte mouwen
‘Voortdurende wederopbouw, steeds een nieuw decor. (...) Eeuwige verandering, niet lullen, maar poetsen, opgestroopte mouwen. Mijn stad, al ben ik er al een half mensenleven weg. En altijd Feyenoordfan gebleven, ook opgestroopte mouwen.’
Deze ik-figuur is Andrée (lijkt niet zomaar erg veel op Renée!) en is net als de schrijfster geboren en getogen in Rotterdam. Het heet een ‘autofictieve vertelling’, en dat houdt in dat je als lezer niet met zekerheid weet of iets waar is dan wel uit de duim gezogen. ‘Sommige betrokkenen en locaties zijn geanonimiseerd. Overeenkomsten en situaties berusten op toeval.’
Andrée vertelt over haar leven, vanaf ongeveer de jaren zestig tot ongeveer de tijd van de aanslag op de Twin Towers en geeft daarbij niet alleen een persoonlijk verslag, maar betrekt ook de ‘grote’ gebeurtenissen uit de geschiedenis daarbij.
Zonder er officieel voor opgeleid te zijn, weet ze in de journalistiek te belanden, verbonden aan een krant, en later schrijver en uitgever van eigen tijdschriften, over koken en over Frankrijk. Wie gaat googlen ontdekt hier een autobiografisch tintje, maar daar zal ik verder over ophouden. Zeker weten doe ik het immers niet…
Er komt van alles voorbij: Hoe Nederland faalde met de KNIL-militairen en het gevolg daarvan: de Molukse kwestie. Er is een link met de Rotterdamse ‘maffia’ en de losse moraal van de jaren zeventig speelt een rol: partnerruil bijvoorbeeld als onderdeel van het idee dat ‘alles moet kunnen’.
Het wereldje van de journalistiek speelt een grote rol, maar ook wordt er een leven geschetst van een vrouw die graag zelfstandig wil zijn, maar aan alle kanten geremd wordt: door de ‘mannelijke’ maatschappij, door kinderen, door zichzelf ook, want het blijft schipperen.
‘Een vrouwenleven’ staat er ook op de flap. De hoofdrol is inderdaad weggelegd voor een vrouw, maar het is er niet zomaar eentje. Het is een vrouw die haar plek moet zien te vinden: praktisch gezien ligt de keuze tussen Frankrijk en Portugal. Of misschien zelfs Amerika? Of toch Nederland?
Maar: een plek is nooit zomaar een plek, je moet er je draai vinden.
Al met al is dit boek een soort roadnovel, een zoektocht naar de plek waar je je thuis voelt, want die geeft immers aan wie je bent.
Al heb je in het begin misschien wat moeite om de lijn van het verhaal vast te houden, je merkt al snel dat het niet uitmaakt. Dit boek, over het leven van een ‘gewone’ vrouw ten tijde van ongewone gebeurtenissen, leest als een trein, door de humor – ook zelfspot – en de herkenbaarheid.
ISBN 9789043519724 | Paperback | 400 pagina's | Uitgeverij KOK | maart 2013
© Marjo, 07 augustus 2013