Rebecca Scherm
Grace
Ze bleef geïnteresseerd in kunst, werd kunstenaar, maar dan één die overbubbelde van ideeën zonder echt in staat te zijn om ze vorm te geven. Reden voor Scherm om het idee om zelf kunstenaar te worden op te geven, en zich bezig te houden met concepten rondom kunst zoals waarde, intentie, invloed, smaak, van wie of wat een kunstwerk en waar de grens ligt tussen vervalsen en restaureren. Dat laatste is de reden dat ze grote vervalsingszaken bewonderend op de voet volgt, maar dat niet alleen, ze speelt met ideeën daaromtrent in haar debuutroman Grace.
Grace, de hoofdpersoon van de roman, is natuurlijk geen één op één kopie van de auteur, maar dat ze een en ander met elkaar gemeen hebben is overduidelijk. Grace raakt, net als Scherm, gefascineerd door kunst, kunstenaars en het bezitten van kunst. Net als Scherm is Grace zelf geen kunstenaar, maar probeert dat ook niet te worden. Ze studeert wel kunstgeschiedenis en loopt in New York een jaar lang alle galerieën in en musea af in een poging te achterhalen wat kunst kunst maakt. Ze vindt werk bij een veilinghuis en leert daar kunst en antiek te waarderen, geldelijk en als object.
Grace's vriend, Riley Graham, is wel een kunstenaar, hij schildert de huizen in Garland, Tenessee minutieus en zeer precies na. Grace en Riley werden al op jonge leeftijd een koppeltje. Omdat Grace het thuis niet prettig heeft, is ze vaker bij Riley thuis te vinden, dan bij haar eigen ouders. Ze wordt een surrogaatdochter voor Rileys moeder en gedraagt zich dan ook als zodanig om ervoor te zorgen dat de Grahams het prettig blijven vinden dat zij er is. Net zoals ze er alles aan doet om de perfecte vriendin van Riley te zijn. En te blijven. Samen met Alls en Greg, twee vrienden van Riley, trekken ze jaren met elkaar op, wonen tijdens de studie samen in een huis. Op het moment dat ze geldproblemen krijgen, beramen ze met zijn vieren een diefstal van enkele kunststukken die tentoongesteld staan in Wynne House, een historisch huis. Dat dat niet goed afloopt, is al na drie pagina's duidelijk als Grace bepeinst dat Riley en Alls de dag erop vervroegd vrijgelaten worden:
Riley en Alls waren twintig geweest toen ze veroordeeld werden tot acht jaar gevangenisstraf. Dat was de minimumstraf: het was hun eerste misdrijf, ze waren ongewapend geweest en, wat rechter Meyer nog belangrijker had gevonden, ze waren 'geen typische criminelen' en Riley kwam uit een keurig gezin. De familie Graham woonde al zeven generaties in Garland en die connectie had in Alls' voordeel gewerkt - ze zou ook in Grace' voordeel gewerkt hebben. Als alleen Alls terecht had moeten staan, was hij er, volgens Grace, niet zo gemakkelijk vanaf gekomen, en als alleen Riley terecht had moeten staan, was hij waarschijnlijk vrijgesproken. Greg had ook een bekentenis afgelegd, maar zijn ouders hadden strafvermindering bepleit omdat hij zijn vrienden had aangegeven.
Grace is op het moment van deze overpeinzing al zo'n twee jaar ondergedoken in Parijs, werkend als restaurateur van antiek. Ze werkt voor Jacqueline Zanuso, de ietwat schimmige eigenaresse van het restauratiebedrijfje. Waarom Grace in Parijs is, hoe ze bij de beroving betrokken is en waarom ze haar huidige verblijfplaats verborgen wil houden voor Riley en Alls wordt in korte flashbacks en forwards verteld; springend van hot naar her, maar altijd met net te weinig informatie om je als lezer zeker te weten wat er gaande is. Of was. Het verhaal van Grace voelt net zo glibberig, springerig en onduidelijk aan als de hoofdpersoon zelf. De oorspronkelijk titel van het boek, Unbecoming, geeft wat dat betreft duidelijker aan wat je te wachten staat dan de Nederlandse.
Scherm komt weg met deze moeilijk (na)volgbare, zo nu en dan helsmakende wijze van vertellen, omdat het overeenkomt met het gecompliceerde karakter van Grace en vrijwel alle andere personages in het boek. Voor wie in staat is om te gaan met lang, lang net niet genoeg te weten te komen om precies te weten wat er gebeurd is, is Grace een prachtig verhaal van een ongemakkelijk mens met een - uiteindelijk - fout fascinerend beroep: juwelenvervalser.
ISBN 9789021458557 | Paperback | 400 pagina's | Uitgeverij Q | augustus 2015
© Ellen IJzerman, 06 januari 2016