Per Petterson

Toon alleen recensies op Leestafel van Per Petterson in de categorie:
Per Petterson op internet:
 

Ik vind het best Ik vind het best


Audun is dertien jaar op het moment dat hij, ergens in 1965, toetreedt tot de zevende klas van de Veitvetschool. Hij is doorweekt, te laat en drager van een zonnebril die zijn blik, en daarmee ook zijn ziel, aan het zicht van de buitenwereld onttrekt. Audun maakt een nieuwe start en is niet bereid informatie over zijn vorige leven met zijn nieuwe omgeving te delen. Vanaf het allereerste moment op de Veitvetschool is Audun een buitenbeentje. Wel sluit hij vriendschap met een jongen die zich tijdelijk met behulp van krukken moet verplaatsen. Vijf jaar later is Arvid nog altijd zijn beste vriend.

Tegen de tijd dat Audun achttien jaar oud is, is hij een plichtsgetrouwe leerling aan het gymnasium. Ook zijn krantenwijk neemt hij bijzonder serieus en hij is trots op het geld dat hij daarmee verdient. In het laatste huis waar hij de krant moet bezorgen wonen meneer en mevrouw Karlsen. Mevrouw Karlsen bezorgt hem een ongemakkelijk gevoel. Soms lijkt het wel alsof ze zich tot Audun aangetrokken voelt. Op een dag geeft ze hem een envelop met honderd kronen. Voor zijn verjaardag nog, beweert ze terwijl ze over Auduns wang strijkt. Audun maakt dat hij wegkomt. Zodra hij uit het zicht van de opdringerige mevrouw Karlsen is verdwenen, trakteert hij zichzelf op een sigaret. De spanning vloeit langzaam uit Audun weg maar dan ineens staat hij daar. Even bestaat de wereld alleen uit hem en de man. De man die hij al vijf jaar niet heeft gezien. De man die hij nooit meer wilde zien. En nu staat hij daar, slechts dertig meter van Audun vandaan.

“GEEN STAP VERDER!”, roep ik. “WAT MOET JE HIER? ROT OP!” Ik bal mijn vuisten en breng ze omhoog en ik voel in mijn hele lijf dat ik sterker ben dan hij. Hij blijft staan, zet zijn handen in zijn zij en houdt zijn hoofd scheef, een pose die ik zo goed ken, die me altijd onzeker maakt, en die ook zo is bedoeld. Ik blijf met mijn vuisten omhoog staan en misschien wordt ook hij onzeker, want hij draait zich om en loopt omhoog richting de hoofdweg en ik blijf staan tot ik zeker weet dat hij echt weggaat en pas dan durf ik me naar de rijtjeshuizen beneden te haasten. Al na een paar stappen hoor ik de bekende lach, mijn rug verstijft en ik kan me niet meer beheersen en zet het op een lopen.

De man die zomaar ineens het pad van Audun kruiste, is zijn vader. Zijn vader die dronk en agressief was. De man waardoor Audun in een buitenbeentje transformeerde. De man die hoort bij het leven voor de Veitvetschool. Het leven waar Audun niet over praat. De korte ontmoeting maakt veel bij hem los. Audun denkt veel aan vroeger. Hij denkt aan zijn zus die niet meer thuis woont en aan zijn twee jaar jongere broertje die maar vijftien mocht worden. Een jaar geleden raakte Egil met een geleende auto te water en overleefde het avontuur niet. Audun mist Egil. Zijn broertje was te zachtaardig. Te naïef voor de harde wereld waarin ze leefden. 

Van buiten is Audun na de ontmoeting met zijn vader nog altijd dezelfde jongen. Van binnen woedt een tweestrijd. Wat wil hij eigenlijk met zijn leven? Waarom gaat hij nog naar school? Heeft het leven hem misschien meer te bieden als hij gaat werken? Audun denkt steeds vaker aan vroeger. Herinneringen dringen zich aan hem op maar Audun bezoekt ook mensen uit het verleden en blaast oude contacten nieuw leven in. Het verleden is niet langer een afgesloten periode, het vermengt zich met het heden en de onverstoorbare Audun uit het heden laat de twijfels uit het verleden in zijn leven toe. Ik vind het best ontpopt zich tot een melancholisch coming of age verhaal. Een mooi, puur verhaal.

Eerder dit jaar gooide auteur Per Petterson hoge ogen met zijn boek Twee wegen. In Twee wegen veroorzaakte een kortstondige ontmoeting tussen twee oude vrienden een schokgolf in het leven van de beide mannen. Ook in Ik vind het best wordt het verhaal geleid door een toevallige ontmoeting. Ook in dit boek neemt de vriendschap tussen twee jonge jongens een grote rol in het verhaal in. Een andere overeenkomst is het feit dat de ouders van de hoofdpersonen in beide boeken niet doorsnee zijn.

Per Petterson weet dat een verhaal pas echt groots is als het klein gehouden wordt. In Ik vind het best geeft de auteur niet het hele verhaal prijs. Het is aan de lezer om de bewust gecreëerde hiaten in te vullen. Ik vind het best is een verhaal om over te mijmeren, te filosoferen. De eenvoud van het verhaal herbergt een diepgang die ervoor zorgdraagt dat de lezer zich voorlopig niet van het verhaal kan ontdoen. En dat wil ik als lezer ook niet: dit verhaal wil ik nog lange tijd koesteren.


ISBN 9789044534283 | Paperback | 221 pagina's | Uitgeverij De Geus | november 2014
Vertaald door Nele Hendrickx

© Annemarie, 18 december 2014


Lees de reacties op het forum en/of reageer: