Jean Kwok
Dans met mij
Met dit citaat van Lao-Tse begint het radiointerview met de schrijfster Jean Kwok. Deze zin is tevens het thema van het boek Dans met mij.
In het interview vertelt de schrijfster waarom deze zin, die ook in het boek voorkomt, zo belangrijk is voor het verhaal.
Het hoofdpersonage Charlie Wong bevindt zich namelijk op gegeven moment in een situatie waardoor ze moet kiezen. Kiest ze voor het oude vertrouwde dan kan ze niet zijn wie ze werkelijk is. Kiest ze voor het nieuwe dan zal ze haar familie, die haar zeer lief is, los moeten laten.
Charlie Wong woont met haar zusje Lisa en vader in een piepklein appartementje in Chinatown, New York. Hun moeder, een in China gevierde prima ballerina, is overleden. Vader probeert in een restaurant de kost te verdienen met noedels maken, hij is er goed in, zijn noedels zijn geliefd, maar veel geld levert het niet op. Het gezin is straatarm.
Charlie wil haar zusje een goede toekomst geven, Lisa is namelijk een uitstekende leerling op school, het zou prachtig zijn als zij zou kunnen gaan studeren, daarom pakt Charlie elk werk aan dat ze kan krijgen. Ze is niet erg handig, koken lukt haar niet, ook voor kleding maken of schoonmaakwerk blijkt ze geen talent te hebben. Ze heeft nu een baantje als bordenwasser in het zelfde restaurant als waar haar vader werkt. Haar handen zijn ruw, rood en opgezet, haar voeten en benen doen constant pijn, maar ze heeft in iedere geval werk.
Maar dan kan ze heel onverwacht aan de slag als receptioniste bij een uitstekende dansstudio, een van de beste in uptown New York. Omdat ze zeker weet dat haar vader, die erg aan de oude Chinese tradities gehecht is en argwaan koestert tegen de Westerse wereld, dit werk niet zal goedkeuren vertelt ze dat ze een baan heeft gevonden bij een computerbedrijf.
Charlie heeft het enorm naar haar zin maar ook het receptionistenwerk ligt haar niet. Als ze plotseling moet invallen blijkt ze het danstalent van haar moeder geërfd te hebben. Ze mag voortaan lessen volgen en beginnende leerlingen begeleiden. Charlie bloeit op, ze krijgt zelfvertrouwen, eindelijk is er iets waar ze goed in is, waar ze zich prettig bij voelt, ze weet dat ze haar bestemming gevonden heeft. Ze is eindelijk geworden wie ze zou kunnen zijn.
Haar wereld thuis is echter heel anders. Het contrast tussen de vrije danswereld en de strenge hiërarchie in huis is groot. De regels van vader zijn vrij verstikkend. Als het met haar zusje Lisa niet goed gaat wordt Charlie opnieuw geconfronteerd met het enorme verschil tussen de oosterse en westerse wereld. Vader maakt gebruik van de aloude Chinese geneeswijzen zoals gebruik van kruiden en orakels raadplegen. Hij vindt dat het Westen niet ver genoeg kijkt. In het Oosten zijn lichaam en geest één en als zodanig moet een patiënt behandeld worden, niet wat het Westen doet, alleen maar naar het 'mankement' kijken. Charlie zou echter graag zien dat Lisa door een westerse arts onderzocht wordt, want het gaat steeds slechter met Lisa.
Het contrast tussen thuis en het werk wordt steeds groter. Charlie zal keuzes moeten maken.
Dit is het tweede boek van Jean Kwok en min of meer een vervolg op haar succesvolle, deels autobiografische, debuutroman Bijna thuis waarin het leven van Chinese immigranten in Amerika wordt beschreven. Dat boek veroorzaakte veel ophef omdat niemand enig vermoeden had hoe het leven van immigranten kon zijn. Amerikanen waren gechoqueerd dat die intense armoede in hun land voorkwam. Immigranten waren daarentegen blij dat Jean Kwok het verhaal vertelde. Het allesoverheersende thema in dat boek was vooral de schijn ophouden. Zeggen dat het goed gaat, geen emoties tonen, hard werken zonder klagen, niet laten blijken hoe arm je bent.
Dit boek Dans met mij gaat over de tweede generatie immigranten. Over kinderen die tussen de oude wereld van hun ouders en hun eigen nieuwe wereld in zitten. Voor ouders is het al vaak enorm aanpassen en zijn oude regels, tradities of gewoontes iets waar ze zich aan vast kunnen klampen.
Voor de kinderen gelden deze zaken niet, zij moeten hun eigen weg zien te vinden.
In het interview vertelt Jean Kwok dat de kinderen hun ouders moeten loslaten maar niet helemaal. Ze maakt duidelijk dat ze met het boek Dans met mij wilde laten zien dat doen waar je goed in bent het meeste geluk oplevert. Het maakt niet uit wie of wat je bent of wat je doet als je maar doet waar jouw talent ligt. Met andere woorden proberen je eigen geluk te maken.
Het is een onderhoudend boek om te lezen, het geeft goed inzicht in de twee totaal verschillende werelden waarin de tweede generatie immigranten verkeren. Het verhaal roept echter bij enkele situaties wel enkele vraagtekens op. Bijvoorbeeld dat de onervaren Charlie op een gerenommeerde dansschool gelijk les mag geven lijkt vrij onwaarschijnlijk. Maar ook het verzwijgen dat ze op die dansschool werkt roept af en toe ongeloof op. Het is bijna onmogelijk dat vader niets merkt en geen vragen stelt. En zo zijn er nog een paar kleine dingetjes waarbij je je wenkbrauw optrekt en je afvraagt of dat wel kan en klopt.
Maar dat neemt niet weg dat ik evengoed erg van het verhaal genoten hebt. Het is een goed en fascinerend geheel geworden.
ISBN 9789022570753 | Paperback | 399 pagina's | Uitgeverij Boekerij | juli 2014
© Dettie, 21 februari 2015