Jan van Mersbergen
De grasbijter
‘Jij hebt een goede plek hier, zei John na een tijdje.
Ja.
Echt goed.
Ik klaag niet, zei hij en hij nam een grote slok. De schapen liepen loom voorbij het hek van de moestuin, voorbij de vierkante paal. Boven de fruitbomen vlogen zwaluwen, heel hoog. De haan liet weten dat hij er was en dat hij de baas was. Dat waren de geluiden en bewegingen van het land. Zo kende hij zijn land. Je kon een appel van de boom horen vallen.’
Francis woont alleen op een boerderij die ooit van zijn ouders was. Toen het minder goed ging, zijn zij geëmigreerd, Francis bleef achter. Met een paar schapen, een paar kippen en de hond. En de ganzen duiken ook ineens weer op. De dieren zijn al het gezelschap dat hij heeft. Hij praat er tegen, zorgt voor ze, maar ze vormen geen bron van inkomsten. Voor de boterham werkt hij bij een fruitbedrijf, een stuk verderop.
Francis laat het leven aan zich voorbijgaan. Hij ziet wel. Maakt zich niet druk. Die telefoontjes uit Nieuw-Zeeland doen hem ook niet veel, hij laat rustig de telefoon rinkelen. Eigenlijk krijgen we geen hoogte van hem. Wie is hij, wat wil hij van het leven?
Even komt er een rimpeling in zijn saaie bestaan, als iemand vraagt of hij zijn piano zelf gebruikt. Zo niet, dan weet hij iemand die hem graag hebben wil. En zo komt Cecile in zijn leven. Eigenlijk kende hij haar al, ze zaten bij elkaar in de klas. Dus heeft hij een foto. Hij onderneemt actie, gaat naar een concert van de jongedame, en al lijkt hij stoïcijns: er broeit iets. Is hij verliefd?
Het is een verhaal vol sfeer, maar zonder uitleg. De lezer moet raden wat er in de hoofdpersoon omgaat, hoe hij tot zijn daden komt. Eigenlijk is de enige daad die echt geheel duidelijk uit de doeken gedaan wordt, die wanneer hij een oprit stenig en kuilig maakt omdat hij er eerder een vrijend stelletje betrapte. Maar ook hier: is het alleen dat het gebrek aan decorum hem stoort? Vind hij dat ze hem storen zijn gezapige leventje? Of is hij stiekem jaloers? Is het de aanzet tot een andere daad, die de optelsom is van bepaalde gebeurtenissen?
In een terughoudende vertelstijl laat Van Mersbergen de spanning toenemen.
‘De grasbijter’ was zijn debuut, waarin de stijl van de toekomstige boeken al duidelijk is als ook de gave om fraaie zinnen te formuleren.
‘Toen hij in de spiegel keek zag hij dat hij het was die op deze ochtend door het huis liep.’
‘Hij keek naar de koeien, naar hun bewegende kaken, naar de kleuren en de bewegingen om hem heen, en zijn wereld was zo groot als dit weiland, ook al zou hij willen dat zij veel en veel groter was.'
Jan van Mersbergen (Gorinchem, 10 april 1971) is een Nederlandse romanschrijver. Hij studeerde HBO Cultuur en Beleid en Cultuursociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij werkte onder andere als stratenmaker, als opperman in de bouw, als proefdierverzorger, als postbode, maar voornamelijk in het theater; als producent, productieleider, decorbouwer, fondsenwerver en administrateur. Sinds 2000 houdt hij zich serieus bezig met schrijven.
ISBN 9789059363564 | Hardcover | 192 pagina's | Uitgeverij Cossee | maart 2012
© Marjo, 10 juni 2015
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
