Jan Ruinard
De gunsteling
De belangrijkste taak van Hans was de prins van dienst te zijn, altijd, overal, in alles. Hans stond niet te trappelen, sterker nog hij wilde dat werk helemaal niet maar hij moest van zijn ouders. Gelukkig klikt het tussen de twee jongens en Bentinck zal zich meer dan dertig jaar vol overgave wijden aan de wil van Willem III. Hans Bentinck wordt zijn belangrijkste ambassadeur, de grote vertrouweling en de enige echte vriend van Willem.
In dit boek maken we kennis met deze Hans Bentinck die volgens eigen zeggen inde ogen van anderen een 'stijve hark' is. Hij is serieus, gedisciplineerd, leeft gematigd en houdt niet van excessen. Hij houdt meer van rust dan van drukte. Hij houdt ook niet van drinkgelagen of naar de hoeren gaan. Toch is het deze man die in de meest bizarre situaties belandde en zich op menig slagveld vertoonde omdat zijn meester dat wilde. En Willems wil was wet. Hans is zeker geen dociel, onderdanig figuur, verre van dat. Hans heeft vele functies, als eerste en belangrijkste is hij vriend - Willem III beschouwt hem als zijn bloedeigen broeder - maar ook militair, politicus en hoffunctionaris.
Het is deze Hans Bentinck die over zijn leven met de prins vertelt. Vanaf het moment dat hij in dienst treedt bij Willem tot diens dood is hij Willem zeer toegewijd. Hans Bentinck is overal bij en samen bespreken ze alles wat zich aan het hof en in Willems omgeving voordoet. Willem wordt voorbereid op de troon door de belangrijkste man van het land, Johan de Witt, en ook deze lessen krijgt Hans veelal te horen. Hans voelt zich enorm betrokken. Hij stelt alles in het werk om Willem te dienen, te adviseren en te plezieren. De band tussen de twee mannen is zo sterk en hecht dat kwade tongen spreken over een liefdesrelatie, wat Hans met klem tegenspreekt.
Bentinck leert Willem zo goed kennen dat hij van te voren al weet hoe hij zal reageren en weet eveneens hoe hij hem het beste kan benaderen. Hij kent het verschil tussen de mens Willem en vorst Willem. De mens Willem is een bescheiden, introverte, licht mensenschuwe en angstige, hypochondrische, zuinige, vredelievende man maar de vorst Willem is dominant, vastberaden, oorlogszuchtig, meedogenloos, rancuneus en status bewust. Veel mensen hebben moeite met deze twee verschillende 'Willemen' maar Bentinck waardeert beide kanten evenveel.
Heel het politieke spel om de Hollandse en later Engelse troon maakt Hans eveneens van zeer dichtbij mee, hij ziet de vertwijfeling, de wanhoop maar ook de hoop en het vertrouwen van Willem. De vertrouwensman Bentinck wordt beloond voor het zichzelf constant wegcijferen, hij is uiteindelijk schrikbarend rijk geworden en heeft het tot 1e graaf van Portland gebracht.
Het hele boek is zo goed in elkaar gezet en de toon is zo levensecht dat je steeds denkt dat het de werkelijke memoires van Hans Bentinck zijn. Het karakter van Hans Bentinck is zo nauwgezet uitgewerkt dat je je nauwelijks kunt indenken dat hij mogelijk in werkelijkheid helemaal niet zo geweest is. Alles klopt, er is geen hiaat te vinden waaruit blijkt dat het verhaalv erzonnen is. De taal, de omgeving, de kleding, je ziet het voor je. De politieke situatie in de toenmalige Republiek der Nederlanden wordt eveneens uitstekend weergegeven.
Toch is het geen verhaal over eventuele heldendaden rond Willem III, ook geen verhaal over een koning en zijn onderdaan. Het is wel een verhaal over een zeer hechte vriendschap die allerlei uitzonderlijke situaties overleeft.
Ik had graag willen doorlezen en vond het jammer dat er een einde kwam aan het verhaal. Het is prachtig geschreven, een geweldige en boeiende historische roman. Lezen!
ISBN 9789402114126 | Paperback | 351 pagina's | Brave New Books | januari 2014
met digitale en literaire bronvermelding
© Dettie, 12 maart 2014
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
