Jamal Ouariachi
De vernietiging van Prosper Morél
Jamal Ouariachi, zjn schepper, heeft hem zodanig vorm gegeven dat het voor ons lezers heel aannemelijk wordt hoe hij tot zijn daden komt.
Eerst maar even het verhaal, heel summier, want bijna 500 pagina's vertel je niet zomaar. Prosper Morèl is psycholoog, heeft een goed lopende praktijk aan huis. Hij denkt gelukkig te zijn met Mirjam, zijn vrouw, en met zijn vriend Remco Haak, de beroemde architect, maar het blijkt een broos geluk. Want als die rouwkaart op de deurmat valt, wordt zijn goedgeoliede leventje compleet onderuit gehaald.
Het is het bericht dat Chris Altena gestorven is. Haar dood is al genoeg om Prosper met een klap terug te zetten in het leven dat hij leidde voor hij ging studeren, en waar zijn vrouw niets van af weet. Samen met Remco en Chris heeft Prosper in een kraakpand gewoond, ze droomden alle drie van een carrière als kunstenaar. Beeldhouwer, schrijver, en schilder zouden ze worden, toegejuicht door de wereld.
Dat het zo niet gelopen is met Remco en Prosper is al duidelijk, maar wat er van Chris geworden is, Prosper heeft geen idee. En waarom sturen ze hem een overlijdensbericht, hij heeft al jaren geen contact meer met haar! Later blijkt Remco ook een kaart gehad te hebben. Beiden besluiten niet naar de begrafenis te gaan.
En dan belt er een man op, een buurman van Chris: Prosper staat in het testament, of hij langs wil komen? Later zal Prosper wensen dat hij er nooit op ingegaan was, dat hij nooit die dagboeken en andere schrijfsels van Chris gezien had. Het is het begin van zijn neergang. Hij gaat drinken, hij rookt het ene pakje shag na het andere weg, zijn vrouw kan het niet meer aan en gaat weg, zijn praktijk loopt niet meer.
Prosper probeert het nog bij Remco. Zijn beste vriend kan hem vast helpen. Maar Remco is druk met de bouw van het prestigieuze woontoren, de wolkenkrabber IJ-Morgana aan het Amsterdamse Oosterdok. Het moet zijn naam als architect definitief maken, en Amsterdam nog meer op de kaart zetten. Remco heeft geen tijd. Tot hij zelf in de problemen komt.
IJ-Morgana wordt dan de spil in het verhaal. En de arme Prosper moet maar zien dat hij het redt, zonder vrienden.
Ouariachi doet heel veel in deze roman: maatschappijkritische en ethische vraagstellingen, aanzetten tot discussies over leven en dood; zelfs zijn eigen beroep, psycholoog, bestookt hij kritisch, maar vooral toch levert hij een goed verhaal af.
Het leest als een trein, deze psychologische roman, die uitmondt in een thriller. Ouariachi heeft een meeslepende manier van vertellen. Hij zet de wereld zoals Prosper die beleeft, neer met een goed oog voor details, waarbij op het juiste moment de kleuren een belangrijke rol spelen. Want Prosper is in zijn hart dan nog steeds een schilder.
De indeling van het boek heeft ook nog wat te vertellen. Er zijn twee delen, die gewoon een en twee heten, en onderverdeeld zijn in genummerde secties, Tussen deel een en deel twee vormt een intermezzo een goede overgang naar de nieuwe wending, die in het eerste deel langzaam voorbereid wordt. En dan, in deel twee, als de spanning stijgt, krijgen de hoofdstukken titels, het tempo wordt versneld, de lezer zit op het op het puntje van zijn stoel. Hoe fantasierijk het verhaal ook is, het wordt nergens ongeloofwaardig, en tot de epiloog ben ik een en al lof voor deze debuutroman.
Daar wordt helaas het afscheid van de hoofdpersoon te veel uitgesponnen, een korter, misschien open einde had meer aangesproken. Maar begrijpelijk is het wel, misschien kon de schrijver, net als de lezer, zijn personage ook maar moeilijk laten gaan.
Ik zie in 'de vernietiging van Prosper Morèl' ook nog een mogelijke verfilming. Het verhaal is er geschikt voor.
'Wat is liefde? Gewenning, zegt de cynicus, en afhankelijkheid. Een gezamenlijk verleden waar je om geeft, beweert de realist. De optimist zegt: een gevoel van diepe verbondenheid, blijvende fysieke en geestelijke intimiteit.'
'Zijn eerste grote liefde, die bieb: Hij kon alles lezen wat hij maar wilde. Het enige nadeel was de pijn die het hem telkens deed wanneer hij het stapeltje boeken waar hij wekenlang zoveel intense uren mee had doorgebracht, terug moest brengen. Troostend was dan weer de gedachte dat hij een stapel nieuwe mee kon nemen.'
ISBN 9789021438443 | Paperback | 478 pagina's | Querido | augustus 2010
© Marjo, 27 september 2010
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
