Henriette Bernier
Une femme empêchée
De flaptekst heeft het over een roman in een sobere en ingehouden stijl. Naar mijn mening is die een omschrijving voor saai en een beetje leeg. Het onderwerp heb ik wel vaker terug zien keren bij vrouwelijke Franse schrijfsters: een aantal zeldzame exemplaren onder hen maken er iets moois van, maar de meesten vervallen in een te sombere, naturalistische en stilistisch weinig interessante beschrijving van hoe een vrouw helemaal in zichzelf gevangen komt te zitten. Alles hangt dan af van de mate waarin de auteur erin slaagt de lezer te doen sympathiseren met de hoofdpersoon. Misschien ben ik er te jong en te gelukkig voor, maar het gebeurt zelden dat ik die sympathie kan opbrengen. Ook hier was dit het geval.
Het begon nochtans goed: een jonge boerendochter trouwt met een weduwnaar die zijn geliefde vrouw verloor in het kraambed. Mariette, kennelijk met een nogal speciaal karakter en een niet zo stabiel zelfvertrouwen, verliest al haar naturel bij de eerste huwelijksnacht: de foto van de overleden vrouw hangt nog boven het bed en ze voelt zich al onmiddellijk uitgesloten. Vanaf dan lijkt alles zich tegen haar te keren: het huis, de familie, de dingen,… of dat is toch hoe zij het aanvoelt. In werkelijkheid doet die foto haar gewoon in zichzelf keren en verandert ze in een meningloos “jaja” of “neenee” knikkend dom wicht. Haar man doet nochtans zijn best, probeert haar alle tijd te geven, en het dringt op den duur ook wel tot hem door dat die foto daar eigenlijk helemaal niet zou moeten hangen, waarna hij ze direct verwijdert. Maar het kwaad is al geschied en hij heeft er geen idee van hoe diep de impact ervan wel was. Hij slaagt er niet in om iets daadkrachtigs los te weken bij zijn vrouw.
Mariette sluit zich steeds dieper en dieper op in zichzelf, is ervan overtuigd dat iedereen haar vanalles verwijt, onder andere dat ze haar man alleen maar dochters schenkt ook al hoopt ie zo op een zoon (iets waar hij haar trouwens nooit mee confronteert, hij houdt zielsveel van zijn dochters). Als haar enige steun en toeverlaat, haar open en goedlachse zus die tegenover haar woont, onverwacht sterft aan een ziekte, gaat het helemaal bergaf met haar en ze wordt langzaam gek. Ook al is dit misschien een heel realistisch verhaal, ik heb me kapot geërgerd aan dit zwakke vrouwmens en haar waanideeën. Waar je in het begin je hoofd nog schudt en denkt: niet erg attent van die man, om die foto daar te laten hangen, denk je later: mens, práát nu toch gewoon tegen je man, hij doet zo zijn best, hang niet het zielenpootje uit dat zich niet durft uit te drukken.
Driewerf helaas. Zelfs al ontdek je op een gegeven moment dat het de dochter is die haar moeders verhaal bij elkaar schrijft (waarom? ze suggereert dat het is om te begrijpen waar haar eigen buien vandaan komen, maar daar wordt niet op ingegaan, terwijl dat nu misschien nét een beetje tegengewicht had kunnen bieden voor dat gevoel van onontkoombaarheid), voor dit verhaal kan geen hulp meer baten. Wat overblijft is het gevoel dat je je tijd hebt gehangen aan een cliché plattelandsromannetje, maar dan eentje dat niet goed afloopt.
ISBN 9782714431424 | Paperback | 248 pagina's | BELFOND | 1996
© Elvira, maart 2008
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
