Frank M. Arion
Dubbelspel
Het hele verhaal speelt zich af op één dag, ogenschijnlijk draait het om een partij domino zoals de vier hoofdpersonages elke zondag doen. Het domino spelen is voor alle vier een verslaving. Ze kunnen niet zonder de zondagse partij onder de verkoelende tamarindeboom van Boeboe Fiel.
Maar het gaat niet alleen om het spel maar ook om de onderlinge verhoudingen.
De spelers zijn:
De trotse Manchi Sanantonio, deurwaarder, met zijn mooie vrouw (die gestudeerd heeft) en het prachtige huis dat hij eigenhandig gebouwd heeft, bovenop een heuvel, zodat iedereen het kan zien liggen.
Boeboe Fiel, taxichauffeur, die onderaan de heuvel woont, in een rommelig krakkemikkig huis met vrouw en zeven nog thuiswonende kinderen. De man die het niet zo nauw neemt met trouw zijn aan zijn vrouw Nora. De man die zijn geld aan drank opmaakt waardoor Nora zich in allerlei bochten moet wringen om aan eten, kleding en dergelijke te komen. Zij moet zichzelf af en toe zelfs verkopen om toch aan de noodzakelijke spullen te komen. Vaak gaat zij dan naar Chamon Nicholas de derde dominospeler die graag met haar vrijt. Hij bezit enkele kleine woningen waar de overige dominospelers geen weet van hebben (behalve Nora). Chamon is de enige niet Curaçaoenaar maar woont er al vijfentwintig jaar. Toch wordt hem dat af en toe nog onder de neus gewreven. En dan is er nog Janchi Pau, die een zeer innige relatie heeft met Solema, Manchi's vrouw.
Het lijkt bijna een soap maar langzamerhand wordt uit de doeken gedaan waarom alles is zoals het is. De dag begint al vreemd voor iedereen.
Boeboe Fiel wordt met een enorme kater wakker terwijl hij de vorige avond absoluut niet van plan was te gaan drinken. Na een klant naar de hoerenbuurt te hebben gebracht vroeg deze om op hem te wachten. Dromend van het geld dat hij daarmee zou verdienen deed hij dat. Zijn zoon had schoenen nodig, zonder schoenen kon hij niet naar school en de jongen kon goed leren, was de belofte van de familie. Maar de taxiklant had lang werk en bleef maar weg. Een prostituee koos Boeboe als de man waarmee ze haar verjaardag wilde vieren en Boeboe had de avond van zijn leven. Hij werd wakker met een kater maar kon de avond niet uit zijn hoofd zetten... deze vrouw had een gevoelige snaar bij hem geraakt.
Zijn vrouw daarentegen zat erg verlegen om geld, ze heeft Boeboes zakken nagezocht en vond geen geld. Haar zoon móest schoenen hebben en haar hoop was gevestigd op Chamon.. hopelijk kon ze onder het dominospel zijn aandacht trekken.
Janchi Pau is in gedachte bij Solema, die elke zondagochtend naar hem toekomt. Zij is de vrouw voor hem, zij stimuleert hem, ze levert ideeën waar hij wat mee kan. Hij zou zijn huis afbouwen zodat zij met haar twee kinderen bij hem kon komen wonen. Hij wist hoe zij elke keer weer vernederd werd door Manchi. En Manchi... droomt ervan om rechter te worden, zich nog meer boven de mede dominospelers te verheffen. Hij wil eigenlijk vertellen dat hij zijn vrouw betrapt heeft met een rechter, tijden geleden... (Janchi weet dat) Maar hij wil geen gezichtsverlies lijden en al helemaal niet vertellen hoe hij haar aantrof.. op de grond! Dát is voor hem erger dan dat zijn vrouw vreemd ging. Het feit dat zij als een, in zijn ogen, goedkope hoer op de grond lag is een vernedering. Hij met zijn huis met acht kamers... en zijn vrouw ligt buiten op de grond! Vanaf die tijd vernedert hij haar, waarom zijn vrouw het deed wil hij niet weten.
En dan begint het dominospel...
Aanvankelijk laat het zich aanzien als een gewone partij, in een lome sfeer gespeeld. Maar Boeboe speelt slecht evenals Manchi. Chamon en Janchi hebben gouden stenen die dag, ze voelen elkaar perfect aan en winnen de ene na andere partij... Dit zet alle zaken op scherp. De enige bindende factor tussen de heren is het spel, ze zijn geen vrienden van elkaar. De mannen spreken zich scherper tegen elkaar uit, moeten keuzes maken voor of tegen wie zij zijn. Met welke spelers ze meegaan in hun opmerkingen en welke niet zonder zichzelf te verraden.
De sfeer wordt broeierig, de spanning stijgt... Ondertussen speelt zich bij de vrouwen Nora en Solema ook het een en ander af en langzamerhand voert alles tot een climax die onherroepelijk ieders leven zal veranderen.
Van elke personage krijg je te lezen wat er in hen omgaat, waarom zij dingen zeggen, dingen erger maken of afzwakken... Dat vond ik persoonlijk het mooie van het verhaal. Het knappe is dat je van ieder personage kan begrijpen waarom hij of zij zo handelt. Er wordt geen oordeel geveld, er worden alleen maar visies getoond, de heersende sfeer op Curaçao, de leefwijze, de politiek, de invloed van Nederland op het leven in Curaçao, het waarom van handelen of niet handelen van de Curaçaoenaars.
Erg knap om dit allemaal weer te kunnen geven in deze vorm.
ISBN 9023408543 | Pocket | 400 pagina's | De Bezige Bij | 1973
© Dettie, november 2006
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Dubbelspel
In Dubbelspel komen verschillende thema’s aan de orde, waaronder die van de ideale maatschappij en de ideale vrouw (de roman draagt als opdracht aan vrouwen met moed) en verder spelen het vreemdelingenmotief en het onderwijsmotief een belangrijke rol. De titel verwijst naar het dominospel, waarbij een steen aan beide zijden van het spel kan aansluiten, en tegelijk duidt het erop dat er meer spelen gaande zijn: die tussen mannen onderling om de vrouwen en die om het politiek gelijk. De stijl van Arion kenmerkt zich onder meer door het frequente gebruik van cursiveringen in de tekst.
Het verhaal speelt zich af op een zondag in het begin van de jaren zeventig en de vertelde tijd loopt in drie delen van de ochtend tot de avond. Vier mannen spelen domino op het erf van de taxichauffeur Boeboe Fiel. Naast Fiel zijn dit de deurwaarder Manchi (die ambitie heeft om rechter te worden), de gastarbeider Chamon en Janchi Pau. Tijdens het spel maken de mannen toekomstplannen, maken ruzie en denken na over hun verhoudingen met hun vrouwen. Het spel eindigt in een drama; na een ontstellende nederlaag van Manchi en Boeboe Fiel wordt Fiel door Chamon gedood en pleegt Manchi zelfmoord onder meer omdat zijn vrouw Solema bij Janchi is gaan wonen.
ISBN 9023408543 | Pocket | 400 pagina's | De Bezige Bij | 1973
© sneuper, mei 2006
Lees de reacties op het forum en/of reageer: