De gebroeders Karamazov
Fjodor Dostojevski

Op de valreep van vorig jaar uitgelezen, deze pil van over de 1000 bladzijden. Ik geloof dat ik het lezen van dit werk over een half jaar heb uitgesmeerd. Al met al een indrukwekkend boek, indrukwekkend verhaal. Het heeft een hele lange voorgeschiedenis, de moord wordt ook pas richting einde gepleegd.

Eigenlijk is de moord maar bijzaak, waar het hier om gaat zijn de verhoudingen tussen de broers Karamazov, Aleiksj, Dimitri en Ivanov. Het zijn kinderen van de rekening, kinderen die van hun ouders geen fatsoenlijke opvoeding hebben gehad. Daardoor ontwikkelen ze allemaal hun eigen visie op de wereld waar haat, liefde en vrijheid hand in hand gaan. Het zijn boeiende karakters deze drie broers.

Aleiksj zwalkt tussen het wereldse en het profane. Hij trekt het klooster in, maar na de dood van zijn geliefde Starets (zeg maar geestelijk leider), besluit hij na aandringen van eerder genoemde, de liefde van de mens buiten de kloostermuren uit te dragen. Hij merkt al snel dat hij moet strijden om zijn geloften, om de erotisch liefde van zich te houden. Dimitri heeft de armoede vol ondergaan als kind en dat laat zijn sporen na. Het is moeilijk hoogte krijgen van zijn karakter, Dostjevski laat zijn gedachten van hot naar her zwenken. Dimitri zit in ieder geval tussen twee liefdes in, die voor een hysterische generaalsdochter Katarina en die voor een frivole halve hoer.
Dan is er ook nog Ivanov, ook als een echte Karamazov geboren voor het ongeluk en dat komt er ook op een gegeven moment met een zware ziekte.

Ondanks de lange zinnen blijkt Dostojevski toch een echte realist, waardoor de beeldspraak tot het minimum beperkt blijft. Voor mij had het een sterkere stijl mogen hebben, maar waar hij wel in uitblinkt zijn de afzonderlijke verhalen. De heftige confrontaties tussen bv Dimitri en Katarina, maar ook de kinderportretten die de schrijver schildert behoren zonder meer tot de hoogtepunten van het boek. Is het boek een meesterwerk? Ik heb het nu voor de eerste maal helemaal gelezen, maar er is teveel tijd over heen gegaan om te concluderen of de voorgeschiedenis aansluit bij de rechtszaak aan het einde. Momenteel blijft Misdaad en straf nog altijd mijn favoriet.

ISBN 9025413021 | Pocket | 1008 pagina's | Pandora Uitgeverij | september 2003
Pandora klassiek Vertaler: M. Fondse

© Roel, januari 2006

Lees de reacties op het forum en/of reageer: