Cora Frowijn
Frambozentuin
"Tussen ons kinderen is er weinig vertrouwen. Pa speelt ons tegen elkaar uit en alles kan doorgebriefd worden zodat je alsnog het slachtoffer bent. Het is ieder voor zich en God voor ons allen. Ondanks de sterke band die we hebben met onze moeder, neemt ze het nooit voor ons op. Misschien is ze bang dat ze het dan juist erger maakt."
Moeder staat erbij en kijkt ernaar en krabt haar eigen armen tot bloedens toe kapot. Eén keer tekende moeder met lippenstift een lachende mond. 'Je vader wil dat ik meer lach...'
Els vlucht vaak naar oma die vlakbij woont maar ondanks dat oma weet wat er gebeurt, stuurt ze Els altijd weer terug. Volgens de katholieke leer is het huwelijk heilig ''Wat God heeft verbonden, mag een mens niet scheiden". Ongeacht wat er zich in huis voordoet een vrouw blijft bij haar man. - Dat je vrouw en kinderen slaan ook niet mag, wordt niet genoemd. -
Op haar vijftiende krijgt Els een vriendje, Richard, en ze geniet van de sfeer in zijn ouderlijk huis. Ze gaan later samenwonen en Els denkt daarmee eindelijk uit de benauwde, angstige sfeer te kunnen ontsnappen. Ze komt echter van de regen in de drup. Richard slaat haar ook, het bizarre is dat de vader van Els daar een keer wat van zegt. Maar hij moet zich er niet mee bemoeien volgens Richard. Els heeft inmiddels een mavo- en kappersdiploma en gaat veel naar de sportschool. Het samenwonen met Richard, die steeds agressiever wordt, draait uit op een fiasco. Ze vlucht weg en mag voorlopig op de sportschool slapen. Inmiddels boekt ze veel succes met bodybuilden. Ze wordt later zelfs Nederlands kampioen.
Op de sportschool ontmoet ze Jelle, hij vindt haar geweldig, zij is het helemaal! Ze is het zelfs zo helemaal dat ze door hem langzaam maar zeker de kant van de prostitutie in geduwd wordt. Op een dag zit ze daar, voor het grote raam, met Jelle in het achterkamertje voor het geval dat er vervelende klanten zijn en anders heeft ze de hond bij zich. Ze verdient goudgeld en Jelle geeft alles weer net zo hard uit. Maar Els is stapelgek op Jelle en neemt het voor lief. Aan een kant voelt ze zelfs door haar werk de macht die een vrouw over een man kan hebben.
Na verloop van tijd trouwen Jelle en Els en krijgen ze twee zoons, Kay en Jason. Het nachtleven en het moederschap is moeilijk te combineren. Els stopt met het werk ondanks het riante inkomen. Jelle gedraagt zich inmiddels steeds onbeschofter en met de kinderen gaat het niet goed, het regent klachten, school wil gesprekken. De kinderen worden onderzocht en beiden worden gediagnostiseerd als autistisch en moeten speciaal onderwijs en er moet veel regelmaat in huis zijn. Jelle wil er niet aan, zijn kinderen mankeren niets.
Na heel veel ellende neemt Els de stap, ze gaat scheiden van Jelle. Eindelijk rust denk je dan, maar dan dient het volgende zich aan. Els blijkt een agressieve vorm van borstkanker te hebben en moet geopereerd en bestraald worden met daarna enkele chemokuren. Els hoopt dat dit keer haar moeder er voor haar is en meegaat naar het ziekenhuis, maar weer laat ze het afweten. 'Ik kan er toch niets aan veranderen' is haar reactie. Jelle zet haar kinderen tegen haar op en daar zit ze dan, alleen en doodziek van de chemokuren...
Om al deze ellende aan te kunnen, pakt ze het schilderen weer op en ze heeft succes!
Dit boek is een op waarheid gebaseerde roman, Els is in werkelijkheid Els Hendrikx en haar leven is tot nu toe verbijsterend geweest. Veel van wat in het boek staat vermeld ik nog niet eens.
Het is vervelend iets negatiefs over een boek te schrijven terwijl het over iemand gaat die al zoveel doorstaan heeft. Mag je dat wel doen?
Maar het is niet Els zelf de het boek geschreven heeft, zij heeft haar verhaal aan de schrijfster verteld. Het is dan aan de schrijfster om er een geheel van te maken, maar dat geheel is er niet. Het verhaal rammelt. Je trekt af en toe je wenkbrauw op en denkt hoe zit het nu? Geen enkele gebeurtenis wordt afgerond. Het leven van Els is weliswaar turbulent geweest maar de schrijfster weet er niet echt een geheel van te maken. Het zijn weergaves van delen van dat leven, mensen die ineens opkomen en ook zomaar weer verdwijnen. Vooral aan het eind wordt het verhaal steeds losser en rammelender. Ineens is er bijvoorbeeld vriend Wiek, wie is dat? Het verhaal laat dus erg veel vragen open.
Daarbij moet ik ook eerlijk melden dat ik niet van dit soort boeken houd. Ook niet als er van een dergelijk heftig leven een roman gemaakt wordt. Je moet van goede huize komen om zo'n verhaal in een mooie romanvorm te kunnen gieten. Persoonlijk vind ik dat de schrijfster hierin tekort schiet.
Waarom heeft de schrijfster overigens niet voor een dagboekvorm gekozen als het verhaal toch al vanuit Els verteld wordt?
Het verhaal over Els is gelukkig wel integer en met respect geschreven. Het wordt daardoor net geen klaagzang zoals dergelijke boeken vaak worden. Heel wrang vind ik overigens wel het dankwoord van Els dat begint met: Mama, bedankt voor al je liefde. Als je het boek gelezen hebt, lijkt dit bijna een cynische opmerking.
Kortom, het boek verhaalt over een aangrijpend leven en je wenst Els alle goeds maar de weergave van dat leven had beter gekund.
ISBN 9789078905684 | Paperback | 217 pagina's | Uitgeverij De Brouwerij | Brainbooks | juli 2013
© Dettie, 10 december 2013
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
