Sculptuur
Ben Bouter

‘Ik kijk op hem neer. Mijn vader zit op de onderste trede van de steile betonnen trap naar mijn appartement aan de Troelstrakade. Zijn glimmende schoenen zoeken steun op de stoeptegels. Grond onder de voeten, een mens heeft dat nodig. Hij houdt zijn rug recht. Altijd. Alsof een stok zijn ruggengraat onbuigzaam maakt. Hij draagt een grijze menerenhoed met in het midden een zorgvuldig aangebrachte deuk. Zijn grijze haar piekt er onverschillig onderuit. Zjn winterjas met visgratenmotief eindigt in een gifgroene wollen sjaal.  Zijn enige uitwendige uitspatting. Het is mijn sjaal. Het is mijn uitspatting.’

Een jonge vrouw lijkt het er om te doen: haar vader zo lang mogelijk te laten zitten, voor de deur, in de kou. Waarom is ze zo hard voor haar vader? Is er sprake van omkering van rollen?
Als je er achter komt als lezer dat niet alles is wat het op het eerste gezicht lijkt te zijn, ben je al zo geraakt door het verhaal dat je meer wil weten. Wie is Liesje eigenlijk?
Er zijn wel feiten bekend: in haar verleden was haar moeder niet in beeld; ze is alleen door haar vader opgevoed; er was wel een mevrouw, beeldhouwster van beroep, die zich over haar ontfermde, maar het leven was moeilijk voor Liesje. Gepest om haar anders-zijn, zonder steun op het thuisfront, moest ze haar weg zien te vinden.


In het heden is ze ook alleen, heeft de kunstacademie gevolgd en probeert de kost te verdienen door beelden te maken. Ze heeft ook de zorg voor haar verouderende vader. Ze voelt het als haar plicht om dat te doen, maar ze haat de man, en kan daar niet mee omgaan: hij is immers de man die voor haar gezorgd heeft, op een eigen manier.  Paul, haar therapeut, heeft een originele aanpak, en het resultaat daarvan vormt de kern van de eerste twee delen van het verhaal, dat daarnaast ook wisselt van heden en verleden.

‘De werkelijkheid gaat altijd vermomd.  Niets is wat je ziet, wat je leest is niet zo bedoeld. De lezer schrijft zijn eigen boek. Niemand leest hetzelfde boek.’

Bij ieder boek dat je leest is dat waar, maar bij dit boek telt het nog meer, het boek bevreemdt, door de opzet, door het verhaal. De geschiedenis lijkt zich te herhalen.
Het valt in drie delen uiteen: 'Vader', 'Mama'  en 'Eva'  heten die delen, waarmee aangegeven wordt wie het belangrijkst is in het betreffende deel. Het zijn drie personen die op hun beurt belangrijk zijn voor Liesje. Ze vormen haar tot wie ze is, ieder op een heel eigen manier. En wat is de rol van Farhad, die mooie jongen die haar lijkt op te zoeken zonder dat hij iets van haar wil?
Het is duidelijk waarom het vertelperspectief verandert bij het laatste deel, maar ook jammer, omdat een deel van het verhaal zich daardoor herhaalt.
Het is de enige opmerking die ik heb, het verhaal is prachtig en ontroerend. Net als in zijn eerdere boeken ‘Pianist zonder brein’ en ‘Oorlogshelden’  laat Ben een vlotte manier van schrijven zien die mij zeer bevalt. Die stijl is bondig, duidelijk; het verhaal zit vol spitsvondigheden en humor.
Zijn boeken verdienen een groter leespubliek.

ISBN 9789048429868 | Paperback | 200 pagina's | Uitgeverij Free Musketeers | juli 2013

© Marjo, 16 september 2013

Lees de reacties op het forum en/of reageer: