Arnon Grunberg
De asielzoeker
Vroeger woonden Beck en zijn 'vrouw' -hij noemt haar 'vogel'- in Israël. Aanvankelijk schreef hij, maar hij vindt dat het leven uit zelfbedrog en illusies bestaat en heeft besloten zich te wijden aan het ontmaskeren van alle illusies.
‘Ik ben de grote ontmaskeraar’, zegt hij. ‘Ik heb mijzelf uitverkoren, omdat niemand anders het deed. Bovendien, als anderen het doen is het toch altijd weer een mengeling van bedrog en slijmerij. En straks ontmasker ik mijzelf, dat is het hoofdgerecht, het sluitstuk, er is lang aan gekookt, maar het belooft dan ook iets heel bijzonders te worden.’
Hij zwerft door Eilat, en bezoekt iedere dag het bordeel.
Thuis, met 'vogel' is de verhouding platonisch geworden. Liefde is immers ook een illusie. Hij raakt gefascineerd door een Russische hoer, die ontzettend mager is, en wiens lichaam ontsierd wordt door een vieze uitslag.
Dat zij ook geestelijk niet in orde is, blijkt als ze hem aanvalt, en hij haar een oog uitsteekt, er lag toevallig een schroevendraaier in de buurt. Hij verwacht een straf, en is opnieuw een illusie armer: de politieman wil hem niet vervolgen, de Russische is illegaal, ze kan nu uitgezet worden. Kort daarna verhuizen Beck en vogel naar Duitsland, waar hij gebruiksaanwijzingen gaat vertalen. En waar Vogel steeds meer betrokken raakt bij minder bedeelden. Ze zamelt in: geld en kleren.
Als ze hoort dat ze een ongeneeslijke vorm van kanker heeft, wil ze trouwen met een uitgeprocedeerde asielzoeker uit Algerije.
Beck stemt toe. Als zij dat nou wil. Hij verwachtte niet dat de asielzoeker mee naar hun huis zou gaan, maar ook dat accepteert hij. De asielzoeker slaapt in Becks bed naast zijn vrouw en Beck maakt een bed onder de kapstok.
Samen begeleiden ze Vogel bij het sterven, en Beck vraagt hem te blijven. Hij is nu immers aan hem gewend...
Maar de man gaat weg, en Beck wordt geconfronteerd met zijn verleden. De man die alle verwachtingen, alle illusies, en alle idealen veroordeelde blijft met lege handen achter. Het enige dat hij nog heeft is de liefdevolle herinnering aan zijn vrouw, die niet eens zijn vrouw was.
Drie keer heb ik dit boek nu gelezen, en nog steeds boeit het. Natuurlijk is de humor van Grunberg daar debet aan, maar het is ook een ontroerend, schrijnend verhaal. De liefde die de hoofdpersoon voor zijn vrouw waar hij niet mee getrouwd is voelt, is onbegrensd. Maar hij beseft niet, dat het geluk voor zijn neus ligt.
Hij is cynisch, ziet overal de donkere kant van, en hij kan niet genieten van het leven. Als geen ander weet Grunberg de man neer te zetten. Ondanks alles met mededogen.
ISBN 9038827067 | Paperback | 352 pagina's | Nijgh & Van Ditmar | 2003
© Marjo, februari 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
