Arjan Visser
Hemelval
Het boek bestaat uit twee delen. In het eerste “Heen” ligt het perspectief (via de verteller) bij Lode Bast. We leren hem kennen als 11-jarig jongetje op de dag dat er een gewonde duif op het plaatsje in de tuin neerploft. Zijn brute en hardvochtige vader staat niet toe dat hij het gewonde dier verzorgt. Maar Lode’s interesse in duiven is gewekt. En als zijn vader twee jaar later zelfmoord pleegt, breekt er voor moeder en zoon een prettiger tijd aan en laat zij het schuurtje om bouwen tot duivenhokken. Lode wordt duivenmelker en lid van “Tot Weerziens”. Lode trekt steeds meer met zijn duiven op, maar niet op een obsessieve wijze: ze zijn zijn vrienden, want alleen op de clubavonden heeft hij contact met de andere duivenmelkers en verder heeft hij geen vrienden. Ook het suffe kantoorbaantje met pestende collega’s en een baas die hij haat, maken dat hij na thuiskomst ’s avonds al snel de duiven opzoekt die naar hem uitkijken.
Als kort na zijn pubertijd ook zijn moeder overlijdt, ontdekt hij dat het stil en eenzaam is in huis en dat hij er beter aan doet iemand te zoeken om zijn leven mee te delen. Die moet dan natuurlijk wel zijn duiven accepteren. Zo valt zijn keuze op Geesje, het meisje achter de kassa van Super Van Zanten. Ook Geesje heeft de nodige narigheid achter de rug en ze ziet in Lode een kans op een veilige toekomst en de vervulling van haar droom: een kindje. Na een heftig begin dut hun relatie al snel in, vooral na de miskraam van Geesje. Ze kunnen elkaar niet bijstaan in dit verdriet. Lode blijft prijzen winnen met zijn duiven. Hij geeft een gewonnen auto aan Geesje en hoopt haar op te kunnen beuren met een busreisje naar Lourdes. Maar Geesje wil niet mee en dus gaat Lode alleen en neemt zijn lievelingsduif mee.
Dan verschuift het perspectief in “Weer” naar Geesje. Met het autootje reist ze rommelmarkten af, op zoek naar Swarovski kristal. Bij toeval ontmoet ze een louche gebedsgenezer waar ze een avontuurtje mee heeft, dat na verloop van tijd uitmondt in een ongezonde, hardvochtige relatie. Uiteindelijk eindigt het verhaal zoals het begon: met een dode duif op de tegels en een (toekomstig) kind met een liefhebbende moeder en een hardvochtige, brute vader. Er meer over vertellen zou teveel spanning wegnemen bij het lezen van dit boek.
Door de perspectiefwisseling komt mooi naar voren wat de twee hoofdpersonen voor elkaar hadden kunnen betekenen als ze in staat waren geweest elkaar te bereiken.
Omdat toch ook dit boek niet helemaal losgezien kan worden van de gereformeerde achtergrond van Arjan Visser is het interview voor Trouw met Iris Pronk over Hemelval een aardige aanvulling (Trouw, 7 maart 2006)
Uit de recensieKlik hier.van Rob Schouten (Trouw, 18 maart 2006):
Over sukkelaars gaat het, in Hemelval. Maar Arjan Visser beschrijft deze losers niet vanuit de hoogte. En ook niet melodramatisch. Dat is knap. Vroeger werden boeken als Hemelval tot het sociaal-realisme of gootsteenrealisme gerekend, maar Arjan Visser lijkt er niet op uit verlekkerd een troosteloos milieu of een illusieloos Nederland te schetsen. Bij hem staat het lot van een middelmatig individu op het programma. Hij bezorgt de lezer echt mededogen, en dat is een niet gering literair effect.
ISBN 9045702932 | Paperback | 237 pagina's | Uitgeverij Augustus | 2006
© Jannie Trouwborst, mei 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
