Gaten
Louis Sachar

Er zijn vier Stanley Yelnats. De eerste had een vermogen opgebouwd met aandelen, maar was alles weer verloren toen hij verhuisde naar Californie: zijn koets werd overvallen door de bandiet Kissing Kate Barlow. De derde Stanley is uitvinder, maar het lukt hem maar niet om echt iets goeds uit te vinden, en dus is de vierde Stanley, de jongen waar het in dit boek om gaat, zoon van arme ouders. Hij is ook nog dik, en wordt gepest op school.
Al deze ellende is veroorzaakt door de vloek, zeggen de Yelnats. Want hun over-overgrootvader heeft ooit een belofte gedaan aan een zigeunerin, Zeroni, en was vergeten die na te komen.
Als dit verhaal begint staat de vierde Stanley ook heel wat ellende te wachten, want hij wordt opgepakt wegens diefstal van een paar sportschoenen. Dat die schoenen uit de lucht zijn komen vallen, gelooft niemand en hij wordt naar een strafkamp gestuurd. In de woestijn ligt dat en het heet Camp Green Lake. Er is helemaal geen water meer, het is grote dorre vlakte met zand..vol met gaten. En die gaten worden iedere dag weer gegraven door de jongens die in het strafkamp zitten.

Terwijl Stanley graaft, en zijn maten leert kennen, lezen we over de tijd dat er nog wel water was, en er een Kate Barlow woonde. Zij was de onderwijzeres daar, en werd verliefd op Sam, een zwarte. Dat mocht helemaal niet in die tijd: Sam werd vermoord, en Kate werd de gevreesde Kissing Kate Barlow. Toen ze weer terugkeerde in haar dorp, weigerde ze te zeggen waar ze de buit verstopt had.
Op een dag vindt Stanley een goudkleurige huls. Volgens de afspraak geeft hij die aan een andere jongen, maar als iedereen dan extra moet graven op de plek waar die andere jongen bezig was, en daar zelfs voor beloond wordt, beseft Stanley dat hij de locatie van zijn eigen kuil goed moet onthouden.
Intussen sluit hij vriendschap met de jongen Zero, die het mikpunt is van een van de bewaarders. Dat loopt uit de hand en Zero loopt weg. Stanley neemt het zichzelf kwalijk dat hij niet meteen geholpen heeft, maar hij maakt het goed: hij gaat er achter aan, en vindt hem nog ook. Ze ontdekken dat ze hun verleden delen, beseffen ook wat er eigenlijk gezocht wordt bij het graven van al die gaten, en ze gaan terug naar het kamp...

Ik vind het een knap verzonnen verhaal, maar ergens is het allemaal te gelikt. Als alles klopt dan is dat niet leuk meer. Het hele boek is een grote vicieuze cirkel, alles valt op zijn plaats. Ik las dat er een vervolg is? Hoe kan dat nou, dit verhaal is helemaal af.
Vanaf het begin stoorde de verteltrant van de schrijver me, hij komt een beetje betweterig over, ik kan het niet precies duiden. Als je dat eenmaal gewend bent, blijft er een gelikt verhaal over.
Vanaf ca. 13 jaar

ISBN 9056372424 | Hardcover | 224 pagina's | Uitgeverij Lemniscaat | 1999

© Marjo, augustus 2006

Lees de reacties op het forum en/of reageer: