L.M. Montgomery

 

Anne van het groene huis Anne van het groene huis


Over deze Canadese jeugdklassieker uit 1908 had ik al zoveel goeds gehoord maar toch had ik het boek nog nooit gelezen. Toen ik dit boek aangeboden kreeg, sprong ik dan ook een gat in de lucht. Eindelijk!

Het gaat over het weesmeisje Anne dat per ongeluk bij Matthew en Marilla Cuthberts in Avonlea in huis komt wonen. 'Per ongeluk' omdat broer en zus Cuthberts om een jongen gevraagd hadden, Matthew raakt namelijk al op leeftijd en kon best een hulpje gebruiken. Maar het weeshuis had dus een meisje gestuurd. Marilla is er niet blij mee, maar tot haar verrassing is de normaal gesproken zeer meegaande Matthew er tegen dat Anne weer teruggestuurd wordt.
Het was namelijk Matthew die het spontane, vriendelijke, magere meisje van het station had opgehaald en onderweg naar huis sloot hij het aan een stuk door kwebbelende meisje in zijn hart. Ze vertelt hem over het zware leven wat ze geleid heeft, maar zonder zelfmedelijden. Het was gewoon zo. Ze geniet zo enorm van alles wat ze onderweg ziet dat hij er ook helemaal plezier in krijgt. En als ze het Groene Huis voor het eerst ziet raakt ze helemaal in vervoering. Ze vindt het prachtig.

"Ik had echt geen idee hoe hij eruit zou zien. Maar zodra ik hem zag voelde ik dat het thuis was. Het lijkt wel een droom. Weet u, mijn arm is vanaf mijn elleboog vast bont en blauw, want ik heb mezelf vandaag zo vaak geknepen. Om de zoveel tijd voelde ik me vreselijk misselijk en was ik bang dat ik het allemaal droomde. Dan kneep ik in mijn arm om te weten of het echt was, totdat ik plotseling bedacht dat als het dan een droom was, ik beter zo lang mogelijk kon blijven dromen - en dan hield ik op met knijpen. Maar het is wel echt en we zijn bijna thuis."


Zo'n blij kind stuur je toch niet terug? En dat gebeurt ook niet. De veel stuggere Marilla heeft er aanvankelijk moeite mee, maar Anne is zo'n vrolijk en opgewekt kind, kan zo enorm van alles genieten en is zo gek op het Groene Huis dat ze het, tot grote vreugde van Anne, niet over haar hart kan verkrijgen om haar weg te sturen. Anne mag blijven.

En zo groeit ze op in haar kleine paradijsje. Dankzij haar enorme fantasie weet ze van  alles iets sprookjesachtig te maken, de wegen en bospaadjes krijgen een eigen naam zoals De witte weg van de verrukking  - waarmee ze de met bloesembomen gemarkeerde Avenue bedoelt. Barry's vijver wordt Het meer van de Stralende Wateren. Het leuke voor Anne is dat haar buurmeisje Diana uit precies hetzelfde hout is gesneden, de meisjes voelen elkaar haarfijn aan. Diana is een verwante geest volgens Anne, net als Matthew.

Maar Anne werkt zich af en toe flink in de nesten, eerlijk als ze is, kan ze niet tegen onrecht en als bijvoorbeeld de buurvrouw, mevrouw Lynde, iets erg onaardigs over haar zegt, wijst ze de vrouw terecht.

"Dat doe je niet! U bent een ongemanierde, onbeleefde, ongevoelige vrouw!"  [...]
Hoe durft u zulke dingen over mij te zegge? Hoe zou u het vinden als ze zulke dingen over u zeiden? Hoe zou u het vinden als ze u vertellen dat u dik en plomp ben en waarschijnlijk geen sprankje fantasie heeft? Het interesseert me geen moer als ik u daarmee kwets. U heeft mij erger gekwetst dan ooit gebeurd is."


roept ze woedend tegen haar. Natuurlijk wordt Anne berispt door Marilla maar diep in haar hart moet ze het meisje gelijk geven. Tegen mevrouw Lynde neemt ze het zelfs voor Anne op!

Het meisje heeft door haar schrale, schamele leventje een innerlijke wijsheid gekregen waar bijna niemand omheen kan. Wat zij zegt komt altijd regelrecht uit haar hart, er is geen gelogen woord bij. Dat maakte het wel eens lastig om met haar om te gaan zoals Gilbert Blythe merkt. Hij heeft één misstap begaan en vanaf die tijd bestaat hij niet meer voor haar, sterker nog hij wordt haar rivaal. Anne kan namelijk heel goed leren en Gilbert ook. Er is een eeuwige strijd gaande tussen die twee. Ze zwepen elkaar op tot grote schoolprestaties.

Passioneel en gevoelig als Anne in alles is, schiet haar jonge leventje dagelijks van grote hoogte tot diepe dalen. Haar vreugde en blijheid is net zo intens als haar verdriet, maar dat maakt juist dat ze zo geliefd is. Ze leeft zo intens dat ze iedereen op haar levensreis meeneemt en inspireert.
Bovendien weet ze haar gevoelens altijd in prachtige, voldragen zinnen - met franjes -  te verwoorden, hoewel Marilla wel eens wilde dat ze haar eeuwige kwebbel eens dichthield.

Matthew en Marilla hebben inmiddels het meisje in hun hart gesloten en ze moeten er niet aan denken dat ze ooit weer zal vertrekken, haar eigen leventje zal gaan leiden. Maar toch lijkt het erop dat het gaat gebeuren. Kleine meisjes worden groot en intelligent als Anne is, kan ze verder leren als ze dat wil. Maar dan gebeurt er van alles waardoor de hele boel op zijn kop komt te staan...

Wat heb ik genoten van dit boek. Ik kan me voorstellen dat het een klassieker is. De taal, het verhaal, alles is heerlijk - om in Anne's woorden te blijven - . De lieve Matthew sluit je gelijk in je hart en de stugge, beetje ouderwetse, maar zeer liefdevolle Marilla eveneens. En Anne? Anne vergeet je gewoon nooit meer. Geweldig boek.

Extra informatie:
- Dit boek is in Noord-Amerika altijd een bestseller is gebleven
- Dit boek is deel 1 in een serie van 6 boeken over het meisje Anne Shirley
- Het is verfilmd in 1919, 1934, 1956, 1972, 1985, 2000 en 2009. In 2017 zal (opnieuw) een nieuwe tv-serie over de boeken geproduceerd worden.
- In het Nederlands was het al 30 jaar niet meer leverbaar maar nu is er dus deze nieuwe vertaling
- Met een voorwoord van jeugdboekenauteur en fan van de Anne-boeken Anna Woltz


ISBN 97894921609092| | Hardcover | 343 pagina's | Uitgeverij Karmijn | juli 2016
Nederlandse vertaling: Hannie Tijman | Leeftijd 10+

© Dettie, 06 september 2016


Lees de reacties op het forum en/of reageer: