Inez van Loon
Lara
Het is 1932. Lara's moeder is overleden en haar vader is opgepakt en veroordeeld tot tien jaar dwangarbeid in een strafkamp in Siberië. Hij was namelijk een koelak (rijke boer) wat je niet mag zijn in het communistische Rusland. Lara mist hem vreselijk. Ze woont nu bij haar oom Ivan en tante Irina die overigens erg lief voor haar zijn.
Lara is leergierig en doet het uitstekend op school, helaas zal dit haar laatste schooljaar worden, tante en oom hebben geen geld om haar nog langer naar school te gaan. Ze zal in de fabriek moeten gaan werken, iets wat Lara enorm tegenstaat. Ze helpt haar tante vaak met het vele verstelwerk en blijkt, tot vreugde van haar tante, een natuurtalent te zijn. Ze kan winkelhaken en andere scheuren bijna onzichtbaar herstellen.
Naast het verstelwerk heeft tante ook een baan als werkster. Als op een dag tante Ivana dankzij een klein ongelukje niet zo goed ter been is mag Lara mee om te helpen schoonmaken in het Alexander Paleis dat vlakbij het stadje Tsarkoje Selo ligt. Het is het paleis waar tsaar Nicolaas Romanov II met zijn vrouw Alexandra en hun vier dochters Olga, Tatjana, Maria, Anastasia en zoon Aleksej graag verbleven voordat zij naar Siberië gebracht werden en later in 1918 op bevel van de lokale Sovjet door de Bolsjewieken gedood werden.
Lara kijkt haar ogen uit, het hele paleis is nog intact; boeken, kleding, schoenen, meubels, kroonluchters alles is er nog... alsof de familie elk moment terug zal komen. Bij het zien van de prachtige jurken droomt ze weg en stiekem bekijkt ze zichzelf in de spiegel als ze een van de jurken voor zich houdt. Het vreemde is dat ze dan een meisje hoort giechelen maar er is niemand te zien. Ook vindt ze paleisattributen die helemaal niet op die plek horen. En bij toeval ontdekt Lara het dagboek van Olga, deze vondst zal haar nog enkele benauwde momenten opleveren.
Het gekke is dat Lara steeds dingen ziet en hoort die anderen niet blijken waar te nemen.
Ze raakt geïnteresseerd in Olga en probeert meer informatie over de tsarenfamilie te krijgen maar het is niet echt veilig om daarover te praten. Haar tante waarschuwt haar, ze is een koelakdochter, ze moet uitkijken met wat ze zegt en doet.
Het werken in het Paleis zorgt ervoor dat er iets in gang gezet wordt waardoor Lara's leven een heel andere wending krijgt dan zij en haar oom en tante gedacht hadden...
Gelukkig heeft Lara haar vriendje Boris nog, die haar uit de problemen probeert te helpen.
Inez van Loon heeft een knappe constructie bedacht om het verhaal over de laatste Romanovs te vertellen in combinatie met het verhaal over een gewoon Russisch meisje. Het paleis vormt het centrale punt, hierdoor kunnen de levens van de tsarendochter Olga en koelakkendochter Lara belicht worden. Hun levens verschilden natuurlijk hemelsbreed. Olga groeide op in alle luxe, hoewel Nicolaas een hekel aan verspilling had. De tsarenkinderen mochten bijvoorbeeld alleen bij extreme kou een warm bad nemen en ze sliepen op harde veldbedden. Maar aan eten en goederen was geen gebrek. Lara en haar familie daarentegen moeten hard sappelen om voldoende te eten te hebben en wonen in een akelig huis waarbij ze badkamer en keuken moeten delen met de buren.
Alles is enorm beeldend en invoelend beschreven. Inez van Loon pakt je bij je hand en voert je mee door de straten van het toenmalige Rusland. Ze toont je met haar woorden het prachtige Alexander Paleis en laat je welhaast een deel van de tsarenfamilie en Lara's familie worden. Zelfs het Rusland van Lenin en de heersende benauwde sfeer is bijna voelbaar. Dit alles heeft ze op een bijzondere manier door elkaar verweven met als resultaat dit prachtige boek. Lezen!
ISBN 9789044817980 | Hardcover | 280 pagina's | Clavis Uitgeverij | december 2012
Met verklarende woordenlijst Leeftijd 12+
© Dettie, 25 december 2012
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Lara
Het meisje dat het verhaal vertelt is Olga, de oudste. Zij mijmert over het verleden en wordt opgeschrikt als zij een ander meisje ziet binnenkomen.
‘Het meisje loopt nu met ogen vol verwondering langs de schilderijen in het vertrek. Als ze naar een wandkleed kijkt met daarop een afbeelding van Marie-Antoinette, herinner ik me weer hoe mama gebiologeerd was door haar tragische lot. Ze las alles wat ze maar konden vinden over deze Franse koningin.
Het meisje is alweer verder gelopen. Ze staat nu stil bij het grote staatsieportret van mijn moeder, die een glimmende lila jurk draagt en een diamanten tiara in haar opgestoken haren. Mijn moeder gaf helemaal niet om juwelen en hield meer van eenvoudige kleding, zonder opsmuk. Zoals ze er eigenlijk ook niet van hield om frivole slippers te dragen, ze verloor ze ook dikwijls. Dan zie ik de slipper plots op de parketvloer tegen de rand van het vloerkleed liggen.’
Als dan het echte verhaal begint en een ander meisje, dat Lara heet de slipper vindt, blijkt dat het eerste meisje helemaal niet echt is. Ze heeft wel geleefd natuurlijk, en haar verhaal is waar, maar het is bekend: de hele tsarenfamilie is vermoord ten tijde van de Russische revolutie, een lot dat vele adellijken trof. Doordat Lara, het meisje van na die revolutie geïnteresseerd is, en een dagboek vindt, kunnen we ook Olga’s verhaal volgen. Zo lezen we over de problemen rond het jongste broertje, en over Raspoetin.
Het is nogal een tegenstelling: beide meisjes worden beschermd opgevoed, maar terwijl het Olga aan niets ontbrak – al vond haar vader dat een Spartaanse opvoeding goed was voor zijn kinderen, heeft Lara het absoluut niet breed. Ze woont bij een oom en tante. Haar moeder is overleden en haar vader wordt gezien als staatsvijand, dus hij zit in een kamp in Siberië. Daar wordt Lara op aangekeken, ze moet voorzichtig zijn met wat ze zegt en doet. Het is helemaal niet slim van haar om het lidmaatschap van de jongerenbond, de Rode Pioniers, te weigeren… nu moet ze van school af!
Gelukkig heeft ze een goede vriend, en blijkt ze een talent voor kleding maken te hebben.
Haar lot zal waarschijnlijk beter zijn dan dat van Olga…
Voor de geïnteresseerde lezer is dit een heerlijk boek om te lezen. Je krijgt niet alleen de geschiedenis van de tsarenfamilie mee, maar je leest ook hoe mensen na de revolutie het leven het hoofd moesten bieden. Daardoor is er een leuke afwisseling, en een spanningsboog: al weet je hoe het met de Romanovs is afgelopen, dan wil je nog wel weten wat er met Lara gaat gebeuren.
Achterin staat een verklarende woordenlijst, en als dat niet genoeg is: er is heel veel informatie te vinden over de laatste tsaar en zijn kinderen. Anastasia – deze keer eens niet de hoofdpersoon!- kennen we allemaal, en ook over Aleksei is veel geschreven.
ISBN 9789044817980 | Hardcover | 280 pagina's | Clavis Uitgeverij | december 2012
Leeftijd vanaf 12 jaar
© Marjo, 06 februari 2013
Lees de reacties op het forum en/of reageer: