Bennie Mols
Turings Tango
Bennie Mols
Flaptekst:
Via computers, internet, smartphones en consumentenrobots dringt kunstmatige intelligentie steeds meer ons dagelijks leven binnen. Waar gaat deze ontwikkeling naartoe? Worden computers slimmer dan mensen? Gaan robots de zorg van zieken en ouderen overnemen? Worden we straks op de dansvloer verleid door robots?
Turings Tango vertelt over de zoektocht naar intelligente computers en robots, een van de grootste wetenschappelijke zoektochten van onze tijd. Aan de hand van het werk en het dramatische leven van Alan Turing laat Turings Tango ons nadenken over de relatie tussen mens en computer. Waarin verschilt het menselijke brein van het elektronische brein? 2012 is uitgeroepen tot het Alan Turing-jaar, vanwege Turings honderdste geboortedag op 23 juni 2012.
De Britse wiskundige Alan Turing (1912-1954) stond aan de wieg van zowel de computer als de kunstmatige intelligentie. Zijn ‘Turing Test’ om te bepalen of een machine kan denken heeft zelfs een cultstatus in de populaire cultuur verworven.
---
Er zijn sinds het uitbreken van de industriële revolutie altijd fantasieën geweest over door de mens ontwikkelde machines die vervolgens de macht grijpen. Het klassieke beroemde voorbeeld is het Monster van Frankenstein, waarvan het boek van de schrijfster Mary Shelley dateert uit 1818 en de eerste film in 1910 verscheen.
Zo worden tegenwoordig steeds meer de prestaties van computers vergeleken met de menselijke intelligentie. Als een belangrijke doorbraak wordt de winst van de schaakcomputer Deep Blue II in 1997 tegen de toenmalige wereldkampioen Gary Kasparov gezien. En in 2011 versloeg een computer de slimste menselijke quizspeler ter wereld Ken Kennigs in Amerika’s populairste kennisquiz Jeopardy.
Uitzonderlijke prestaties uiteraard, maar natuurlijk niet vanwege de vermeende slimheid van deze computers. Computers zijn namelijk niet slim, ze bezitten een enorme rekenkracht en zijn op intelligente wijze geprogrammeerd door slimme mensen.
Er bestaat op dit moment geen enkele computer die de Turing Test ook maar in de verste verte kan doorstaan. Deze test bestaat er uit dat iemand vragen stelt aan een mens én een computer. Diegene moet door deze ondervraging vaststellen welke van de twee beantwoorders de mens is. Als dat niet binnen een bepaalde tijd lukt, kan de vraag gesteld worden of er nog een onderscheid gemaakt kan worden tussen het elektronische en het menselijke brein.
Tot nu toe is dat niet kunnen onderscheiden niet gelukt en zoals Mols in zijn boek beschrijft is het maar de vraag of het dat er ooit van zal komen. Hij geeft namelijk terecht aan dat de computer niet op dezelfde manier kan deelnemen aan het leven zoals de mens: omdat hij niet de wereld in kan trekken en omdat zijn cognitieve vermogens niet in een lichaam zijn verankerd, en niet aan de natuur en aan sociale groep zijn gerelateerd.
Computers kunnen het wel met schaken of een kennisquiz van de mens ‘winnen’ maar als je ze de opdracht geeft een pak melk te kopen zullen ze daar voorlopig en, zoals het er nu naar uitziet, nog vele jaren niet in slagen.
Dit vergelijk is natuurlijk idioot, zoals elk vergelijk tussen mens en machine idioot is als ze aan elkaar gelijk gesteld worden. Inspanningen om computers op mensen te laten lijken zijn volgens Bennie Mols dan ook vergeefse moeite. Hij pleit er dan ook voor de Turing Test achter ons te laten en de Turing Tango te verwelkomen. Deze tango bestaat uit: een optimale samenwerking tussen menselijke en kunstmatige intelligentie: een humanistische kunstmatige intelligentie waarin de mens en niet de machine centraal staat.
Dat lijkt mij een mooi streven.
Het boek Turings Tango wordt ondersteund door eenwebpagina met aanvullende documentaires, speelfilms, filmpjes en radio-interviews
Beluister ook het interview met Bennie Mols over zijn boek bij Hoe?Zo!-radio
ISBN 9789046812372 | Paperback | 224 pagina's | Nieuw Amsterdam | maart 2012
© Cavendish, 22 april 2012
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
