Kate Summerscale

Toon alleen recensies op Leestafel van Kate Summerscale in de categorie:
Kate Summerscale op internet:

 

De geheime liefde van Mrs Robinson De geheime liefde van Mrs Robinson


'Een getrouwde vrouw in Engeland heeft geen wettelijk bestaan, haar bestaan wordt geabsorbeerd door dat van haar echtgenoot'


Wie een sappige roman verwacht komt bedrogen uit: de titel is nogal misleidend.
Het is inderdaad het verhaal van een vrouw die buiten haar boekje ging. Een sensuele vrouw met een onbevredigde fysieke behoefte, een eenzame vrouw, gevangen in een bekrompen tijd. Zij gedroeg zich niet naar de norm van de tijd.  Zulke vrouwen zullen er vast meer geweest zijn, en velen zullen ook hun gevoelens en gedachten genoteerd hebben in een dagboek, zoals Mrs Robinson deed. Maar bij haar werd het gevonden door haar echtgenoot. Mrs Robinson verkeerde in de veronderstelling dat haar man zich niet zou verlagen tot het lezen van een dagboek dat niet van hem was...
Mr Robinson echter deed dat wel en na de eerste schok besloot hij dat het hem wel goed uitkwam: nu kon hij scheiden van zijn vrouw. Hij had het bewijs in handen van onoorbaar gedrag!

We bevinden ons in de eerste helft van de negentiende eeuw, de Victoriaanse tijd. De vrouw was ondergeschikt aan de man, vaak ook financieel.  Ook bij de Robinsons was het geld van de vrouw – waarschijnlijk de aanleiding tot het huwelijk, eigendom van de man. Henry trok zich weinig van zijn vrouw en latere kinderen aan, en Isabella, met een enorme behoefte aan aandacht en liefde,  bleef eenzaam.
Het is niet zo vreemd dat zij, die geen andere uitlaatklep had, verliefd werd of dacht te zijn op iedere man die aandacht aan haar besteedde. Er was niets aan de hand geweest als Henry het dagboek niet had gelezen.
Hij spant een proces aan, en het dagboek komt in de openbaarheid. Het is de eerste echtscheidingszaak in Engeland, nadat de wet gewijzigd is. Een scheiding van tafel en bed was al eerder mogelijk, maar nu kon het huwelijk ontbonden worden.
Niet alleen Isabella was de dupe van dit opzienbarende schandaalverwekkende proces, ook haar vermeende minnaar, de dokter Edward Lane, moest zich in alle bochten wringen om hier heelhuids uit te komen.
De afloop is natuurlijk bekend, het is geschiedenis, maar in deze tekst zal het niet vermeld worden.
Kate Summerscale heeft in dit boek de wederwaardigheden van Isabella en iedereen die er mee te maken had, opgetekend. Dat zijn ook de dingen die er omheen gebeurden: ideeën van geleerden die dachten verklaringen te hebben voor zulk een verdorvenheid, naast voorvechters, mannelijk en vrouwelijk, van verandering.

Het dagboek zelf is vernietigd, maar omdat het openbaar was, zijn er veel stukken toch bekend. Aan de andere kant zijn dat dan net de stukken die door eiser of verdediger nodig geacht werden. We kunnen geen volledig beeld krijgen van het geschrevene. De vraag is, en was ook toen al: was het een fictief dagboek? Of was het echt haar leven dat ze optekende? En in hoeverre was dan vaak de wens de vader van de gedachte?
Behalve de dagboekteksten heeft Summerscale nog veel meer bronnen geraadpleegd, ze staan achter in het boek vermeld. Er zijn ook 50 pagina’s met noten bij de tekst, en er is een heus register.
In de tekst zelf wordt vaak een vergelijking gemaakt met het juist ook in die tijd verschenen boek van Gustave Flaubert over Mme Bovary. Deze en nog een paar andere vrouwen uit die tijd zijn bekend om hun gevecht tegen de bierkaai: een strijd om vrijheid en zelfstandigheid, gelieerd aan een grote behoefte aan (fysiek) contact. Hoeveel vrouwen zullen er niet geweest zijn waar we niets van horen…
Het boek van Kate Summerscale geeft een mooi inkijkje in het leven van toen. Gelukkig, denk ik dan, leef ik nu!
Er staan wel sappige details vermeld, maar niet in de vorm van een roman. Voor wie geïnteresseerd is in hoe het leven van een normale vrouw in een bekrompen tijd geweest moet zijn, is dit boek een aanrader.


ISBN 9789046813249 | Paperback | 320 pagina's | Nieuw Amsterdam | augustus 2012

© Marjo, 05 oktober 2012


Lees de reacties op het forum en/of reageer: