Folly Hemrica
Binnenwerk
In de gevangenis lijken vragen die bij ons allemaal leven uitvergroot teworden. Thema's als vrijheid, vergeving, kwetsbaarheid en vriendschap klinkenachter de muren anders. Alsof ze met hoofdletters geschreven worden. Allelevensvragen lijken daar indringerder aanwezig.
Folly Hemrica ontwikkelde voor de gevangenen allerlei kunstprojecten zodat zij aan aldie uitvergrote levensvragen uiting konden geven. Nu gebeurt dat wel vaker maarhet bijzondere is, dat Folly Hemrica haar ervaringen rond deze projecten besprokenheeft met een groep studenten. Thema's als wat is vrijheid, wat is trouw, wiebeschermt ons etc. kwamen aan de orde. Ook de kunstwerken van de gedetineerdenwerden bekeken.
Uiteindelijk zijn alle kunstwerken en gedachtes rond de diverse thema'sverzameld en dat mondde uit in dit mooie boek.
Bij de kunstwerken, die vaak afgebeeld zijn in details, staat tekst die kan variëren van een mooi citaat tot een weergave van bijzondere gesprekken met de gedetineerden. Zoals bijvoorbeeld het gesprek over beschermen, 'Beschermen jullie weleens iemand?' was de vraag. Aanvankelijk kwamen er een beetje stoere verhalen maar daarna werd het persoonlijker. Vrouwen, kinderen, moeders werden beschermd en geholpen. Daarna kwam de vraag: 'Door wie laten jullie je beschermen?' en toen werd het stiller. Je laten beschermen bleek veel moeilijker...
Bij dit gesprek staat een foto van een getatoeëerde arm met daarop o.a. het woord smile.
Andere teksten gaan over jaloers zijn, liefde, je rol in het leven, veranderingen, verwondering, vriendschap, trouw zijn of scoren, de kracht van woorden, aangeraakt worden (wat de gedetineerden natuurlijk erg missen), de toekomst, overeind blijven...
Erg mooi vind ik de weergave van de opdracht om maskers te schilderen. Laat aan de buitenkant van het masker zien welk gezicht je aan de buitenwereld toont en schilder binnenin het masker hoe je je werkelijk voelt. De gedetineerden vonden het erg prettig dat ze het nu eens niet hoefden te praten over hun innerlijk maar het bijzondere was dat juist tijdens het schilderen de verhalen los kwamen en gesprekken ontstonden.
Op de foto zie je maskers met een zonnetje op het voorhoofd of een hartje, of in allerlei kleuren of met blauwe tranen over de wangen.
Prachtig is ook de foto van een bronzen beeld dat laat zien dat tralies soms ook ladders kunnen worden. 'Wat je gevangen houdt, kan ook weer een nieuw begin zijn.'
De 'ogenserie' is eveneens apart. De afbeelding van de gedetineerde is nu eens omgedraaid. In plaats van het zwart balkje voor hun ogen zie je nu alleen een balkje met hun ogen. Verbazingwekkend wat voor uitstraling die ogen hebben. De teksten bij de ogen gaan bijvoorbeeld over gezichtsbedrog of 'het allemaal wel gezien hebben', of 'in één oogopslag iets zien en beoordelen' of 'jezelf onder ogen zien'. Het is een erg originele en leerzame benadering van visie leren krijgen op een situatie.
De studenten ontdekten dat zij veel gevoelens herkenden en zich bijvoorbeeld ook gevangen konden voelen ondanks hun vrije leven.
Soms staat er geen tekst van de schrijfster bij de kunstwerken maar kun je een gedicht lezen, of een citaat uit de bijbel of een mooie uitspraak van Mahatma Ghandi, Desmond Tutu, Rutger Kopland, Huub Oosterhuis, Liselore Gerritsen en anderen.
Kortom, het is een prachtig boek dat ons op een kunstzinnige manier confronteert met en aanzet tot denken over het innerlijk, ons 'binnenwerk'.
Zie ook enkele kunstwerken uit het boek.
(klik op de afbeeldingen voor de toelichtende tekst)
ISBN 9789021143583 | Hardcover | 120 pagina's | Uitgeverij Meinema | april 2014
© Dettie, 10 april 2014
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
