Bert Spoelstra

Toon alleen recensies op Leestafel van Bert Spoelstra in de categorie:

Bert Spoelstra op internet:

Duitse vriend
Bert Spoelstra

‘Ik stel vast: het leven van een Pool, Rus, Tsjech, Jood, zigeuner is niets minder waard dan dat van een Duitser! Binnen alle bevolkingsgroepen heb je goede en slechte mensen! Poolse vrouwen, kinderen en mannen hebben hetzelfde gevoel als wij, lijden onder vervolging en verdrijving precies zo als de Duitsers’

Een stukje uit de brief waarmee het boek begint. Het is een van de vele brieven die de schrijver kreeg van zijn Duitse vriend en die de basis vormen van dit boek. In een toelichting vertelt Spoelstra dat hij brieven letterlijk vertaalde en dat het niet altijd meeviel. Het zij hem dus vergeven dat het Nederlands soms wat krom is.
Bij het leven van beider verhalen, bekruipt je de gedachte dat wat de boodschap van het boek is, hetgeen hier boven staat, een open deur is. Helaas is niets minder waar. Er zijn nog steeds mensen die anderen veroordelen alleen vanwege een andere kleur of afkomst.

Een andere vraag die in het boek gesteld wordt: is de kreet ‘wir haben es nicht gewust’, een leugen of kan het echt zijn dat de doorsnee Duitser, die alle gebeurtenissen over zich heen moest laten komen, net als alle andere volken die door de oorlog geraakt werden, het niet wist. We moeten niet vergeten dat in dit tijd niet de mediamogelijkheden waren zoals die er nu zijn, en dat mensen overspoeld werden door propaganda. Spoelstra haalt er dan de kwestie Israel versus de Palestijnen bij, waarin wij immers na de tweede wereldoorlog ook allemaal geloofden dat het terecht was dat de joden dat land opeisten, ten koste van het Palestijnse volk? Propaganda, wat wisten we nu van wat daar gebeurde. Pas toen Israël in zijn oorlogsdaden net zo tekeer bleek te kunnen gaan als hun vroegere onderdrukkers, veranderde men van mening. Soms.

Deze kwesties vormen de dubbele bodem van wat op het eerste gezicht gewoon een spannend oorlogsverhaal is: Heinz Schneider is een marconist, die dienst neemt bij de Luftwaffe, en het mag, als je het zo leest, een wonder heten dat hij de oorlog overleefde.
In de jaren vijftig is Bert Spoelstra als jochie al gefascineerd door het feit dat er in zijn omgeving, Limburg, vliegtuigen zijn neergestort en dat er misschien nog resten liggen. Een van die verhalen heeft hem er toe gebracht te gaan zoeken: Wie was Max Fuchs, de Duitser die - amper twintig jaar oud - de dood vond en begraven werd in de stad waar Spoelstra woonde?
Deze zoektocht brengt hem in contact met Heinz Schneider, die Max mogelijk gekend heeft. De briefwisseling en later e-mailcontact tussen Spoelstra en Schneider was de basis van een vriendschap, waardoor bepaalde vooroordelen die er waren tegen Duitsers wegsmolten. Het is een persoonlijk verhaal, dat soms ontroert. Door de vele feiten, over vliegtuigen en oorlogsvoering, is het zeker geen sentimenteel verhaal geworden. Eerder een boek dat tot nadenken stemt, vooral voor wie dat nog niet eerder deed. Lees nog maar eens het begin van dit stukje.