Barney Agerbeek

Toon alleen recensies op Leestafel van Barney Agerbeek in de categorie:
Barney Agerbeek op internet:

 

Schaduw van schijn Schaduw van schijn
Batavia-Rotterdam-Jakarta


‘De doorlopende jacht op gewin in een concurrerende omgeving speelt voortdurend een rol. Fraude en corruptie behoren tot de dagelijkse praktijk in Indonesië. In zo’n klimaat zijn beoordelingsfouten snel gemaakt en ontstaan er financieringsverliezen, die in  vakjargon ‘deconfitures’ genoemd worden; een deftig woord om de pijn van een dure uitglijer te verzachten. De baan vreet tijd en energie. Binnen smalle marges kun je maatschappelijk van waarde zijn, maar voor idealen is geen plaats. In deze wereld verdien ik mijn geld, maar het is mijn wereld niet. Voor de rijken telt alleen het geld. ‘No money, no honey’, grinniken zij. Zielsverwanten kom je zelden tegen. ‘


Barney Agerbeek moet weten waar hij over spreekt. Hij is van geboorte een Indonesiër, kwam op zijn vierde met zijn ouders naar Nederland. Veel van wat hij weet over zijn geboorteland heeft hij opgedaan in vakanties en natuurlijk van horen zeggen. Maar ook werkte hij er als expat, en maakte hij vele zakenreizen. Als buitenstaander leerde hij het land intiem kennen, en het beeld dat hij schetst van Indonesië in deze verhalenbundel is niet erg rooskleurig.
Hij verhaalt over de ontvangst in Nederland met al zijn vast wel goedbedoelde regeltjes, over zijn vader die na een jappenkamp en de overheersing door de native Indonesiërs moeite heeft zich aan te passen.

’In het algemeen hebben Indo’s nooit problemen veroorzaakt. Ze zijn zo volgzaam, zo gedienstig. We hebben nooit last van die mensen gehad.'


Als de schrijver stelt zich enorm te ergeren aan dit soort praatjes, die afkomstig zijn van het Nederlandse volk, kan ik me dat goed indenken. Wat een neerbuigendheid, een minachting spreekt er uit zulke woorden.
Ook al lijkt de schrijver er zelf niet veel last van te hebben gehad, het is wel bekend dat ‘die Indische mensen’ gepest werden, niet voor vol werden aangezien. Zij waren de eerste allochtonen.

Uit alle verhalen die in dit boek staan proef je een of meer van bovenstaande aspecten.
Het zijn verhalen over rijke mensen die zich ten koste van alles nog meer willen verrijken; verhalen over arme sloebers, die hard moeten werken om een toekomst voor hun kinderen te kunnen bieden, het zijn verhalen over mensen zoals we die allemaal wel kennen.Verhalen die ergens tussen Batavia-Rotterdam en Jakarta spelen, goed verteld, in een heldere stijl, grotendeels autobiografisch.

Barney Agerbeek (1948) werd geboren in Surabaya en vertrok in 1952 met zijn ouders naar Rotterdam. Tijdens zijn lange, internationale bankloopbaan woonde en werkte hij in de negentiger jaren vierenhalf jaar in Indonesië.


ISBN 9789062658251 | Paperback | 160 pagina's | Uitgeverij In de Knipscheer | april 2013

© Marjo, 24 maart 2014


Lees de reacties op het forum en/of reageer:

 

Schaduw van schijn Schaduw van schijn


Barney Agerbeek vertrok in 1952 op vierjarige leeftijd met zijn ouders uit zijn geboorteland Indonesië naar Rotterdam. Het leven in Nederland is niet makkelijk. "Er was geen werk, geen woning, geen warmte."

In mooie, licht weemoedige bewoordingen vertelt Barney over zijn ouders.
Hij vertelt over zijn altijd lieve, gastvrije moeder die nooit de moed liet zakken, ze is de eeuwig opgewekte vrouw die in iedereen alleen maar goede dingen ziet.  Moeder klaagde nooit, over de tijd in Indië zei ze alleen 'Geen makkelijke tijd' Haar jeugd was zwaar en ook de tijd na vaders overlijden was moeilijk, maar ze ging altijd door en maakte er het beste van. De schrijver noemt haar een heilige.
Het jappenkamp en de Bersiap (een gewelddadige periode in de Indonesische geschiedenis die duurde van ongeveer oktober 1945 tot begin 1946) hebben bij zijn vader flink zijn sporen nagelaten. Hij hoort van zijn moeder dat zijn stille in zichzelf gekeerde vader vroeger de gangmaker van menig feest was. Vader is streng en heeft veel commentaar op alles en iedereen wat de schrijver evenwel op een liefdevolle manier weet over te brengen. De herinneringen aan zijn vaderzijn eveneens goed, hij voelde zich geborgen. Zijn vader kwam altijd voor zijn vrouw en kinderen op. Kwam je aan hen dan kwam je aan hem wat hij met een bijzonder voorval op school in woorden weet te illustreren.

Later vertrekt de schrijver met zijn vrouw en kinderen als expat naar Indonesië. Ook hierover heeft hij mooie, beschouwende verhalen te vertellen. De schrijver is een goede observator. Hij ziet en doorziet veel. Agerbeek is inmiddels bankier en het is vreemd, vindt hij, om als rijk man daar rond te lopen. Zijn moeder komt hem regelmatig opzoeken. Samen gaan ze naar het huis waar zij vroeger woonde met haar gezin. Het staat er nog. Tot moeders grote ontroering blijkt daar nu haar voormalige buurvrouw te wonen. De hernieuwde ontmoeting is prachtig en ontroerend beschreven.

Agerbeek vertelt over Jakarta waar het nooit stil is, waar arm naast rijk woont, waar altijd eten te koop is op welk tijdstip van de dag ook. Hij vertelt over de ingehuurde bewaker waarmee hij bijzondere dingen meemaakt. Hij vertelt over de tijd dat Suharto het voor het zeggen had. Als bankier kreeg  je vroeg of laat altijd te maken met de corrupte Suhartoclan zoals hij het noemt. Ook het bizarre zakenleven zelf komt aan bod zoals de keren dat hij met zakenmensen vrij luxe uitstapjes maakte waarbij regelmatig vrouwen worden aangeboden die het hem soms flink moeilijk kunnen maken. Maar ook ontmoet hij dankzij dat zakenleven heel interessante mensen. kunstenaars, muzikanten etc. die nu nog tot zijn vriendenkring behoren.

Barney Agerbeek heeft een mooie, beeldende manier van vertellen. Hij kan zich goed inleven in elke situatie en beziet vooral de méns in al zijn facetten. Hij is mild in zijn oordeel. Zijn verhalen stralen warmte uit en zijn een plezier om te lezen.
Tussen de verhalen door staan een klein aantal gedichten. Samen met de mooi verzorgde uitvoering van het boek vormt dit alles een prima geheel.


ISBN 9789062658251 | Hardcover | 160 pagina's | Uitgeverij In de Knipscheer | april 2013

© Dettie, 06 juni 2013


Lees de reacties op het forum en/of reageer: