Antonio Forcellino
Michelangelo Een rusteloos leven
Omdat ik al het nodige over Michelangelo gelezen heb en het boek van Forcellini als een vernieuwende biografie gepresenteerd wordt, valt het het mij behoorlijk tegen wat betreft extra informatie die het oplevert. Na ruim honderd bladzijden had ik niet het gevoel iets nieuws aan het leven en werk van Michelangelo te weet te zijn gekomen. Uiteindelijk, en met enige tegenzin, heb ik het bijna vierhonderd pagina tellende boek uitgelezen wat mijn gevoel niet veranderde.
De hele opzet van het boek deed mij sterk denken aan ‘De Hemel van de Paus – Michelangelo en de Sixtijnse Kapel’ van Ross King. Wie dit boek gelezen heeft, zal in het boek van Forcellino weinig nieuws tegenkomen.
Wat in het boek vooral naar voren komt, is de historische achtergrond waarin het werk van Michelangelo gestalte krijgt. Dit is uiteraard van groot belang om het werk van een kunstenaar te kunnen plaatsen, maar de specifieke genialiteit van Michelangelo wordt er niet duidelijker door. Forcellini legt in alles ook zeer veel nadruk op het zogenaamde moeilijke karakter van Michelangelo. Hij zou zeer onbehouwen, gierig, impulsief en kwetsbaar geweest zijn. Als dat inderdaad de hoofdtrekken van Michelangelo’s karakter waren dan is het eigelijk een des te groter mysterie dan hij zo’n goddelijke beeldhouwer was. Een onbehouwen, impulsief persoon die zo verfijnd kon beeldhouwen zoals niemand voor hem en na hem ooit bereikt heeft? Dat lijkt zeer onwaarschijnlijk, maar Forcellini heeft geen enkele aarzeling als hij het karakter van Michelangelo schetst. Hoe zou trouwens om het even welk mens met een zo grote gave reageren op zijn omgeving die van alles van je wilt? Datgene wat Michelangelo, ondanks alle tegenslagen, heeft gepresteerd, is eerder het bewijs van zijn enorme kracht in plaats van zijn zogenaamde kwetsbaarheid.
Samengevat vind ik het boek van Forcellini weinig toevoegen aan wat er reeds bestond en onkritisch in de manier waarop hij meent het karakter van Michelangelo door het hele boek heen te moeten uitmeten. Niet omdat ik Michelangelo, met zijn goddelijke kunst, niet ook als mens wil zien, maar omdat de manier en het aplomb waarin Forcellino zijn karakter beschrijft mij veel te ongenuanceerd voorkomt.
ISBN 9789046802991 | Paperback | 398 pagina's | Nieuw Amsterdam | juni 2007
© Cavendish, september 2007