Jan-Willem Wits
Eerste Hulp Bij Kloosterbezoek
Jan-Willem Wits
Kloosters zijn 'hot' volgens Jan Willem Wits. Elk jaar trekken duizenden Nederlanders zich een paar dagen in een klooster terug voor een retraite, een paar dagen rust of om mee te doen met een van de vele gebedsdiensten. Sommige bezoekers worden zelfs regelmatige gasten.
De schrijver maakte voor het eerst kennis met een klooster (St. Lioba in Heiloo) in 1989 en werd onmiddellijk verliefd op het kloosterleven. Hij bezocht allerlei kloostergemeenschappen, 'van de plechtige benedictijnen tot de wat meer vrijgevochten norbertijen, van de gezellige en soms wat morsige franciscanen tot de welopgevoede jezuïeten'. Uiteindelijk vond hij een thuis bij de augustijnen in Eindhoven waar hij als postulant een jaar in het klooster meeleefde. Helaas was de kloof tussen de vrije oude kloostergenoten en de toen twintigjarige schrijver te groot maar de fascinatie voor het kloosterleven bleef. Hij ontdekte dat veel mensen vragen hebben over het kloosterleven, ze zijn nieuwsgierig naar de betekenis en de achtergrond.
Daarom besloot Jan Willem Wits dit boek te schrijven waarin ons alle ins- en outs over het kloosterleven verteld wordt.
Als eerste loodst hij ons op een vlotte, plezierige manier door de geschiedenis van het kloosterleven. Hij vertelt o.a. wat voor kloosterordes er zijn en waar zij voor staan en alle veranderingen binnen het kloosterleven door de loop der eeuwen heen.
Daarna vertelt hij ons over de regels van Benedictus die vandaag de dag nog steeds gelden. Die regels zijn geen rust, reinheid en regelmaat maar een variant daarop, te weten; aandacht, ordening en afstand. De aandacht zit hem vooral in goed luisteren en gericht bezig zijn. De ordening is vooral een duidelijke dagorde dat geeft rust en regelmaat en daardoor kun je alles met aandacht en toewijding doen. Afstand verwijst naar afstand nemen van bezit, relaties en eigen vrijheid.
Fascinerend is ook hoofdstuk vier. Waarom en hoe word je een monnik. Het is dus niet zo dat je zomaar toetreedt tot een klooster en gelijk monnik bent, daar gaat een hele leerschool aan vooraf. Nauwkeurig wordt uitgelegd hoe het groeiproces en leerschool verloopt totdat je de eeuwige gelofte kan afleggen.
In hoofdstuk vijf worden alle rangen en standen binnen de kerk en het klooster toegelicht. Verder wordt verteld wat het verschil tussen bijvoorbeeld een priester en een broeder is.
In hoofdstuk zes wordt de dagindeling van een monnik onthuld. Bij een monnik heb je toch het beeld dat zij de hele dag biddend door de tuin lopen te kuieren of gebogen zitten over dikke boeken. Maar, ook al is bidden de voornaamste bezigheid, dat beeld is volkomen onterecht. Naast het bidden zijn de dagen zeer gevuld met veel andere, zeer gevarieerde werkzaamheden. Boeiend om te lezen!
Wat ik helemaal boeiend vond was de toelichting op de gebeden, we lezen welke gebedsdiensten er per dag zijn en wanneer ze gehouden worden.
Nooit geweten dat er elke dag een eucharistieviering is, maar ik ben niet de enige las ik, de meeste mensen kennen alleen maar de zondagse gebedsdienst volgens de schrijver.
Ook over het waarom van het geven van de hostie en aan wie die gegeven wordt, wordt uit de doeken gedaan.
Evenals het zitten en staan tijdens de viering. Wel werd er een gebruik vermeld die ik als katholiek opgevoed meisje niet ken en dat is elkaar een hand geven en vrede toewensen!
Zelfs de kleding van monniken wordt uitgebreid besproken. De kleur van hun habijt verschilt per orde of congregatie las ik bijvoorbeeld, maar van de kleding kun je ook aflezen welke rang een monnik bekleedt. Dat was ook nieuw voor mij.
In hoofdstuk negen leren we uit welke ruimtes een klooster is opgebouwd en waarvoor ze gebruikt worden.
In de volgende hoofdstukken komen de werkzaamheden van de monniken uitgebreid aan bod en wordt de helaas niet zo rooskleurige toekomst van de kloosters besproken en wat de kloosters proberen te doen om het klooster toch draaiende te houden qua inkomen en aantal bewoners.
In Haarlem hebben bijvoorbeeld dertien zusters van een Italiaanse benedictijner orde een verkennende start in Nederland gemaakt in de hoop dat dit ook weer Nederlandse mensen trekt.
Het laatste hoofdstuk is getiteld: Hoe overleef ik mijn eerste kloosterbezoek? Dit hoofdstuk staat vol praktische tips zodat je weet wat je te wachten staat bij zo'n eerste bezoek.
Achterin het boek staan allerlei boektitels voor mensen die meer willen lezen over dit onderwerp. Bovendien worden de verschillende kloosters met foto getoond met daarbij de openingstijden en mogelijkheden tot bijvoorbeeld cursussen, workshops, retraites en wel dan geen aanwezigheid van gastverblijven vermeld. Natuurlijk staan de -internet- adressen en telefoonnummers daar ook bij.
Al met al een uitstekend, vlot geschreven, heel interessant en informatief boek voor iedereen die geïnteresseerd is in het kloosterleven of overweegt een paar dagen of langer aan het kloosterleven deel te nemen. Grote aanrader.
Jan-Willem Wits is theoloog. Hij was jarenlang perschef van de Rooms Katholieke Kerk. Hij werkt mee aan de Nacht van de Theologie.
ISBN 9789043522885 | Paperback | 112 pagina's | Uitgeverij KOK | juni 2014
© Dettie, 02 augustus 2014
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
